Adam Bochnak: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 1:
'''Adam Bochnak''' (ur. [[17 września]] [[1899]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. [[28 maja]] [[1974]] tamże) – polski [[historia sztuki|historyk sztuki]], profesor [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]], dyrektor [[Muzeum Narodowe w Krakowie|Muzeum Narodowego w Krakowie]].
 
== PrzebiegKariera kariery naukowejnaukowa ==
Był synem kupca Władysława i Józefy Spysz. Kształcił się w [[I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie|gimnazjum św. Anny w Krakowie]], następnie studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (1917-19221917–1922), m.in. pod kierunkiem [[Jerzy Mycielski (historyk)|Jerzego Mycielskiego]] i [[Julian Pagaczewski|Juliana Pagaczewskiego]], który był promotorem jego doktoratu ''Kolegiata św. Józefa w Klimontowie'' (1922). Już w roku 1920 roku podjął pracę na UJUniwersytecie Jagiellońskim, z którym pozostał związany aż do emerytury w roku 1969. Początkowo pracował jako starszy asystent w Katedrze Historii Sztuki, a od roku 1925 roku (po przedstawieniu pracy ''Makaty marszałka Francji Franciszka de Crequi, księcia de Lesidiguieres'') był docentem w tej Katedrzekatedrze. Po [[II wojna światowa|wojnie]] opiekował się Muzeum UJUniwersytetu Jagiellońskiego (1947-19511947–1951), w 1948 roku 1948 został profesorem kontraktowym, w 1953 roku kierownikiem Katedry Historii Sztuki, w 1954 roku profesorem nadzwyczajnym, w 1957 roku profesorem zwyczajnym i kierownikiem Katedry Historii Sztuki Nowożytnej. Od 1960 roku kierował również Instytutem Historii Sztuki, pełnił funkcje w kierownictwie uczelni – dziekana Wydziału Filozoficzno-Historycznego (1954-19561954–1956, 1959-19611959–1961) i prorektora (1956-19591956–1959). Poza uniwersytetem współpracował z Gabinetem Rycin [[Polska Akademia Umiejętności|PAU]] (gdzie był w latach 1935-19391935–1939 konserwatorem), Liceum Koedukacyjnym w Ciężkowicach (dyrektor, 1945), Muzeum Narodowym w Krakowie (kustosz i zastępca dyrektora w latach 1945-19571945–1957 pod nazwą Państwowe Zbiory Sztuki na [[Wawel]]u, dyrektor Muzeum 1957-19621957–1962). W okresie okupacji uczestniczył w [[Tajne kompletynauczanie|tajnym nauczaniu]].
 
W roku 1939 roku został członkiem-korespondentem [[Polska Akademia Umiejętności|PAU]]; był sekretarzem (dwukrotnie) i przewodniczącym (1952) Komisji Historii Sztuki PAU, a także zastępcą przewodniczącego i przewodniczącym Komisji Teorii i Historii Sztuki Oddziału PAN w Krakowie. Należał m.in. do Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa (wiceprezes, członek honorowy) i Stowarzyszenia Historyków Sztuki (członek honorowy). W 1958 roku kierował polską ekspozycją zabytków krakowskich na międzynarodowej wystawie "Złoty„Złoty wiek miast europejskich"europejskich” w [[Gandawa|Gandawie]]; otrzymał za to przedsięwzięcie Nagrodę miasta Krakowa (1958). Był także laureatem nagród ministra szkolnictwa wyższego (1963, 1966), w 1972 roku otrzymał Medal PAN im. Kopernika. Był odznaczony [[Krzyż Zasługi|Złotym Krzyżem Zasługi]] (1954)<ref>{{r|Monitor Polski| 1954| 112| 1588}}.</ref>, Krzyżami Kawalerskim (1947)<ref>{{r|Monitor Polski| 1947| 149| 893}}.</ref> i [[Order Odrodzenia Polski|Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski]] (1959)<ref>{{Cytuj pismo r| tytuł = Wysokie odznaczenie prof.-s4}} droraz A. Bochnaka | czasopismo =tytułem [[DziennikOdznaka Polski]]tytułu |honorowego wolumin„Zasłużony =Nauczyciel NrPolskiej 234Rzeczypospolitej Ludowej”|Zasłużony stronyNauczyciel =Polskiej 4Rzeczypospolitej | data = 2 października 1959 | url = http://mbc.malopolska.pl/dlibra/editions-content?id=6744}}</ref> oraz tytułem "Zasłużony Nauczyciel PRL"Ludowej]]” (1973).
 
== Badania ==
Zajmował się historią sztuki [[barok]]owej i [[rokoko|rokoka]], historią rzemiosła artystycznego, historią nauk o sztuce oraz muzeologią. W poszukiwaniu źródeł początków baroku w Polsce wskazał na kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie, jako wzorowany na rzymskim kościele [[Kościół Najświętszego Imienia Jezus w Rzymie|Il Gesù]]. Dla wydawnictwa ''Historia sztuki polskiej'' opracował temat dziejów rzemiosła artystycznego. Dokonał analizy historycznej i estetycznej obrazu z [[KościółKolegiata Bożego Ciała w Bieczu|fary w Bieczu]], wskazując na związki z dziełem ''Opłakiwanie Chrystusa'' [[Michał Anioł|Michała Anioła]] w katedrze [[Florencja|florenckiej]]. Był autorem życiorysów polskich historyków sztuki, badał m.in. życie i dorobek [[Marian Sokołowski (historyk)|Mariana Sokołowskiego]]. W latach 1939-19521939–1952 redagował "Prace„Prace Komisji Historii Sztuki"Sztuki”, a 1961-1963w latach 1961–1963 "[[Rocznik Krakowski]]".
 
== Wybrane prace naukowe ==
Ogłosił szereg prac naukowych, m.in.:
* 1925: ''Giovanni Battista Falconi'' (1925)
* 1925: ''Kościół św. Stanisława w Uhercach'' (1925)
* 1925: ''Zabytki przemysłu artystycznego w kościele parafialnym w Luborzycy'' (1925, z J. Pagaczewskim)
* 1931: ''Ze studiów nad rzeźbą lwowską epoki rokoka'' (1931)
* 1935: ''Dwa naczynia z herbami Wazów w kolegiacie łowickiej'' (1935)
* 1935: ''"Opłakiwanie„Opłakiwanie Chrystusa"Chrystusa”, obraz w głównym ołtarzu kościoła parafialnego w Bieczu'' (1935)
* 1938: ''Grób biskupa Maura w krypcie św. Leonarda na Wawelu'' (1938)
* 1948: ''Zarys dziejów polskiej historii sztuki'' (1948)
* 1952: ''Gobeliny Katedry wawelskiej z historią Jakuba'' (1952)
* 1953: ''Kaplica Zygmuntowska'' (1953)
* 1957: ''Historia sztuki nowożytnej'' (1957, 2 tomy)
* 1960: ''Najstarsze budowle wawelskie'' (1960)
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}|
<ref name="Monitor Polski 1947 149 893">{{Monitor Polski|1947|149|893}}.</ref>
<ref name="Monitor Polski 1954 112 1588">{{Monitor Polski|1954|112|1588}}.</ref>
<ref name="Wysokie odznaczenie prof-s4">{{cytuj pismo|tytuł=Wysokie odznaczenie prof. dr A. Bochnaka|czasopismo=[[Dziennik Polski]]|wolumin=Nr 234|strony=4|data=2 października 1959|url=http://mbc.malopolska.pl/dlibra/editions-content?id=6744}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
* ''Biogramy uczonych polskich'', część I: ''Nauki społeczne'', zeszyt 1: A-JA–J, Wrocław 1983.
* A. Małkiewicz, ''Adam Bochnak. Uczony i nauczyciel'' [w:] ''Adama Bochnak. Naświetlanie rzeźby lwowskiej'', red. A. Betlej, P. Jamski, Warszawa 2008, {{ISBN|83-923438-2-4}}, s. 21-5021–50.
* ''[http://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,53181,16060203,Adam_Bochnak__1899_1974_.html?disableRedirects=true Adam Bochnak (1899-19741899–1974)].'' „Wyborcza”. 29 maja 2014.
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.zabytki.pl/sources/bochnak/foto-1.html Adam Bochnak, fotografie].
* [http://www.zabytki.pl/sources/bochnak/eseje.html Adam Bochnak, eseje pdfPDF].
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Bochnak, Adam}}
[[Kategoria:Polscy historycy sztuki]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1899]]
[[Kategoria:Zmarli w 1974]]
[[Kategoria:Polscy historycy sztuki]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie]]
[[Kategoria:Laureaci Nagrody Miasta Krakowa]]