Kościół św. Katarzyny w Gdańsku: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ciekawostki - podobieństwo do pkin
Anulowanie wersji 56891873 autorstwa 37.47.68.207 (dyskusja) OR, WP:SK+ToS+mSK
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 19:
|dzień wspomnienia = 25 listopada
|relikwie =
|cudowne wizerunki = Matka Boża Bołszowiecka - obraz koronowany koronami papieskimi. Matka Boża Trembowelska - obraz cudami słynący. św. Juda Tadeusz - obraz cudami słynący przywieziony ze Lwowa.
|data powołania =
|data dekretu =
Linia 33:
|poprzednie wyznanie =
|fundator =
|zniszczona przez = 1905 - Pożar wieży kościoła wywołany uderzeniem pioruna; 1945 - działania wojenne; 2006 - Pożar dachu kościoła.
|plan świątyni =
|opis planu =
Linia 75:
== Carillony ==
[[Plik:Matthäus Deisch - kościół św. Katarzyny w Gdańsku.JPG|thumb|220px|left|Kościół św. Katarzyny, druga połowa [[XVIII wiek]]u]]
* Pierwszy [[carillon]] zamontowano w 1575 roku, a zdjęto w 1634 roku w trakcie wymiany zegara i dachu wieży.
* Drugi carillon wykonał [[Nicolaus Derck]] z [[Horn (Holandia)|Horn]] w Holandii, klawiaturę do gry zbudował organmistrz [[Andreas Hildebrand]]. Liczący 35 dzwonów w skali od c1 do c4 instrument zamontowano w 1738 roku. W 1741 roku gdański zegarmistrz [[Daniel Böttcher]] dodał mechanizm do gry automatycznej. Przetrwał do pożaru w 1905 roku.
* Trzeci carillon składający się z 37 dzwonów w skali od c1 do c4 działał w latach 1910-1942. Wyprodukowany został w ludwisarni Schillingów w Apoldzie. Carillon został wywieziony przez Niemców celem przetopienia. Ostatecznie jednak 28 gdańskich dzwonów przetrwało wojnę i zostało zamontowanych w [[Kościół Mariacki w Lubece|Kościele Mariackim]] w [[Lubeka|Lubece]]<ref>[http://www.gdansk.karmelici.pl/kosciol-224/architektura-kosciola-236/carillon-240#1 ''Carillon''], Kościół Św. Katarzyny, Karmelici Gdańsk [dostęp: 22.10.2015]</ref>.
* Obecny instrument wykonany przez Królewską Ludwisarnię [[Royal Eijsbouts]] z [[Asten (Holandia)|Asten]] w Holandii składa się z 50 dzwonów o łącznej wadze 17115 kg. W 1989 roku na wieży zawisło 37&nbsp;dzwonów o łącznej wadze 13,9 tony, a w roku 1998 carillon poszerzony został o kolejne 12 dzwonów (czwartą oktawę od cis4 do c5). 49 dzwonów ważyło w sumie 14270 kg. Dodano jednocześnie klawiaturę do gry ręcznej, dzięki czemu stał się największym koncertowym carillonem w Europie Środkowej. Zintegrowane do carillonu są dzwony liturgiczne o tonach c', es', f', as', b'. W czerwcu 2013 roku zainstalowano pięćdziesiąty dzwon ''Katarzyna'' ważący 2845 kilogramów<ref>Andrzej Januszajtis [http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35636,15888149,Januszajtis__Dzwony_sa_po_to__zeby_ich_sluchac__FELIETON_.html Dzwony są po to, żeby ich słuchać] podaje masę 3,4 t</ref>, ostatni i największy z pięćdziesięciu dzwonów carillonu<ref>{{cytuj stronę|url=http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35612,14080868,Gdansk_bedzie_mial_swojego__Zygmunta___Wciagna_dzwon.html|tytuł=Gdańsk będzie miał swojego "Zygmunta". |autor=Dorota Karaś |data=11.06.2013|opublikowany=gazeta.pl|data dostępu=12/06/2013 |język = pl}}</ref>.
|data=11.06.2013|opublikowany=gazeta.pl|data dostępu=12/06/2013 |język = pl}}</ref>.
 
== Historia ==
W 1298 roku [[Władysław I Łokietek|Władysław Łokietek]] sprawował w kościele sądy.
 
3 lipca 1905 roku wieża kościoła spłonęła od uderzenia pioruna<ref>Piotr Celej [http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/5,35612,16061780,Miejsca_ktorych_juz_nie_ma__Stare_Miasto_na_przedwojennych.html?i=9 Miejsca, których już nie ma. Stare Miasto na przedwojennych fotografiach] [dostęp 31.05.2014]</ref>.
 
Podczas walk o Gdańsk w 1945 r. pożar zniszczył dachy, hełm na wieży i część sklepień. W 1953 roku podczas sztormu runął szczyt wschodni nawy południowej prezbiterium. Wkrótce rozpoczęto trwającą kilkadziesiąt lat odbudowę. Do 1958 roku odtworzono część korpusu, szczyty nad prezbiterium i w kaplicach południowych. W 1967 r. ukończono nawę kościoła. Sklepienia naw bocznych zrekonstruowano w latach 1971-1973. W latach 1974-1979 przeprowadzono rekonstrukcję hełmu wieżowego. Pozostałą cześć sklepień zrekonstruowano w latach 1980-1982.
 
W wieży kościelnej mieści się [[Muzeum Zegarów Wieżowych]], oddział [[Muzeum Historyczne Miasta Gdańska|Muzeum Historycznego Miasta Gdańska]].
 
22 maja 2006 roku doszło do kolejnego dużego pożaru kościoła, w wyniku którego zawalił się dach, który oparł się na [[strop (budownictwo)|stropie]] kościoła, dzięki czemu nie zajęło się wnętrze świątyni. Zagrożoną zawaleniem wieżę kościoła uratowano. Uratowano większość zabytkowych przedmiotów – strażacy i policjanci wynieśli je z zalanego wodą kościoła do [[Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku|ratusza]] i [[Muzeum Gdańska|Muzeum Narodowego]]. Ocalał też (aczkolwiek uszkodzony) carillon. Po pożarze dach kościoła został odbudowany, a wypalone drewno hełmu – wymienione<ref> {{cytuj stronę | url = http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Pozar-kosciola-sw-Katarzyny-n19549.html | tytuł = Pożar kościoła św. Katarzyny | data = 2006-05-22 | data dostępu = 2009-12-22 | nazwisko = Stąporek | imię = Michał | opublikowany = Trojmiasto.pl Sp. z o.o.}}</ref>.
{{cytuj stronę
| url = http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Pozar-kosciola-sw-Katarzyny-n19549.html
| tytuł = Pożar kościoła św. Katarzyny
| data = 2006-05-22
| data dostępu = 2009-12-22
| nazwisko = Stąporek
| imię = Michał
| opublikowany = Trojmiasto.pl Sp. z o.o.}}
</ref>.
 
Przeorem kościoła był do 2006 roku o. Łukasz Semik, następnie do 2012 roku o. Tadeusz Popiela. Obecnie funkcję tę pełni o. Bogdan Meger.
Linia 120 ⟶ 110:
</gallery>
</center>
 
== Ciekawostki ==
Istnieje wyraźne podobieństwo formy między wieżą Kościoła św. Katarzyny a [[Pałac_Kultury_i_Nauki|Pałacem Kultury i Nauki]] w Warszawie. Wiadome jest, że [[Lew Rudniew]], projektant PKiN, odwiedzał różne miasta polski (m.in. Zamość, ale także Gdańsk) i inspirował się polską architekturą przy projektowaniu Pałacu. Niewiadome jest, czy faktycznie myślał o bryle pałacu jako o przeskalowanej bryle wieży Kościoła św. Katarzyny, niemniej jednak podobieństwo jest dobrze widoczne, zwłaszcza z perspektywy widzianej z okolic wiaduktu [[Błędnik]].
 
== Zobacz też ==