Grzech pierworodny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Odnośnik do nauki Katechizmu katolickiego https://www.naukaireligia.pl/jak-rozumiec-grzech-pierworodny-36045
Anulowanie wersji 56793542 autorstwa 37.248.2.3 (dyskusja), Potrzebne źródło, WP:SK+mSK+ToS
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 4:
Pojęcie to obejmuje również stan oddalenia ludzkości od Boga, stan grzeszności, brak pierwotnej sprawiedliwości, [[świętość|świętości]], będący konsekwencją upadku pierwszej pary małżeńskiej i dziedziczony przez wszystkich ich potomków. [[Grzech]] pierworodny jest przyczyną zranienia ludzkiej natury, polegającego szczególnie na osłabieniu zdolności jasnego poznania prawdy oraz słabości woli, która doznaje rozbicia między pragnieniem [[Dobro|dobra]] a skłonnością ku [[zło|złu moralnemu]]. Przechodzi on z pokolenia na pokolenie – przekazywany jest dziecku w akcie [[poczęcie|poczęcia]]<ref>Por. [[Katechizm Kościoła Katolickiego|KKK]], nn. 404–406 oraz 2512; [[sobór trydencki]], dekret ''O grzechu pierworodnym'', sesja 5 (17 czerwca 1546 r.), w: ''Dokumenty Soborów Powszechnych, t. 4 – Lateran V, Trydent, Watykan I'', Kraków 2005, wydawnictwo WAM, s. 234–241.</ref>.
 
Według nauki katolickiej jedynym człowiekiem [[Dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny|zachowanym]] od grzechu pierworodnego była [[Maria z Nazaretu|Maria]], Matka Boża ([[Dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny|Dogmat o Niepokalanym Poczęciu]])<ref>Katechizm kardynała P. Gasparriego.</ref>. Katechizm katolicki mówi jednocześnie, że grzech pierworodny jest czymś zaciągniętym przez każdego człowieka na mocy samego faktu posiadania „ludzkiej natury”, a nie czymś „popełnionym” – jest nie aktem (grzechem osobistym), ale stanem. Dlatego Kościół wymaga od każdego człowieka przyjęcia chrztu, który wymazuje grzech pierworodny.
 
== Nazwa ==
Linia 23:
== Historia dogmatu ==
Można wyróżnić trzy etapy rozwoju teologii grzechu pierworodnego:
# Od [[Augustyn z Hippony|Augustyna z Hippony]] ([[354]]-[[430]] r.) do końca [[Średniowiecze|Średniowiecza]].
# [[Nowożytność]]: od [[Reformacja|Reformacji]] do [[Cornelius Jansen|Janseniusza]] ([[1585]]-[[1638]])
# Okres współczesny: od końca [[II wojna światowa|II wojny światowej]] ([[1945]] r.) po lata następujące po [[Sobór watykański II|Soborze watykańskim II]]{{odn|Grossi, Sesboüé|2001|s=131}}.
 
=== Ojcowie Kościoła ===
Linia 59:
 
=== Paweł VI ===
Nauczanie o grzechu pierworodnym zawarł także papież [[Paweł VI]] w [[Wyznanie wiary Ludu Bożego|Wyznaniu wiary Ludu Bożego]] ([[1968]] r.), gdzie podkreślił, że stan natury ludzkiej nie jest taki sam jak ten, w którym był pierwotnie u pierwszych rodziców. Oni byli ''stworzeni w świętości i sprawiedliwości,'' natura ludzka przez grzech pierworodny została zaś ''zraniona w swoich siłach naturalnych'' i ''poddana władztwu śmierci'' i tak ''jest przekazywana wszystkim ludziom''<ref>{{Cytuj | url=http://w2.vatican.va/content/paul-vi/la/motu_proprio/documents/hf_p-vi_motu-proprio_19680630_credo.html | tytuł=Sollemnis professio Fidei, pronuntiata ante Basilicam Vaticanam, die XXX m. Iunii, A.D. MCMLXVIII - Paulus PP. VI, Homilia &#124; Paulus PP. VI<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=w2.vatican.va | data dostępu=2017-11-23}}</ref><!-- W tekście Sollemnis professio fidei Pawła VI jest mowa o stanie natury, który uległ zmianie. To nie natura uległa zmianie, a jej stan (łac. 'conditio', ewentualnie w podanym u Państwa linku 'status'). Sprawa ta ma zupełnie kardynalne znaczenie dla pojmowania natury człowieka, dlatego bardzo proszę o prezyzję. Tłumaczenie tekstu podlinkowane w "Linkach zewnętrznych" jest nieprawidłowe, proszę sięgać do tekstu źródłowego. -->:
{{Cytat| Z tego powodu każdy człowiek rodzi się w grzechu. Przyjmujemy więc za Soborem Trydenckim, że grzech pierworodny wraz z naturą ludzką przekazywany jest przez zrodzenie, a nie przez naśladownictwo i że trwa on w każdym człowieku jako jego własna rzeczywistość. (n.5a)<ref>Zob. [[Acta Apostolicae Sedis|AAS]] 60 (1968) 433–445: ''Itaque haec humana natura sic lapsa, gratiae munere destituta, quo antea erat omata, in ipsis suis naturalibus viribus sauciata atque mortis imperio subiecta, omnibus hominibus traditur; qua quidem ratione omnis homo nascitur in peccato. Tenemus igitur, Concilium Tridentinum secuti, peccatum originale, una cum natura humana, trasfundi ‘propagatione’, non imitatione, idque inesse unicuique proprium''</ref><ref>Por. {{Cytuj pismo |nazwisko = Grossi [[Augustianie|OSA]] |imię = V. |tytuł = L’auctoritas di Agostino sul «Peccatum originans»|czasopismo =Augustinianum |wolumin = 31|wydanie = 1991|strony = 330 |wydawca = [[Instytut Patrystyczny Augustinianum]] |miejsce = Rzym |issn = |język = it}}</ref>}}
 
Linia 80:
 
== Prawosławie ==
W teologii [[prawosławie|prawosławnej]] grzech ten nazywany jest grzechem Prarodziców, co wskazuje na fakt, iż nie jest on dziedziczony przez potomków Adama i Ewy. Skutkiem grzechu Adama jest [[śmierć]]. Człowiek rodzi się całkowicie bezgrzeszny, a dziedziczy jedynie same skutki (konsekwencje) grzechu Prarodziców, czyli śmierć. Następuje dziedziczenie śmiertelności, a nie grzeszności. Prawosławie pojmuje grzech Adama i Ewy jako osobowy<ref>{{Cytuj książkę | autor r = Kallistos Ware | autor r link = | rozdział = Upadek prarodziców | tytuł = Kościół Prawosławny | wydawca = Bractwo Młodzieży Prawosławnej | rok = 2002 | url = http://www.cerkiew.pl/index.php?id=prawoslawie&a_id=79}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.wygoda.cerkiew.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=145:grzech-pierworodny-wedug-kocioow-prawosawnego-rzymsko-katolickiego-i-protestanckich-&catid=20:prawosawie&Itemid=13 | tytuł = Grzech pierworodny według Kościołów Prawosławnego, Rzymsko - Katolickiego i Protestanckich| praca= Parafia prawosławna Wszystkich Świętych w Białymstoku | data dostępu = 2016-02-16}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url =http://www.cerkiew.szczecin.pl/prawosawie/teologia/96-grzech-pierworodny-jako-utrata-duchowej-wolnoci.html | tytuł = Grzech pierworodny jako utrata duchowej wolności| praca= Parafia prawosławna św. Mikołaja w Szczecinie | data dostępu = 2016-02-16}}</ref>.
 
== Różne wyznania ==
Linia 91:
[[Pelagianizm]] przeciwstawiał się tej wizji rodzenia się z grzechem, nie uznają jej też niektóre wyznania oparte na [[Biblia|Biblii]] (np. [[Ruch Rastafari|rastafarianizm]]).
 
[[Świadkowie Jehowy]] uważają grzech pierworodny – zjedzenie przez Adama i Ewę owocu z drzewa poznania dobra i zła – za akt nieposłuszeństwa, próbę uzyskania niezależności i bezpowrotne zerwania ich więzi z [[Doktryna Świadków Jehowy#Bóg|Jehową Bogiem]]. Grzech ten wycisnął piętno na potomkach pierwszej pary ludzkiej, na wszystkich ludzi sprowadził śmierć ([[List do Rzymian|Rz]] 5:12)<ref>{{Cytuj | url=http://www.jw.org/pl/publikacje/ksi%C4%85%C5%BCki/prawdziwe-szcz%C4%99%C5%9Bcie/czym-jest-grzech /| tytuł = Czym jest grzech? | praca = Jak możesz zapewnić sobie prawdziwe szczęście?| wydawca = [[Strażnica – Towarzystwo Biblijne i Traktatowe|Towarzystwo Strażnica]] jw.org| data = 2013 | s = 16}}</ref><ref>{{Cytuj | url=http://wol.jw.org/pl/wol/d/r12/lp-p/1101989269| tytuł = Grzech | praca = Prowadzenie rozmów na podstawie Pism |wydanie= 2 | wydawca = [[Strażnica – Towarzystwo Biblijne i Traktatowe|Towarzystwo Strażnica]] Biblioteka Internetowa Strażnicy | data = 2001 | s = 111-115 | isbn = 83-86930-47-0}}</ref>. Jehowa Bóg postanowił utorować drogę do uwolnienia ze śmiercionośnej władzy grzechu. Dzięki [[Doktryna Świadków Jehowy#Śmierć i zmartwychwstanie|ofierze złożonej przez Jezusa Chrystusa]], Bóg usunie grzech i wszelkie jego skutki oraz przywróci ogólnoziemski raj i w ten sposób spełni swoje pierwotne zamierzenie – [[Doktryna Świadków Jehowy#Ziemia|życie wieczne w raju na ziemi]]<ref>{{Cytuj | url=http://wol.jw.org/pl/wol/d/r12/lp-p/1200004132| tytuł = Grzech | praca = Wnikliwe poznawanie Pism |wolumin=1 | wydawca = [[Strażnica – Towarzystwo Biblijne i Traktatowe|Towarzystwo Strażnica]] Biblioteka Internetowa Strażnicy | data = 2006 | s = 759-768 | isbn = 83-86930-84-5}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url = http://wol.jw.org/pl/wol/d/r12/lp-p/102006209| tytuł = Na czym polegał grzech pierworodny? | praca = Przebudźcie się! | opublikowany = Biblioteka Internetowa Strażnicy | data =czerwiec 2006 | strony = 28, 29}}</ref><ref>{{Cytuj | url=http://www.jw.org/pl/publikacje/ksi%C4%85%C5%BCki/czego-uczy-biblia/jakie-zamierzenie-co-do-ziemi-ma-b%C3%B3g/| tytuł = Jakie zamierzenie co do ziemi ma Bóg? | praca = Czego naprawdę uczy Biblia? | wydawca = [[Strażnica – Towarzystwo Biblijne i Traktatowe|Towarzystwo Strażnica]] jw.org | data = 2005 | s = 25-36 | isbn = 83-86930-79-9}}</ref>.
 
== Współczesne próby re-interpretacji grzechu pierworodnego ==
Linia 112:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | tytuł = Can Christians still believe? The Beginning of the Universe, Evolution and Human Origins, Original Sin, and The Jesus of History and the Jesus of Faith | nazwisko = Arraj | imię = James | wydawca = Inner Growth Books | rok = 2004 | isbn = 0914073-12-5| odn = tak}}
* {{cytuj książkę | rozdział = Grzech pierworodny i grzech początków: od św. Augustyna do końca Średniowiecza | autor r = V. Grossi, B. Sesboüé SJ|nazwisko = Grossi | imię = V. | nazwisko2 = Ladaria| imię2 = L.F. | nazwisko3 = Lécrivain| imię3 = Ph. | nazwisko4 = Seboüé| imię4 = B. | tytuł = Człowiek i jego zbawienie | inni = Piotr Rak (przekład), ks. Tadeusz Dzidek (redakcja naukowa)| wydawca = Wydawnictwo „M”| miejsce = Kraków | rok = 2001| strony = 131–191| odn ={{odn/id|Grossi, Sesboüé|2001}} }}
* {{Cytuj książkę | rozdział = Materiały z sympozjum patrystycznego na temat grzechu Adama i Ewy | tytuł = Grzech Pierworodny | inni = H. Pietras SJ (red.) | miejsce = Kraków | rok = 1999 | wydawca = WAM | strony = 7–174 | seria = Źródła Myśli Teologicznej (ŹMT) 12 | isbn = 83-7097-569-0}}
* {{Cytuj książkę | rozdział = Pierwszy grzech ludzi według św. Ireneusza (AdvHaer V,23,1-2) | tytuł = Grzech Pierworodny | inni = H. Pietras SJ (red.) | autor r = Henryk Pietras SJ | autor r link = Henryk Pietras | miejsce = Kraków | rok = 1999 | wydawca = WAM | strony = 25-39 | seria = Źródła Myśli Teologicznej (ŹMT) 12 | isbn = 83-7097-569-0 | odn = {{odn/id|Pietras|1999}}}}
* {{cytuj książkę | nazwisko = Rondet | imię = Henri | tytuł = Original Sin. The Patristic and Theological Background| miejsce = Shannon Irlandia | rok = 1972 | strony = 283 | isbn=0-7165-0516-9 | odn = tak}} Tytuł oryg.: ''Le péché originel dans la tradition patristique et theologique'', Paryż 1967.
* {{cytuj książkę | nazwisko = Schoonenberg | imię = Piet | autor link = Piet Schoonenberg |tytuł = Man and Sin: A Theological View | wydawca = University of Notre Dame | miejsce = Notre Dame, Indiana| rok = 1965 | odn = tak}}
* {{cytuj książkę | nazwisko r = Schoonenberg | imię r = Piet | rozdział = Original Sin and Man's Situation | tytuł = The Mystery of Sin and Forgivness | inni = Michael J. Taylor (red.) | wydawca = Society of St. Paul | miejsce = Staten Island, NY | rok = 1971 | strony = 243-252| odn = tak}}
* {{cytuj książkę | nazwisko r = Schoonenberg | imię r = Piet |tytuł = Encyclopedia of Theology: The Concise Sacramentum Mundi | rozdział = Sin and guilt | wydawca = Seabury Press | miejsce = Nowy Jork| rok = 1975| strony = 1579-1586| odn = tak}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko r = Spaemann | imię r = Robert | rozdział = Niektóre trudności, jakie sprawia nauka o grzechu pierworodnym| tytuł = Grzech pierworodny w nauczaniu Kościoła. Głos psychologa, filozofa, teologa | imię = Christoph | nazwisko =Schönborn | autor link =Christoph Schönborn | autor2 = Albert Görres | autor3 = Robert Spaemann| inni= J. Zychowicz (przekład) | wydawca = Wydawnictwo „W drodze” | rok = 1997 |odn=tak}}
* {{cytuj książkę | nazwisko = Williams | imię = Norman Powell| tytuł = The Ideas of the Fall and of Original Sin. A Historical and Critical Study | miejsce = London | rok = 1927 | strony = 571}}
* {{cytuj książkę | nazwisko r = Wiley | imię r = T.| rozdział = Original Sin in a Contemporary Context |nazwisko = Wiley | imię = Tatha | tytuł = Original Sin: Origins, Developments, Contemporary Meanings| wydawca = Paulist Press | miejsce = Nowy Jork/Mahwah, NJ | rok = 2002 | odn = tak}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}