Franciszek Pieczka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
poprawa przek., WP:SK+ToS+mSK+mSI+Bn, drobne techniczne, ort.
Linia 23:
 
== Życiorys ==
Urodził się i wychowywał w [[Godów (województwo śląskie)|Godowie]], wsi położonej w [[Powiat wodzisławski|powiecie wodzisławskim]] na [[Górny Śląsk|Górnym Śląsku]]. Jest synem Walerii<ref name="GW-K">{{Cytuj | url = http://katowice.wyborcza.pl/katowice/7,35055,22916584,nie-gustlik-nie-japycz-ino-synek-z-godowa.html | tytuł = Nie Gustlik, nie Japycz, ino synek z Godowa | autor = Anna Malinowska | data = 2018-01-19 | opublikowany = katowice.wyborcza.pl | data dostępu = 2019-01-22}}</ref> (Waleski)<ref name="nowiny">{{Cytuj | url = https://www.nowiny.pl/kultura/147069-quotjestem-slaskie-dziecko-quot-franciszek-pieczka-slynny-aktor-z-godowa-konczy-dzis-91-lat-wywiad.html | tytuł = "Jestem„Jestem śląskie dziecko"dziecko”. Franciszek Pieczka, słynny aktor z Godowa, kończy dziś 91 lat! [wywiad] | data = 2019-01-18 | opublikowany = www.nowiny.pl | data dostępu = 2019-01-22}}</ref> i Franciszka (seniora), który brał udział w [[Powstania śląskie|powstaniach śląskich]] na ziemi wodzisławskiej. Był najmłodszy z sześciorga rodzeństwa<ref name="Życie na Gorąco">Tygodnik „[[Życie na Gorąco (tygodnik)|Życie na Gorąco]]” nr 24, 14 czerwca 2012, s. 30–31.</ref>. Aktor przed wybuchem II wojny światowej był organistą w miejscowym [[Parafia św. Józefa Robotnika w Godowie|kościele]] i pracował na roli<ref>[http://www.nowiny.rybnik.pl/artykul,15172,a-w-sercu-zawsze-godow.html A w sercu zawsze Godów]; Nowiny.rybnik.pl.</ref> oraz wypasał krowy na łąkach położonych wzdłuż [[Olza (rzeka)|Olzy]] i jej dopływu [[Lesznica|Lesznicy]]. Od najmłodszych lat interesował się kinem. Chodził pieszo na seanse kinowe do oddalonego o kilka kilometrów [[Wodzisław Śląski|Wodzisławia]], a później (po jej przyłączeniu do Polski w 1938 r.) również do pobliskiej [[Zawada (Piotrowice koło Karwiny)|Zawady]]<ref>Dariusz Domański, „Franciszek Pieczka”, Kraków-Godów 2013.</ref>.
 
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] studiował aktorstwo.
Absolwent [[Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie|PWST]] w [[Warszawa|Warszawie]] ([[1954]]). [[Debiut]]ował w Teatrze Dolnośląskim w [[Jelenia Góra|Jeleniej Górze]]. Potem przeniósł się do prowadzonego przez [[Krystyna Skuszanka|Krystynę Skuszankę]] [[Teatr Ludowy w Krakowie|Teatru Ludowego]] w [[Nowa Huta (Kraków)|Nowej Hucie]], gdzie występował w latach 1955–1964. W latach 1974–2015 aktor [[Teatr Powszechny w Warszawie|Teatru Powszechnego w Warszawie]].
 
Żoną aktora przez 50 lat była Henryka, która zmarła w 2004<ref name="Życie na Gorąco" />.
 
Franciszek Pieczka jest honorowym obywatelem [[Godów (gmina)|gminy Godów]]<ref name= "honorowyobywatel">{{Cytuj stronę | url = http://www.godow.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=36| tytuł = Honorowi obywatele | autor = | opublikowany = Godow.pl| data = | data dostępu = 2017-05-23}}</ref>.
 
W 2016 r. wsparł akcję walki ze [[smog]]iem na rodzinnym Górnym Śląsku, występując w klipie filmowym pt. ''Nie truj sąsiada!'' nagranym wraz z miastem [[Wodzisław Śląski]]<ref>{{YouTube|KVz4ww-LSl8|Nie truj sąsiada! – spot z udziałem Franciszka Pieczki}}</ref>.
Linia 55:
* [[1964 w filmie|1964]]: ''[[Późne popołudnie]]''
* [[1965 w filmie|1965]]: ''[[Walkower (film)|Walkower]]''
* [[1966 w filmie|1966]]: ''[[Czterej pancerni i pies (serial telewizyjny)|Czterej pancerni i pies]]'' – jako [[Gustaw Jeleń|Gustlik]]
* [[1966 w filmie|1966]]: ''[[Gdzie jest trzeci król]]''
* [[1966 w filmie|1966]]: ''[[Chudy i inni]]''
Linia 78:
* [[1972 w filmie|1972]]: ''[[Szklana kula]]''
* [[1972 w filmie|1972]]: ''[[Kaprysy Łazarza]]''
* [[1972 w filmie|1972]]: ''[[Chłopi (serial telewizyjny)|Chłopi]]'' (serial tv) jako Proboszczproboszcz
* [[1973 w filmie|1973]]: ''[[Chłopi (film 1973)|Chłopi]]'' jako Proboszczproboszcz
* [[1973 w filmie|1973]]: ''[[Ciemna rzeka]]''
* [[1974 w filmie|1974]]: ''[[Ziemia obiecana (film 1974)|Ziemia obiecana]]''
Linia 94:
* [[1978 w filmie|1978]]: ''[[Biały mazur]]''
* [[1978 w filmie|1978]]: ''[[Somosierra. 1808]]''
* [[1979 w filmie|1979]]: ''[[Ród Gąsieniców (serial telewizyjny)|Ród Gąsieniców]]'' jako Franek, syn Pawła <small>(odc. 2, 3)</small>, Izydor, wnuk Jędrka Krwawego <small>(odc. 6)</small>
* [[1979 w filmie|1979]]: ''[[Wiśnie (film)|Wiśnie]]'' (TV)
* [[1979 w filmie|1979]]: ''[[Placówka (film)|Placówka]]''
Linia 103:
|width="20"|
|valign="top"|
* [[1980 w filmie|1980]]: ''[[Królowa Bona]]'' jako Piotr Boratyński <small>(odc. 9)</small>
* [[1980 w filmie|1980]]: ''Wäre die Erde nicht rund?''
* [[1980 w filmie|1980]]: ''[[Ciosy (film)|Ciosy]]''
Linia 128:
* [[1988 w filmie|1988]]: ''Złodziej''
* [[1988 w filmie|1988]]: ''[[Do domu]]''
* [[1988 w filmie|1988]]: ''[[Przyjaciele wesołego diabła]]'' jako Witalis <small>(odc. 3–5)</small>
* [[1989 w filmie|1989]]: ''Tutajosok''
* [[1990 w filmie|1990]]: ''[[Życie za życie. Maksymilian Kolbe]]'' jako Banasik, były sąsiad Jana
Linia 150:
* [[1998 w filmie|1998]]: ''[[Syzyfowe prace (film)|Syzyfowe prace]]''
* [[1998 w filmie|1998]]: ''[[Historia kina w Popielawach]]''
* [[1999 w filmie|1999]]: ''[[Na dobre i na złe]]'' jako porucznik Bończa <small>(odc. 125)</small>
* [[1999 w filmie|1999]]: ''Przed burzą''
* [[2000 w filmie|2000]]: ''[[Słoneczna włócznia]]'' jako Atacamenos <small>(odc. 1)</small>
* [[2001 w filmie|2001]]: ''[[Requiem (film 2001)|Requiem]]''
* [[2001 w filmie|2001]]: ''[[Quo vadis (film 2001)|Quo vadis]]'' jako [[Piotr Apostoł]]
Linia 178:
== Nagrody i odznaczenia ==
* [[Medal 10-lecia Polski Ludowej]] (1955)
* [[Srebrny Hugo]] dla Franciszka Pieczki za najlepszą kreację męską na MFF w [[Chicago]], 1968 za rolę w filmie ''[[Żywot Mateusza]]'' reżyseria [[Witold Leszczyński]]<ref>[http://www.akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/filmy/zywot-mateusza/112 Żywot Mateusza]; akademiapolskiegofilmu.pl [dostęp 2010-10-22].</ref>
* Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie ''[[Perła w koronie]]'' na [[Lubuskie Lato Filmowe|Lubuskim Lecie Filmowym]] w Łagowie (1972)
* Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie ''[[Słońce wschodzi raz na dzień]]'' na [[Lubuskie Lato Filmowe|Lubuskim Lecie Filmowym]] w Łagowie (1972)
* [[Krzyż Zasługi|Złoty Krzyż Zasługi]] (1974)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Odznaczenia dla wybitnych twórców i działaczy kultury |url = http://mbc.malopolska.pl/publication/60210|czasopismo = [[Dziennik Polski]] | wolumin = Nr 175 (9456) | strony = 2 | data = 26 lipca 1974 | url = http://mbc.malopolska.pl/publication/60210}}</ref>
* Nagroda za rolę męską w filmie ''[[Blizna (film)|Blizna]]'' na [[Festiwal Polskich Filmów Fabularnych|Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych]] w Gdańsku (1976)
* [[Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”|Odznaka Zasłużony Działacz Kultury]] (1980)
Linia 187:
* Nagroda za rolę męską w filmie ''[[Jańcio Wodnik]]'' na [[Festiwal Polskich Filmów Fabularnych|Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych]] w Gdyni (1993)
* [[Wielki Splendor]] (1996)<ref>{{cytuj stronę |url= http://prsa.com.pl/print.aspx?id=77583 |tytuł=Wielki Splendor – nagrody Teatru Polskiego Radia wręczone |data=2008-12-01 |opublikowany=[[Polskie Radio|prsa.pl]] |data dostępu=2010-12-06}}</ref>
* Krzyż Komandorski z Gwiazdą [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (5 stycznia 1998)<ref>{{Monitor Polski|1998|7|153}}.</ref>
* [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]] (29 października 2008)<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.zw.com.pl/artykul/301368.html | tytuł = Gloria Artis dla Jadwigi Barańskiej i Franciszka Pieczki | data = 2008-10-29 | opublikowany = Życie Warszawy.pl | data dostępu = 2012-11-26}}</ref>
* Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida w kategorii Teatr (2009)
* Krzyż Wielki [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] nadany przez prezydenta [[Bronisław Komorowski|Bronisława Komorowskiego]] ''za wybitne zasługi dla kultury narodowej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej''<ref>{{Monitor Polski|2011|32|384}}.</ref><ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.prezydent.pl/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,889,prezydent-odznaczyl-ludzi-kultury.html |tytuł=Prezydent odznaczył ludzi kultury |opublikowany=prezydent.pl |data=17 stycznia 2011}}</ref>, dekoracja miała miejsce 3 maja tego samego roku w czasie uroczystości na Zamku Królewskim z okazji Święta Narodowego 3 Maja<ref>{{cytuj stronę | url= http://www.prezydent.pl/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,936,prezydent-wreczyl-odznaczenia-na-zamku-krolewskim.html | tytuł=Prezydent wręczył odznaczenia na Zamku Królewskim | data= 3 maja 2011 | opublikowany=prezydent.pl | data dostępu=2012-05-12}}</ref>.
* Polska Nagroda Filmowa [[Orzeł za osiągnięcia życia]] (2015)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/franciszek-pieczka-laureatem-orla-za-osiagniecia-zycia-5346.php | tytuł = Franciszek Pieczka laureatem Orła za Osiągnięcia Życia | opublikowany = [[Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego]] | data dostępu = 2019-01-05}}</ref>
* Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia (2015)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://civitaschristiana.pl/relacja-z-gali-wreczenia-nagrody-im-juliusza-ligonia/ |tytuł = Relacja z gali wręczenia nagrody im. Juliusza Ligonia |autor = |opublikowany = civitaschristiana.pl |autor = |data dostępu =}}</ref>
* Lux ex Silesia (2015)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://wodzislawslaski.naszemiasto.pl/artykul/franciszek-pieczka-otrzymal-nagrode-lux-ex-silesia,3481881,artgal,t,id,tm.html |tytuł = Franciszek Pieczka otrzymał nagrodę Lux ex Silesia |autor = |opublikowany = wodzislawslaski.naszemiasto.pl |data dostępu = 2015-08-18 |opublikowany = wodzislawslaski.naszemiasto.pl}}</ref>.
* [[Order Orła Białego]] nadany przez prezydenta [[Andrzej Duda|Andrzeja Dudę]] ''w uznaniu znamienitych zasług dla kultury polskiej, za znaczący wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej'' (11 listopada 2017)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.prezydent.pl/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,218,prezydent-wreczyl-ordery-orla-bialego-.html | tytuł = Prezydent wręczył Ordery Orła Białego | data = 2017-11-11 | opublikowany = prezydent.pl | data dostępu = 2017-11-11}}</ref>
* Wielka Nagroda Festiwalu "Dwa„Dwa Teatry"Teatry” w Sopocie za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Telewizji (2018)
* Nagroda im. Przemysława Gintrowskiego (2018)