Austeria (film): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Produkcja: , WP:SK+ToS+mSK+mSI+Bn oznaczenie cytatu
m drobne techniczne
Linia 88:
Początkowo Kawalerowicz i Konwicki, realizując scenę zbiorowej śmierci chasydów, planowali nadać zakończeniu jednoznaczny charakter i upozować tragiczny finał na rozstrzelanie od broni nazistowskich gestapowców. Obaj zdecydowali się jednak nadać owej scenie wymiar bardziej symboliczny<ref name=":0" />. Tragedię społeczności skazanej na zagładę twórcy gry starali się oddać, utrzymując film w tonacji czerwieni, o co zadbał autor zdjęć [[Zygmunt Samosiuk]]<ref name=":0" />.
 
''Austeria'' została dopuszczona do rozpowszechniania bez uwag cenzorów. Ci bowiem stwierdzili, że film reprezentuje „wartości humanitarne” i nie stanowi politycznego zagrożenia<ref>{{Cytuj |autor = Gabriella Safran |tytuł = Dancing with Death and Salvaging Jewish Culture in Austeria and The Dybbuk |czasopismo = Slavic Review |data = 2000 |data dostępu = 2019-08-13 |issn = 0037-6779 |wolumin = 59 |numer = 4 |s = 761 |doi = 10.2307/2697418 |url = http://dx.doi.org/10.2307/2697418}}</ref>. Scenariusz filmu zatwierdzony został przez ministra Eugeniusza Mielcarka 8 maja 1981 roku, a kolaudacja odbyła się – z pozytywnym skutkiem – 17 maja 1982 roku; większość członków kolaudacji przyznała ''Austerii'' najwyższą kategorię artystyczną<ref name="Kaniecki208">{{Cytuj |autor = Przemysław Kaniecki |tytuł = Z archiwum KC PZPR: sprawa „Austerii” Jerzego Kawalerowicza |czasopismo = Studia Filmoznawcze |data = 2009 |wolumin = 30 |s = 208}}</ref>. 17 lipca 1982 roku film skierowano do rozpowszechniania<ref name="Kaniecki208" />.
 
=== Wydanie ===
W 2008 roku zdecydowano się poddać film cyfrowej rekonstrukcji w technologii 2K, którą wykonało [[Kino RP]]. Premiera kinowa odnowionej wersji cyfrowej miała miejsce 28 czerwca 2009 w Krakowie, a płyta [[Blu-ray]] z filmem jest dostępna od lutego 2010 roku<ref>{{Cytuj stronę |url= https://archiwum.stopklatka.pl/news/austeria,5 |tytuł=''Austeria'' |opublikowany= archiwum.stopklatka.pl |data=2013-02-14 |język=pl |archiwum= https://web.archive.org/web/20180328071030/https://archiwum.stopklatka.pl/news/austeria,5 |zarchiwizowano=2018-03-28 |data dostępu=2018-03-28}}</ref>.
 
== Odbiór ==
[[Tadeusz Sobolewski]] odczytywał finałową scenę tańca jako nieznośnie melodramatyczną, przywołującą na myśl folklorystyczną figurę „jasełkowego Żyda”<ref>{{Cytuj |autor = Gabriella Safran |tytuł = Dancing with Death and Salvaging Jewish Culture in Austeria and The Dybbuk |czasopismo = Slavic Review |data = 2000 |data dostępu = 2019-08-13 |issn = 0037-6779 |wolumin = 59 |numer = 4 |s = 763 |doi = 10.2307/2697418 |url = http://dx.doi.org/10.2307/2697418}}</ref>. [[Michał Boni]] w krytycznej recenzji twierdził, iż ''Austerii'' „brakuje wewnętrznej prawdy. I chociaż jest w tym filmie patos zagrożenia oraz sugestywna zmysłowość wielu potocznych obrazów, to jednak chyba nie osiąga Kawalerowicz właściwego tonu”. Boni podważał wartość ''Austerii'' jako dzieła wiernego „prawdzie kultury polskich Żydów” oraz jej źródeł mityczno-historycznych: „zachowanie chasydów jest wedle logiki dzieła nieznośnie niewytłumaczalne [...], czysto kabaretowe, trochę estradowo-groteskowe”<ref>{{Cytuj |autor = Michał Boni |tytuł = Przed dniem ostatnim |czasopismo = Kino |data = 1983 |numer = 4 |s = 5–8 |url = http://www.akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/artykuly/przed-dniem-ostatnim/60 |dostęp = 2019-08-13}}</ref>. Bardziej przychylny dziełu Kawalerowicza i Konwickiego był [[Krzysztof Teodor Toeplitz]]: „Reżyserowi udało się uniknąć dwóch zagrożeń: zarówno enigmatyczności, jak i folkloryzmu. W centrum ''Austerii'' stoi bowiem postać wyrastająca ponad oba stereotypy. Postać starego Taga wspaniale zagrana przez Franciszka Pieczkę […] przyjmuje wyroki losu z godnością, a równocześnie zgłasza wobec nich moralny i intelektualny sprzeciw”<ref>{{Cytuj |autor = Krzysztof Teodor Toeplitz |tytuł = Krajobraz przed zagładą |czasopismo = Miesięcznik Literacki |data = 1983 |data dostępu = 2019-08-13 |numer = 6 |url = http://www.akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/filmy/austeria/5/cytaty#cytaty}}</ref>.
 
Zdaniem [[Krzysztof Kornacki|Krzysztofa Kornackiego]] „karczma (austeria) występuje jako ''[[pars pro toto]]'' społeczeństwa i kultury żydowskiej – i tej świeckiej, i tej religijnej – z zapadającym w pamięć obrazem (i muzyką) [[chasydyzm|chasydów]]”. Kornacki dostrzegł w finałowej scenie śmierci chasydów „symboliczną zapowiedź [[Zagłada Żydów|Holocaustu]]”<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Światowa encyklopedia filmu religijnego |inni = [[Marek Lis]] i [[Adam Garbicz]] (red.) |data = 2007 |wydawca = Biały Kruk |miejsce = Kraków |isbn = 978-83-60292-30-3 |strony =32}}</ref>. Gabriella Safran zauważyła, że taniec chasydzki stanowi zapożyczenie od sztuki [[Szymon An-ski|Szymona An-skiego]] ''[[Dybuk (dramat)|Dybuk]]'', jak również od filmu [[Michał Waszyński|Michała Waszyńskiego]] pod [[Dybuk (film 1937)|tym samym tytułem]]<ref>{{Cytuj |autor = Gabriella Safran |tytuł = Dancing with Death and Salvaging Jewish Culture in Austeria and The Dybbuk |czasopismo = Slavic Review |data = 2000 |data dostępu = 2019-08-13 |issn = 0037-6779 |wolumin = 59 |numer = 4 |s = 761–781 |doi = 10.2307/2697418 |url = http://dx.doi.org/10.2307/2697418}}</ref>.
 
== Nagrody i festiwale ==