Świdnik: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Jakges1 (dyskusja | edycje)
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
WP:SK+ToS+mSI+Bn, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 24:
|tablice rejestracyjne = LSW
|kod mapy = powiat świdnicki (województwo lubelskie)
|współrzędne = 51°13′11″N 22°42′0″E42′00″E
|TERYT = 0617011
|SIMC = 0957146
Linia 64:
 
W mieście funkcjonuje także kilka [[skwer]]ów: na rogu ulic Niepodległości i kard. Wyszyńskiego, oraz na rogu ul. Niepodległości i Al. Lotników Polskich.
[[Plik:Spermophilus suslicus (G Lesniewski).jpg|mały|lewo|upright=0.5|lewo|Suseł perełkowany]]
 
==== Kolonia susła perełkowanego ====
Linia 105:
W 1795 r. wsie o wspólnej nazwie Świdnik zostają włączone do [[Zabór austriacki|zaboru austriackiego]]. Następnie w 1809 r. zostają przyłączone do [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]], jednak od 1815 roku znajdują się w [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwie Kongresowym]] ([[zabór rosyjski]]). W okolicach Świdnika w 1863 r. toczyły się walki w ramach [[Powstanie styczniowe|powstania styczniowego]]. Zakończyły się one [[Bitwa pod Fajsławicami|klęską pod Fajsławicami]] 24 sierpnia 1863 r. Wydarzenia te upamiętnia pomnik poległych powstańców styczniowych wzniesiony w Lesie Dominowskim (zwanym też Minkowickim) w okolicach Świdnika.
 
Pierwszą kolej poprowadzono przez Świdnik w 1877 r., wraz z budową [[Kolej Nadwiślańska|Kolei Nadwiślańskiej]]. Z tej przyczyny w latach 1905–1914 wybudowano czerwony budynek [[Świdnik (stacja kolejowa)|stacji kolejowej Świdnik]]. Jest on bliźniaczym dworcem do identycznych zbudowanych przez władze carskie w [[Minkowice (województwo lubelskie)|Minkowicach]], [[Jaszczów|Jaszczowie]], [[Kanie (województwo lubelskie)|Kaniem]] i [[Zawadówka (powiat włodawski)|Zawadówce]] na trasie [[Lublin]] – [[Chełm]]. Jest to zarazem najstarszy budynek użyteczności publicznej w Świdniku. W okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] tereny Świdnika i okolic stały się miejscem zażartych walk wojsk rosyjskich i austro-węgierskich. Walki toczyły się o linię kolejową Lublin–Chełm 20 sierpnia 1914 r. oraz 28-3028–30 lipca 1915 r. Ich efektem było pokonanie armii rosyjskiej i okupacja (od 30 lipca 1915 r.) tych terenów przez wojska austro-węgierskie. Pamiątką po tych walkach jest cmentarz wojskowy żołnierzy obu armii leżący na skraju lasu za [[Lotnisko Świdnik|lotniskiem w Świdniku]] (drewniane krzyże zastąpiono metalowymi i ogrodzeniem dopiero w latach 90. XX w.). Od 1915 r. do listopada 1918 r. tereny Świdnika były pod wojskową okupacją austriacką. Od listopada 1918 r. tereny weszły w skład niepodległego państwa polskiego. Na przełomie XIX i XX w. zauważono w Świdniku specyficzny [[mikroklimat]], który sprzyjał [[Rekreacja|wypoczynkowi]] i pomagał w leczeniu [[Choroby reumatyczne|reumatyzmu]]. Dlatego też w pobliskiej wsi [[Gromada Adampol|Adampol]], przy stacji kolejowej [[Świdnik (stacja kolejowa)|Świdnik]] (tzw. „stara stacja”, obecnie nieczynna) powstało [[letnisko]] i [[uzdrowisko]], które później, w wyniku inwestycji [[Lotnictwo|lotniczych]] i [[II wojna światowa|II wojny światowej]] przestało istnieć. Adampol, dziś jedno z osiedli Świdnika, był popularną wśród mieszkańców Lublina wsią letniskową. Charakteryzowała się ona dużą ilością drewnianych domków z początku wieku do lat trzydziestych świadomie nawiązujących do budownictwa uzdrowisk górskich.
 
=== Inwestycje lotnicze, wojna i początki miasta (1937–1954) ===
Linia 160:
 
== Gospodarka ==
Świdnik jest ośrodkiem [[Przemysł lotniczy w Polsce|przemysłu lotniczego]]; znajdują się tu PZL produkujące śmigłowce. W 2009 r. firmę nabył od Skarbu Państwa włosko-brytyjski koncern [[AgustaWestland]], wcześniej kooperujący z PZL Świdnik przez 13 lat.<ref>{{cytuj | url = http://www.rp.pl/artykul/391271-Przemysl-lotniczy-w-obcych-rekach.html | tytuł = Przemysł lotniczy w obcych rękach | autor = | opublikowany = Rzeczpospolita | data = 14 listopada 2009 | język = pl}}</ref>
{{Grafika rozwinięta
| położenie = center
Linia 185:
=== Transport drogowy ===
Świdnik znajduje się przy drodze ekspresowej [[Droga ekspresowa S12 (Polska)|S12]]([[E373 (trasa europejska)|E373]])/[[Droga ekspresowa S17 (Polska)|S17]]([[E372 (trasa europejska)|E372]]) (ulica Piasecka) prowadzącej z [[Warszawa|Warszawy]] do [[Hrebenne (powiat tomaszowski)|Hrebennego]] i dalej w kierunku [[Kijów|Kijowa]] i [[Lwów|Lwowa]]. Część trasy stanowi [[Obwodnica Lublina|obwodnicę Lublina]]. Na terenie Świdnika znajdą się trzy węzły tej trasy: Lublin Zadębie, Lublin Felin i Świdnik. Trasa omija samo miasto, z którym jest skomunikowana:
* ul. Żwirki i Wigury, Lotniczą i Mełgiewską ([[droga wojewódzka nr 822]])- prowadzącą do węzła Lublin Zadębie,
* aleją Jana Pawła II – prowadzącą do węzła Lublin Felin,
* budowaną obecnie ulicą J. Kusocińskiego<ref>{{Cytuj | url=https://lublin.tvp.pl/36073083/bedzie-budowa-ulicy-kusocinskiego | tytuł=Będzie budowa ulicy Kusocińskiego - TVP3 Lublin - Telewizja Polska S.A<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=lublin.tvp.pl | data dostępu=2018-04-11}}</ref> prowadzącą do węzła Świdnik (tymczasowo droga do miasta od strony [[Piaski (powiat świdnicki)|Piask]] prowadzi od węzła Świdnik przez wieś [[Krępiec (województwo lubelskie)|Krępiec]] bądź drogami serwisowymi trasy S12/S17).
 
=== Komunikacja autobusowa ===
Linia 195:
* linia 55 – obsługiwana przez [[Komunikacja miejska w Lublinie|MPK Lublin]] – kursująca na trasie Czechów–Felin, niektóre kursy wydłużone do Świdnika,
* linia nocna N2 (obsługiwana przez [[Komunikacja miejska w Lublinie|MPK Lublin]]) – kursująca na trasie Węglin–Felin, niektóre kursy wydłużone do Świdnika,
* Świdnik - Kalinówka - Lublin przez [[Kalinówka (powiat lubelski)|Kalinówkę]] i [[Bronowice (Lublin)|Bronowice]] na lubelski PKS Południowy,
* Świdnik - [[Lublin (stacja kolejowa)|Lublin (PKP)]] przez dzielnice [[Felin (Lublin)|Felin]] i [[Bronowice (Lublin)|Bronowice]] na lubelski PKS Południowy,
* Świdnik -Zadębie - Lublin przez dzielnicę [[Hajdów-Zadębie|Zadębie]] na lubelski PKS Główny,
* Świdnik - Lublin (PKS) przez dzielnicę Felin na lubelski PKS Główny,
* linia 80 – przez Kalinówkę [[Trasa W-Z (Lublin)|trasą W-Z]], na [[Aleja Kraśnicka w Lublinie|aleję Kraśnicką]] pod sklep Tesco,
 
Linia 215:
W Świdniku znajduje się kino „Lot” i Stadion Piłkarski Świdnickiej drużyny [[Avia Świdnik (piłka nożna)|„Avia Świdnik”]]. Duże zadania z zakresu kultury wykonuje także Miejski Ośrodek Kultury w Świdniku. Znajduje się tu również Miejskie Centrum Profilaktyki, gdzie ćwiczy grupa teatralna „Aplauz”.
 
W Świdniku powstało kilkanaście murali nawiązujących do historii miasta („Kadry Świdnika”). Projekt Kadry Świdnika realizowany jest przy współpracy z Urzędem Miasta&nbsp;i Miejskim Ośrodkiem Kultury w Świdniku i powstał z inicjatywy Pawła Kasperka<ref>{{Cytuj | url=http://swidnik.naszemiasto.pl/artykul/pierwszy-mural-z-cyklu-kadry-swidnika-mozna-ogladac-przy-ul,567608,artgal,t,id,tm.html | tytuł=Pierwszy mural z cyklu "Kadry„Kadry Świdnika"Świdnika” można oglądać przy ul. 3 Maja (zdjęcia) - NaszeMiasto.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=swidnik.naszemiasto.pl | język=pl | data dostępu=2017-11-21}}</ref>.
 
== Oświata ==
W Świdniku działają szkoły od podstawowej do średniej.
[[Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II]], [[Szkoła podstawowa nr 3 im. Tadeusza Kościuszki]], [[I Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Broniewskiego w Świdniku|I LO im. Władysława Broniewskiego]]).
 
== Wspólnoty wyznaniowe ==
Linia 242:
:* zbór Świdnik-Zachód
:* zbór Świdnik-Północ
* [[Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego]] – ul. Jagiełły 17<ref>{{Cytuj stronę | url = http://swidnik.zbor.prv.pl/ | tytuł = Zbór Pana Naszego Jezusa Chrystusa w Świdniku | opublikowany = swidnik.zbor.prv.pl | data dostępu = 2018-07-24}}</ref>
 
== Sport ==