Szkoła Akademiczno-Górnicza: Różnice pomiędzy wersjami

'''Szkoła Akademiczno-Górnicza''' w [[Kielce|Kielcach]] powstała 20 lutego [[1816]] roku z inicjatywy [[Stanisław Staszic|Stanisława Staszica]]. Uchodzi za pierwszą polską wyższą [[Uczelnia techniczna|uczelnię techniczną]]<ref>Marek Klapa, [http://dzieje.pl/aktualnosci/200-lat-temu-powstala-pierwsza-uczelnia-techniczna-w-polsce-akademia-gornicza-w-kielcach ''200 lat temu powstała pierwsza uczelnia techniczna w Polsce -– Akademia Górnicza w Kielcach''].</ref>. Mieściła się w północnym skrzydle [[Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach|pałacu Biskupów Krakowskich]].

Na mocy postanowienia Namiestnika Królestwa Polskiego gen. [[Józef Zajączek|Józefa Zajączka]] z 20 lutego 1816 roku, 1 czerwca 1816 roku utworzono [[Główna Dyrekcja Górnicza|Główną Dyrekcję Górniczą]].<ref>{{Cytuj |tytuł = Akademia Górnicza w Kielcach (1816-1827) -– Histmag.org |data dostępu = 2019-03-26 |opublikowany = histmag.org |url = https://histmag.org/Akademia-Gornicza-w-Kielcach-1816-1827-9864}}</ref>. Ściśle z nią powiązana miała być „szkoła górnictwa praktyczna w celu kształcenia zdatnych do kopalni urzędników i oficjalistów założona”. Inicjatorem powstania kieleckiej uczelni był [[Stanisław Staszic]], ale pierwsze próby wprowadzenia górnictwa i hutnictwa do programu nauczania [[Akademia Krakowska|Akademii Krakowskiej]] podejmował już w 1776 roku [[Hugo Kołłątaj]]. Szkoła kielecka wzorowana była na istniejących już od połowy XVIII wieku europejskich akademiach górniczych: w [[Bańska Szczawnica|Bańskiej Szczawnicy]] ([[''Scheminitz]]'') zorganizowanej w latach 1762–1770, [[Technische Universität Bergakademie Freiberg|Akademii Górniczej we [[FreibergFreibergu]]u działającej od 1765 roku, Szkole Górniczej w [[Petersburg]]u utworzonej w 1773 roku, Szkole Górniczej w [[lausthal-Zellerfeld|Clausthal]] z 1775 roku i paryskiej [[École nationale supérieure des mines de Paris|Ecole des Mines]] z roku 1783<ref>{{Cytuj |tytuł = Akademia Górnicza w Kielcach (24.11.2016 -– 26.01.2017) {{!}} Biblioteka Główna |data dostępu = 2019-03-26 |opublikowany = www.bg.agh.edu.pl |url = http://www.bg.agh.edu.pl/pl/node/2131}}</ref>.

Szkoła rozpoczęła swoją działalność w grudniu 1816 roku, a zajęcia były prowadzone prawdopodobnie od stycznia 1817 roku. Dyrektorem akademii został stojący jednocześnie na czele Głównej Dyrekcji Górniczej [[Johann Ehrenhold Ullman]]. Wśród kieleckich profesorów należy wymienić następujące osoby: [[Marcel Królikiewicz|Marceli Królikiewicz]] wykładał górnictwo (''Bergbaukunst''), [[Jakub Graff|Jan Jakub Graff]] inżynierię górniczą, czyli miernictwo górnicze (markszajdria – ''Markscheidenkunst''), [[Georg Gottlieb Pusch|Jerzy Bogumił Pusch]], absolwent akademii freibergskiej, znakomity uczony, uczeń sławnego geologa [[Abrahama Gotlieb Werner|Abrahama Gotlieba Wernera]], zajmował się chemią (allgemaine''allgemeine Chemie'') i hutnictwem (''Hüttenkunde''), [[Fryderyk Wilhelm Krumpel]] uczył inżynierii górniczej, [[Fryderyk Wilhelm Lempe]] – był wykładowcą matematyki, fizyki i maszynerii górniczej (matematyka czysta – ''reine Mathematik'', matematyka stosowana – ''angewandte Mathematik'', maszyneria górnicza, czyli maszynoznawstwo – Bergmaschinenlehrere''Bergmaschinenlehre''), leśnictwem zajmował się [[Jan Fryderyk Überscher]], rysunek techniczny (''Zeichenkunst'') prowadził [[Andrzej Spleszyński]], a prawo górnicze (''Bergrecht'') i styl handlowy – [[Andrzej Kossowicz]]. Absolwentem Akademii Górniczej we [[Freiberg]]u był także wykładający w [[Kielce|Kielcach]] probierstwo (docymazja – probierkunst''Probierkunst'', ''docimaise'') [[Jan Karol Henryk Kaden|Karol Henryk Kaden]].