Oskar Lange: Różnice pomiędzy wersjami

[[FilePlik:Tomaszów Mazowiecki, Farbiarska 7. Dom w którym urodził się i dorastał poźniejszy ekonomista Oskar Lange.jpg|thumb|Tomaszów Mazowiecki, Farbiarska 7. Dom w którym urodził się i dorastał Oskar Lange]]

'''Oskar Ryszard Lange''' (ur. [[27 lipca]] [[1904]] w [[Tomaszów Mazowiecki|Tomaszowie Mazowieckim]], zm. [[2 października]] [[1965]] w [[Londyn]]ie) – polski ekonomista i polityk, członek [[Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej|Komitetu Centralnego PZPR]], poseł na [[Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1947–1952)|Sejm Ustawodawczy]] i [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej I kadencji|I]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej II kadencji|II]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji|III]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IV kadencji|IV]] kadencji, członek (1955–1957) i zastępca przewodniczącego (1957–1965) [[Rada Państwa (Polska)|Rady Państwa]], członek Ogólnopolskiego Komitetu [[Front Jedności Narodu|Frontu Jedności Narodu]] w 1958 roku<ref>Trybuna Robotnicza, nr 4 (4350) 7 stycznia 1958 roku, s. 2.</ref>.

W lipcu 1945 mianowany przez [[Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej]] na funkcję [[Przedstawiciele dyplomatyczni Polski#Stany Zjednoczone|ambasadora]] w Stanach Zjednoczonych, misję pełnił do stycznia 1947. Następnie do grudnia 1947 roku delegat przy [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Organizacji Narodów Zjednoczonych]] i [[Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych|jej Radzie Bezpieczeństwa]]. Uchwałą Prezydium [[Krajowa Rada Narodowa|Krajowej Rady Narodowej]] z 19 lipca 1946 odznaczony Krzyżem Komandorskim [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]]<ref>{{Monitor Polski|1947|16|35}}.</ref>.

W latach 1949–1950 prezes Zarządu [[Centralny Związek Spółdzielczy|Centralnego Związku Spółdzielczego]]. W latach 1949–1956 był profesorem, a w latach 1952–1955 rektorem [[Szkoła Główna Handlowa w Warszawie|Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie]]. W latach 1952–1963 pracownik naukowy PAN. W latach 1955–1957 członek, a następnie do śmierci w 1965 zastępca przewodniczącego [[Rada Państwa (Polska)|Rady Państwa]]. Zaliczany do byłych członków PPS zbliżonych do [[puławianie|„puławian”]] podczas [[Polski październik 1956|walki o władzę]] w kierownictwie PZPR w latach pięćdziesiątych<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Eisler|imię= Jerzy|autor link= |tytuł= Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989| rozdział= Październik i „Mała stabilizacja”| nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca= POW „BGW”|miejsce= Warszawa|rok= 1992|strony= 62|isbn= 8370662080}}</ref>. Od 1956 profesor [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]], w latach 1957–1963 przewodniczący [[Rada Ekonomiczna|Rady Ekonomicznej]], a w latach 1957–1959 przewodniczący [[Europejska Komisja Gospodarcza|Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ]]. Był doradcą ekonomicznym [[Rząd Indii|rządu Indii]] (1955–1956) i [[Sri Lanka|Cejlonu]] (1959).

Od 1947 roku był posłem na [[Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1947–1952)|Sejm Ustawodawczy]] i [[Sejm PRL]]-u: [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej I kadencji|I]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej II kadencji|II]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji|III]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IV kadencji|IV]] kadencji. Pełnił liczne funkcje w parlamencie – był przewodniczącym [[Związek Parlamentarny Polskich Socjalistów|Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów]] (1948), przewodniczącym Klubu Poselskiego PZPR (1948–1952), przewodniczącym [[Komisja Spraw Zagranicznych (Sejm)|Komisji Spraw Zagranicznych]] (1949–1952), przewodniczącym Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu (1951–1952), przewodniczącym Komisji Budżetowej (1952–1955), przewodniczącym Komisji Finansowo-Budżetowej (1955–1956) i przewodniczącym Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów (1957–1961). W 1962 roku został pierwszym prezesem [[Polskie Towarzystwo Cybernetyczne|Polskiego Towarzystwa Cybernetycznego]].

W 1964 roku został odznaczony [[Order Budowniczych Polski Ludowej|Orderem Budowniczych Polski Ludowej]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Wręczenie odznaczeń w Belwederze | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=2909| czasopismo = [[Nowiny (dziennik rzeszowski)|Nowiny]] | strony = 1 | data = nr 170 z 20 lipca 1964}}</ref> i przyznano mu tytuł [[DoctorDoktor honoris causa|doktora honoris causa]] Uniwersytetu Jagiellońskiego. 22 lipca 1964 roku z okazji 20-lecia Polski Ludowej otrzymał [[Odznaka Nagrody Państwowej|nagrodę państwową]] I stopnia<ref>„Dziennik Polski”, rok XX, nr 171 (6363), s. 1.</ref>.

Został pochowany w Alei Zasłużonych na [[cmentarz Wojskowy na Powązkach|cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Malczewski (red.) | imię = Juliusz Jerzy | tytuł = Cmentarz Komunalny Powązki dawny Wojskowy w | wydawca = Wydawnictwo Sport i Turystyka | miejsce = Warszawa | data = 1989 | strony = 44–45 | isbn = 83-217-2641-0}}</ref>.

Do czasu wejścia w życie [[Dekomunizacja#Dekomunizacja nazw ulic|ustawy dekomunizacyjnej]] z 1 kwietnia 2016<ref>{{Dziennik Ustaw|2016|744}} – ''Ustawa z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki''.</ref> imieniem Langego nazwane były ulice w [[Warszawa|Warszawie]] (zmieniona na ulicę [[Tomasz Arciszewski|Tomasza Arciszewskiego]]<ref>Zarządzenie Zastępcze Wojewody Mazowieckiego z dnia 9 listopada 2017 r. w sprawie nadania nazwy ulicy, „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”, Warszawa, dnia 10 listopada 2017 r., poz. 10130.</ref>), [[Częstochowa|Częstochowie]] (zmieniona w 2017 roku na ulicę Żołnierzy Niezłomnych), [[Koszalin]]ie (zmieniona w 2017 roku na ulicę Bukową), [[Jelenia Góra|Jeleniej Górze]] (zmieniona w 2017 roku na ulicę św. Jadwigi Śląskiej), [[Bydgoszcz]]y (zmieniona w 2017 roku na ulicę mjr. [[Jan Żychoń|Jana Henryka Żychonia]])<ref>{{Cytuj|url=http://www.bydgoszcz.uw.gov.pl/aktualnosci/nowi-patroni-ulic.html|tytuł=Nowi patroni ulic 13/12/2017|opublikowany=Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki w Bydgoszczy|data dostępu=2017-12-23}}</ref>, [[Jaworzno|Jaworznie]] (zmieniona w 2017 roku na ulicę gen. [[Feliks Kamiński (pułkownik)|Feliksa Kamińskiego]]) i w rodzinnym [[Tomaszów Mazowiecki|Tomaszowie Mazowieckim]] (zmieniona po konsultacjach społecznych w 2017 na ulicę [[Wanda Panfil-González|Wandy Panfil]]). W 2017 ulicę jego imienia w [[Katowice|Katowicach]] przemianowano na ul. ks. Wiktora Matejczyka (w [[Murcki|Murckach]])<ref>[http://bip.katowice.eu/Lists/Dokumenty/Attachments/104131/sesja%20XLVIII-894-17.pdf UCHWAŁA NR XLVIII/894/17 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 26 października 2017 r. w sprawie zmiany nazw ulic położonych na terenie miasta Katowice] bip.katowice.eu {{lang|pl}} [dostęp 2017-12-31].</ref>. Lange był patronem także techników ekonomicznych w: [[Gdynia|Gdyni]], [[Kielce|Kielcach]], [[Szczecin]]ie, [[Zielona Góra|Zielonej Górze]], [[Bytom]]iu, [[Chorzów|Chorzowie]], [[Wodzisław Śląski|Wodzisławiu Śląskim]], [[Ciechanów|Ciechanowie]] (do marca 2015), [[Elbląg]]u, [[Grudziądz]]u (do 2018), [[Mogilno|Mogilnie]], [[Nowy Sącz|Nowym Sączu]], [[Siedlce|Siedlcach]], [[Zamość|Zamościu]] i [[Zawiercie|Zawierciu]].

Imię Oskara Langego nosiła do czasu przekształcenia się w [[Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu]] także Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu<ref>Ustawa z dnia 18 marca 2008 r. o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu ({{Dziennik Ustaw|2008|66|401}}).</ref>. Na terenie kampusu uczelni nadal stoi pomnik ekonomisty<ref>{{Cytuj |autor = Rafał Święcki |tytuł = Wybitny ekonomista Oskar Lange ma zniknąć z nazwy ulicy -– tak chce IPN |czasopismo = Gazetawroclawska.pl |data dostępu = 2018-07-23 |url = http://www.gazetawroclawska.pl/dolny-slask/a/wybitny-ekonomista-oskar-lange-ma-zniknac-z-nazwy-ulicy-tak-chce-ipn,11908788/ |język = pl}}</ref>.

W 2004 roku z okazji setnej rocznicy urodzin Oskara Langego, w [[Pałac Staszica w Warszawie|Pałacu Staszica]] w Warszawie zorganizowano międzynarodową konferencję naukową ''Współczesne modele gospodarki a myśl Oskara Langego''.

== Związki z NKWD i wywiadem ZSRR ==