Zamek Sieniawskich w Międzybożu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
szablon
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Bibliografia: drobne merytoryczne
Linia 35:
 
== Historia ==
Murowaną warownię wybudowanowybudowali przypuszczalnie w miejscuXIV groduwieku zbudowanego z drewna, który został spalonyKoriatowicze w [[XII wiek|XII w.]] przez wojska tatarskie, ponieważ wtedy gródmiejscu byłdrewnianej niejednokrotniewarowni atakowanyzniszczonej przez Tatarów. [[Mikołaj Sieniawski (hetman wielki koronny)|Mikołaj Sieniawski]], wielki hetman koronny i wojewoda ruski w 1539 r. otrzymał warownię od króla Polski [[Zygmunt I Stary|Zygmunta I Starego]]. W 1672 r. Międzyboż znalazł się pod panowaniem Turcji do 1699 r.<ref name=Aftanazy>{{AftanazyDzieje |tom = 9 | s=250-255}}</ref> Stał się rezydencją baszów tureckich i przez nich został odrestaurowany<ref name=Aftanazy/> w stylu wschodnim<ref name=Geo>{{cytuj książkę|nazwisko=Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski|tytuł=Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VI|miejsce=Warszawa| data=1880–1902| strony=365-70}}</ref>. Od września 1790 r. do lipca 1791 r. stacjonował tu [[Tadeusz Kościuszko]]<ref name=Geo/>. W czasach Czartoryskich w zamku istniała szkoła powiatowa. Ks. Adam Czartoryski był gorliwym zwolennik szerzenia oświaty wśród swych poddanych, darował zamek na szkołę, która została otwarta 10 października 1814 r. w obecności licznie zgromadzonej szlachty<ref name=Geo/>. Po [[powstanie listopadowe|powstaniu listopadowym]] władze carskie zamknęły szkołę i zabrały Czartoryskim zamek, który przeznaczono dla carskiego wojska<ref name=Zamek/>. Rezydowali w nim carowie Rosji: [[Mikołaj I Romanow]] i [[Aleksander II Romanow]] podczas manewrów wojsk stacjonujących na Podolu<ref name=Geo/>.
 
Później jego mury mieściły szkołę powiatową, w której nauki pobierał [[Leonard Sowiński (poeta)|Leonard Sowiński]]. Napisał on:
Linia 52:
* [https://www.academia.edu/36854148/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86_%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D1%8F%D0%B2%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D1%85_-_%D0%A7%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D1%85_%D0%B2_%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D0%BE%D0%B6%D1%96._%D0%86%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%BE-%D0%B0%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%96_%D0%B4%D0%BE%D1%81%D0%BB%D1%96%D0%B4%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8F_%D1%82%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%8F._2018_%D1%80%D1%96%D0%BA_Pa%C5%82ac_Seniawskich_-_Czartoryskich_w_Mi%C4%99dzybo%C5%BCu._Historyczno-architektoniczne_badania_i_renowacja._2018_rok_ISBN_978-_617_-7703_-11_-1 ''Палац Сенявських - Чарторийських в Меджибожі. Історико-архітектурні дослідження та реставрація. 2018 рік'' (''Pałac Seniawskich - Czartoryskich w Międzybożu. Historyczno-architektoniczne badania i renowacja''), Żytomierz 2018 rok], ISBN 978-­617­-7703­-11­-1
* [[Tadeusz Polak]], ''Zamki na Kresach: Białoruś, Litwa, Ukraina, W''ydawnictwo Pagina, Warszawa 1997, {{ISBN|83-907506-0-0}}
*Zamek w Międzyborżu [w:] [[Przyjaciel Ludu]], 1843, nr 20, ss.153-154, 156-157
*Sobieszczański F. M., ''Zamek w Międzybożu'', [w:] [[Biblioteka Warszawska|Biblioteka Warszawska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi]], 1848, nr 1, ss. 192-199
*Pułaski Kazimierz, ''Międzybóż'' [w:] [[Kłosy (czasopismo)|Kłosy]], 1872, nr 382, ss. 274-275
*Krauze Fryderyk, ''Podole'', Biblioteka Warszawska, 1876, nr 2, ss. 348-352
*Grygolewski Mateusz, ''Korespondencje'' [w:] [[Dziennik Literacki|Dziennik literacki]], 1860, nr 55, ss. 439-440
 
== Linki zewnętrzne ==