Etruskowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
początkiem dnia było u nich południe
Linia 18:
Kultura i cywilizacja Etrusków wywarła przypuszczalnie wielki wpływ na [[starożytny Rzym|Rzymian]], istnieje nawet pogląd, że cywilizacja rzymska jest w istocie kontynuacją cywilizacji etruskiej pod inną nazwą i z innym językiem. Rzymianie mogli zapożyczyć od Etrusków wiele mitów ([[Eneasz (syn Anchizesa)|Eneasz]]), rytuałów religijnych (np. z całą pewnością etruskie pochodzenie ma sztuka wróżenia z wnętrzności zwierząt ofiarnych, ''haruspicina''), ubiór, urządzenia państwowe, odznaki, a także [[triumf]]<ref>Mieczysław S. Popławski, ''Bellum Romanum. Sakralność wojny i prawa rzymskiego'', KUL 2011, s. 176 - 180.</ref> itp. Niektórzy uczeni sądzą, iż pochodzenia etruskiego są m.in. [[liktor]]zy, [[krzesło kurulne]], [[toga]] praetexta<ref>[[Tytus Liwiusz|Liwiusz]] I 8, 3.</ref>. Z powodu szczupłości danych o cywilizacji etruskiej są to jedynie hipotezy - wymienione rzeczy mogły zostać zapożyczone od innych ludów lub mogą mieć pochodzenie rdzennie rzymskie.
 
Etruskowie uprawiali medycynę, [[astronomia|astronomię]], przy czym początkiemza dniapoczątek byłodnia uuznawali nich[[Południe (12:00)|południe]]. Dzielili czas na miesiące księżycowe. [[cyfry etruskie|System rachuby]] mieli dwunastkowy. Byli również dobrymi inżynierami. Potrafili nie tylko nawadniać teren, ale również drenować bagna występujące zwłaszcza w Etrurii nadmorskiej. Dzięki technologii podziemnych kanałów likwidowali potencjalnie malaryczne tereny oraz powiększali powierzchnię żyznych pól pod uprawę. Nie cierpieli głodu jak wiele innych cywilizacji okresu 600-300 p.n.e., stawali się ludem bogatym, a często wręcz otyłym. Kobiety etruskie brały czynny udział w życiu towarzyskim i artystycznym miasta. W swoich czasach cieszyły się dużą swobodą, krytykowaną przez późniejszych rzymian ok. IV w. p.n.e. Razem z mężami bawiły się na ucztach, pijąc wino, jeździły do teatrów i na igrzyska, kolekcjonowały wazy i biżuterię<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=Heurgon|imię=Jacques|autor=Heurgon Jacques|tytuł=Życie codzienne Etrusków|wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy|miejsce=Warszawa|data=1966|strony=76, 98}}</ref>.
 
Pismo etruskie to nieco przystosowany alfabet zachodniogrecki używany w Kyme Chalcedońskim. Z kolei alfabet etruski został zapożyczony przez inne ludy zamieszkujące środkową Italię. Etruskowie budowali ''polis'', czyli miasta-państwa. Najważniejsze z nich to [[Cerveteri|Caere]], [[Weje|Veii]], [[Tarquinia|Tarquinii]], [[Vulci]], [[Volterra]]e. Na kształtowanie się cywilizacji etruskiej silny wpływ wywarła [[kultura Villanova]]<ref>Praca zbiorowa pod redakcją [[Aleksander Krawczuk|Aleksandra Krawczuka]], [[2005]], ''Wielka Historia Świata Tom 3 Świat okresu cywilizacji klasycznych'', s. 193, Oficyna Wydawnicza FOGRA, {{ISBN|83-85719-84-9}}. </ref>. Cywilizacja i religia Etrusków pozostawała pod wielkim wpływem cywilizacji greckiej, kwitnącej w greckich koloniach w Italii.