Krynica Morska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Przyroda: kosmetyka
m MalarzBOT: WPCHECK#64: poprawiam link tożsamy z tekstem linka
Linia 9:
|dewiza =
|województwo = pomorskie
|powiat = [[powiatPowiat nowodworski (województwo pomorskie)|nowodworski]]
|gmina =
|data założenia =
Linia 36:
|bip =
}}
'''Krynica Morska''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Kahlberg'') – [[miasto]] w [[województwoWojewództwo pomorskie|województwie pomorskim]], w [[powiatPowiat nowodworski (województwo pomorskie)|powiecie nowodworskim]], na [[Mierzeja Wiślana|Mierzei Wiślanej]], między [[Zatoka Gdańska|Zatoką Gdańską]] a [[Zalew Wiślany|Zalewem Wiślanym]], przy [[drogaDroga wojewódzka nr 501|drodze wojewódzkiej nr 501]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = | imię = | tytuł = Żuławy Wiślane. Mapa turystyczno-krajoznawcza. Skala 1:100&nbsp;000 | data = 2004 | wydawca = Demart | miejsce = Gdańsk ; Warszawa | isbn = 83-89472-34-1 | strony =}}</ref>. Miejscowość turystyczna z [[Port morski Krynica Morska|portem morskim]], czterema przystaniami morskimi i letnim kąpieliskiem.
 
== Położenie ==
Według danych z 1 stycznia 2011 powierzchnia gminy miejskiej wynosi 116,01 km²<ref>{{cytuj pismo |tytuł=Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2011 r. |url=http://web.archive.org/web/20131220071949/http://www.stat.gov.pl:80/gus/5840_908_PLK_HTML.htm|czasopismo=|wydawca=Główny Urząd Statystyczny |miejsce=Warszawa |data=2011-08-10 |issn=1505-5507}}</ref>. Krynica Morska stanowi 15,63% powierzchni powiatu.
 
[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwoWojewództwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
 
Według danych z 2005 r. Krynica Morska ma obszar 102,04 km², w tym: użytki rolne 1%, użytki leśne 16%<ref>{{cytuj stronę |url=http://www.regioset.pl/ |tytuł=Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset |opublikowany=regioset.pl |data dostępu=2010-09-14}}</ref>.
Linia 52:
== Przyroda ==
Obszar lądowy Krynicy Morskiej znajduje się w całości w [[Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana|Parku Krajobrazowym "Mierzeja Wiślana"]] i jednocześnie w Bałtyckim Systemie Obszarów Chronionych HELCOM MPA (Marine Protected Area) nr 83 Zalew Wislany i Mierzeja Wislana<ref>{{cytuj stronę|url=
http://mpas.helcom.fi/apex/f?p=103:12:::NO::P12_ID:83|data dostępu = 2019-11-21 |tytuł=HELCOM Marine Protected Areas}}</ref>. Funkcję uzupełniającą ochrony tego obszaru spełnia [[obszarObszar Natura 2000|specjalny obszar ochrony siedlisk]] Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana PLH280007. Tuż przy Urzędzie Miejskim znajduje się [[użytek ekologiczny|użytek ekologiczny]] "Krynicki Starodrzew". W zachodniej części Krynicy, w dzielnicy [[Przebrno|Przebrno]], znajduje się [[rezerwat przyrody Buki Mierzei Wiślanej]]. Obszar morski gminy Krynica Morska jest objęty [[obszarObszar Natura 2000|obszarem specjalnej ochrony ptaków]] Zalew Wiślany PLB280010.
Na terenie Krynicy Morskiej za pomniki przyrody uznano 2 drzewa (dęby szypułkowe)<ref>{{cytuj stronę|url=
https://parkmierzeja.pl/formy-ochrony-3/pomniki-przyrody-1/|data dostępu = 2019-11-21 |tytuł=Pomniki przyrody na stronie Parku Krajobrazowego "Mierzeja Wiślana"}}</ref>.
Linia 93:
3 maja 1945 roku z miejscowości wyparto jednostki niemieckie. Dokonały tego oddziały 2 armii gwardyjskiej i 45 armii 3 Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej<ref>„Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945” Sport i Turystyka 1988, {{ISBN|83-217-2709-3}}, s. 187.</ref>.
 
Miejscowość znacznie rozbudowana po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]]. Do końca 1972 roku Łysica należała do [[powiatPowiat elbląski|powiatu elbląskiego]]. Do 1954 była wsią w [[Tolkmicko (gmina)|gminie Tolkmicko]], w latach 1954–1958 stanowiła [[gromadaGromada Łysica|gromadę Łysica]]<ref name="main">Uchwała Nr 15/III/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu elbląskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 16, Poz. 91).</ref>, a od 1959 – już jako Krynica Morska<ref>{{Monitor Polski|1958|97|533}}</ref> – posiadała status [[osiedleOsiedle typu miejskiego|osiedla]]<ref>Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. ({{Dziennik Ustaw|1972|50|324}}).</ref>. 1 stycznia 1973, w następstwie kolejnej reformy gminnej znoszącej gromady i osiedla, Krynica Morska utraciła status osiedla, stając się wsią sołecką w reaktywowanej [[Sztutowo (gmina)|gminie Sztutowo]] w [[powiatPowiat nowodworsko-gdański|powiecie nowodworsko-gdańskim]] w woj. gdańskim<ref>{{Dziennik Ustaw|1972|50|324}}.</ref><ref>Uchwała Nr XVIII/108/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 4 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie gdańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 15 grudnia 1972 r., Nr 20, Poz. 195).</ref>. Do funkcji administracyjnych Krynica Morska powróciła dopiero po ponad 18 latach, kiedy to 2 kwietnia 1991 z gminy Sztutowo wyłączono wsie Krynica Morska, [[Nowa Karczma (Krynica Morska)|Nowa Karczma]] i [[Przebrno]], tworząc z nich [[prawaPrawa miejskie|miasto]] ''Krynica Morska''<ref>{{Dziennik Ustaw|1991|2|8}}.</ref> (obecnie jest to [[gmina miejska]] w [[powiatPowiat nowodworski (województwo pomorskie)|powiecie nowodworskim]] w [[województwoWojewództwo pomorskie|woj. pomorskim]]).
 
<gallery widths="200" heights="150" perrow="3">
Linia 105:
 
* {{Fakt|''Łeb'' – pierwotna nazwa słowiańska|data=2010-01}}
* {{fakt|W języku [[językJęzyk niemiecki|niem.]] ''Kahlenberge'', ''Kaleberg'', ''Kahlberg (Liep)'' w okresie przynależności do [[Gdańsk]]a oraz Królestwa Prus – forma w nawiasie „Liep” nawiązuje do nazwy ''Łeb''.|data=2012-07}}
 
Aktualna nazwa ''Krynica Morska'' odwołująca się do wyrazu ukraińskiego i regionalizmu południowopolskiego jest nazwą całkowicie obcą z punktu widzenia mowy rdzennych mieszkańców Pomorza<ref>Źródło: „Nazwy Miast Pomorza Gdańskiego” wyd. Uniwersytetu Gdańskiego – 1999 {{ISBN|83-7017-860-X}}, „Mierzeja Wiślana od XIII do połowy XV wieku (1454)” – 1995 Gdańsk – W. Długokęcki.</ref>.
 
== Turystyka ==
Miejscowość posiada pola biwakowe, [[kemping]]i, ośrodki wczasowe oraz hotele. W sezonie połączenie statkami [[białaBiała flota w Polsce|żeglugi przybrzeżnej]] z [[Port morski Tolkmicko|Tolkmickiem]], [[Port morski Elbląg|Elblągiem]] i [[Port morski Frombork|Fromborkiem]].
 
W Krynicy Morskiej zorganizowano letnie [[kąpielisko]] morskie o długości 1950 m, którego sezon kąpielowy ustalono od 24 czerwca do 31 sierpnia<ref>Uchwała Nr XII/140/12 Rady Miejskiej w Krynicy Morskiej z dnia 23 maja 2012 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2012 r. poz. 2173).</ref>.
Linia 145:
 
== Administracja ==
Krynica Morska jest [[gminaGmina miejska|gminą miejską]]. Organem uchwałodawczym jest ''Rada Miejska w Krynicy Morskiej'', składająca się z 15 radnych<ref>Zarządzenie Nr 56/10 Wojewody Pomorskiego z dnia 4 marca 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2010 r. Nr 35, poz. 594).</ref>.
 
Burmistrzowie Krynicy Morskiej:
Linia 152:
* Andrzej Antoni Stępień (do 2006)<ref>[http://wybory2002.pkw.gov.pl/wojt/t1/gw1/w22/p2210/g221001.html Wybory Burmistrza – głosowanie ponowne – Krynica Morska]. 2002. Państwowa Komisja Wyborcza.</ref>
 
Mieszkańcy Krynicy Morskiej wybierają radnych do [[Sejmik Województwa Pomorskiego#Wybory do sejmiku|sejmiku województwa z okręgu nr 5]]. Posłów na Sejm wybierają z [[Okręg wyborczy nr 25 do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej|okręgu wyborczego nr 25]], senatora z [[Okręg wyborczy nr 67 do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej|okręgu nr 67]], a posłów do [[Parlament Europejski|Parlamentu Europejskiego]] z [[okręgOkręg wyborczy nr 1 do Parlamentu Europejskiego w Polsce|okręgu nr 1]].
 
Władze gminy zostały wysoko ocenione w raporcie podsumowującym kadencję 2010-2014 opracowanym przez firmę Curulis. Krynica Morska zajęła pierwsze miejsce w kategorii gmin turystycznych o najwyższych zmianach w potencjale finansowym w latach 2010–2013<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.curulis.pl/O_firmie/Raporty_badawcze.html |tytuł = Raport – Podsumowanie kadencji 2010-2014 |autor = Curulis |opublikowany = |język = |data dostępu = 10.08.15}}</ref>.