Wersja z 10:43, 14 cze 2014 edytuj MalarzBOT (dyskusja \| edycje) Boty, Redaktorzy, Uprawnieni do logowania się z zablokowanych adresów IP 4 846 213 edycji m MalarzBOT: Nagłówki w mobilnej wersji Wikipedii ← poprzednia edycja		Wersja z 16:55, 26 lis 2018 edytuj anuluj edycję Jakas1 (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 10 325 edycji poprawa ujedn. i przek. następna edycja →
Linia 1: '''Referendarz''' (hist.) w dawnej Polsce - urząd ustanowiony na mocy [[konstytucja\|konstytucji]] sejmowej z [[1507]] r. w związku z zanikiem urzędu sędziego nadwornego. Powoływano dwóch referendarzy: świeckiego i duchownego (osobne pary dla [[Korona Królestwa Polskiego\|Korony]] i [[Wielkie Księstwo Litewskie\|Wielkiego Księstwa]]). Starszeństwo między nimi zależało od długości czasu piastowania urzędu. [[Referendarz ~~wielki~~ koronny\|Referendarzy koronnych]] oficjalnie powołał [[Zygmunt I Stary\|Zygmunt I]]. Referendarzy litewskich [[Zygmunt II August\|Zygmunt August]]. Referendarze urzędowali stale przy królewskim dworze (nie mogli się z niego oddalać). Do ich obowiązków należało przyjmowanie od ludności próśb i skarg, które następnie referowali (stąd ich nazwa) kanclerzom i królowi. Referendarze uczestniczyli w sądach królewskich: [[sąd asesorski\|asesorskim]], [[sąd relacyjny\|relacyjnym]] i [[Sąd sejmowy (I Rzeczpospolita)\|sejmowym]], referując sprawy i prowadząc w nich rejestr spraw. Linia 7: W ósmym dziesiątku lat [[XVI wiek\|XVI]] w. referendarze stali się urzędnikami sądowymi prowadząc [[Sąd referendarski\|sądy referendarskie]], których celem było rozstrzyganie sporów chłopów z dóbr królewskich z dzierżawcami lub ze starostami. Sądem wyższym dla sądu referendarskiego była [[Sąd asesorski\|Asesoria]]. W II poł. XVIII wieku spośród referendarzy wybierano sekretarzy [[Rada Nieustająca\|Rady Nieustającej]] i jej Departamentu Interesów Cudzoziemskich. W [[Księstwo Warszawskie\|Księstwie Warszawskim]] i [[Królestwo ~~Kongresowe~~Polskie (kongresowe)\|Królestwie Polskim]] referendarz był funkcjonariuszem pomocniczym [[Rada Stanu (Królestwo Kongresowe)\|Rady Stanu]], zajmujący się przygotowywaniem projektów o charakterze sądowym i administracyjnym. Od [[XIX wiek\|XIX]] w. referendarzem tytułowano różnego rodzaju urzędników państwowych. == Zobacz też == * [[~~Referendarz wielki koronny\|~~Referendarz koronny]] * [[Referendarz wielki litewski\|Referendarz litewski]]

Referendarz (historia): Różnice pomiędzy wersjami