Tętnica jądrowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m drobne poprawki w ISBN
poprawa przek., WP:SK+ToS, int., szablon
Linia 1:
[[FilePlik:Slide6jj.JPG|thumb|right|Tętnica i żyła jądrowa prawa (oznaczone zielonym prostokątem)]]
'''Tętnica jądrowa''' ([[łacina|łac.]] ''arteria testicularis'') - [[tętnica]] występująca wyłącznie u mężczyzn, u kobiet jej odpowiednikiem jest [[tętnica jajnikowa]]. Oba te naczynia dawniej określano jako '''tętnice nasienne wewnętrzne''' (łac. ''arteriae spermaticae internae'').
 
<br />
Rozpoczyna się jako słaba gałąź na bocznym obwodzie [[Aorta człowieka|aorty]] na poziomie [[kręgKręgi lędźwiowylędźwiowe|kręgu]] L<sub>2</sub> (rzadziej L<sub>3</sub>), często odchodzi od [[tętnica nerkowa|tętnicy nerkowej]], rzadziej od [[tętnica nadnerczowa środkowa|tętnicy nadnerczowej środkowej]] lub [[tętnica biodrowa wewnętrzna|tętnicy biodrowej wewnętrznej]]. Mogą też odchodzić wspólnym pniem. Stosunkowo często występują tętnice nadliczbowe (w początkowych fazach rozwoju gonady są zaopatrywane przez 2 do 5 par tętnic). Następnie biegnie skośnie w dół i bocznie w [[przestrzeń zaotrzewnowa|przestrzeni zaotrzewnowej]] po [[mięsień lędźwiowy większy|mięśniu lędźwiowym większym]]. Prawa znajduje się najczęściej między leżącą ku tyłowi (rzadko ku przodowi) od niej [[żyła główna dolna|żyłą główną dolną]], a leżącą ku przodowi częścią dolną [[dwunastnica|dwunastnicy]], zaś lewa za górną częścią [[esica|esicy]]. Następnie obie krzyżują [[moczowód]] biegnąc do przodu od niego i przechodząc z jego strony przyśrodkowej na boczną. Biegnie również do przodu od [[nerw płciowo-udowy|nerwu płciowo-udowego]], a następnie do przodu od [[tętnica biodrowa zewnętrzna|tętnicy biodrowej zewnętrznej]]. Dalej dochodzi do [[pierścień pachwinowy głęboki|pierścienia pachwinowego głębokiego]], gdzie wchodzi w skład [[powrózekPowrózek nasienny u człowieka|powrózka nasiennego]], w którym oplata ją [[żylny splot wiciowaty]] - działa to na zasadzie [[wymiennik ciepła|wymiennika ciepła]], co zapewnia utrzymanie odpowiedniej temperatury [[jądro (anatomia)|jąder]], która dzięki temu jest optymalna dla procesu [[spermatogeneza|spermatogenezy]]. Wraz z powrózkiem nasiennym tętnica zstępuje do [[Moszna (anatomia)|moszny]].
<br />Gałęzie:
* boczne:
Linia 9:
** gałęzie moczowodowe (łac. ''rami ureterici'')
** do pobliskiej [[tkanka łączna|tkanki łącznej]] i [[węzeł chłonny|węzłów chłonnych]]
* końcowe - powstają w pobliżu górnego bieguna jądra. Większość z nich wnika przez błonę białawą i zaopatruje jądro, a kilka z nich zaopatruje [[najądrze]] (zespalają się z gałązkami tętnicy nasieniowodu).
 
Gałęzie tętnicy jądrowej zespalają się z gałązkami:
* [[tętnica nasieniowodu|tętnicy nasieniowodu]]
* [[tętnica mięśnia dźwigacza jądra|tętnicy mięśnia dźwigacza jądra]]
* tętnic tworzących łuk tętniczy okołonerkowy.
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko=Bochenek |imię=Adam |nazwisko2=Reicher |imię2=Michał |autor link= |tytuł=Anatomia człowieka T. III | rozdział= | nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca=PZWL |miejsce=Warszawa |rok=1974 |strony=297-298 |isbn= }}
 
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}