Kabaty: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
poprawa przek., WP:SK+ToS+mSK, +wikisłownik
Linia 43:
|www =
}}
[[Plik:Kabaty-widoklotniczy.jpg|thumb|Widok z samolotu (2007)]]
'''Kabaty''' – część [[Ursynów|Ursynowa]] cechująca się głównie nowoczesną zabudową mieszkalną, położona tuż przy [[Rezerwat przyrody Las Kabacki im. Stefana Starzyńskiego|Lesie Kabackim]], pomiędzy południową częścią [[Aleja Komisji Edukacji Narodowej w Warszawie|alei Komisji Edukacji Narodowej]] oraz ulicami [[Ulica Jana Rosoła w Warszawie|Jana Rosoła]] i [[Ulica Stryjeńskich w Warszawie|Stryjeńskich]].
 
Linia 52:
 
=== Kabaty ===
Pierwsza wzmianka o Kabatach pochodzi z 1386. Wieś Kabaty, położona na pociętej jarami [[Rezerwat przyrody Skarpa Ursynowska|skarpie Ursynowskiej - fragmencie skarpy wiślanej]], była wówczas własnością [[Andrzej Ciołek z Żelechowa|Andrzeja Ciołka]], chorążego płockiego, i otrzymała [[prawo chełmińskie]] od księcia [[Janusz I Starszy|Janusza I]]. Do XVI w. była własnością rodziny Ciołków; w 1580 liczyła 4 łany (ok. 70 ha).
 
Wieś szlachecka w 1580 znajdowała się w powiecie warszawskim [[ziemia warszawska|ziemi warszawskiej]] [[województwo mazowieckie (I Rzeczpospolita)|województwa mazowieckiego]]<ref>Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 262.</ref>.
Linia 58:
W XVII w. Kabaty przeszły na własność rodziny Piekarskich. W [[1656]] wieś została zniszczona w czasie [[Potop szwedzki|najazdu szwedzkiego]].
[[Plik:Kościół św. o. Pio Kabaty 2016.jpg|thumb|Kościół św. o. Pio na rogu ul. Rybałtów i Wełnianej]]
W 1721 Kabaty kupiła [[Elżbieta Helena Sieniawska|Elżbieta Sieniawska z Lubomirskich]] od Mikołaja Dunina Szpota i włączyła do [[dobra wilanowskie|dóbr wilanowskich]]. Nowa właścicielka wsi nakazała ochronę [[Rezerwat przyrody Las Kabacki im. Stefana Starzyńskiego|Lasu Kabackiego]] i drewno na potrzeby budowy nowego dworku i chłopskich chałup sprowadzano w 1726 z dóbr Sieniawskiej z Nieporętu. W 1775 Kabaty liczyły 16 domów włościańskich, w 1827 - 17 domów i 177 mieszkańców.
 
W latach 1846-1861 mieszkańcy Kabat procesowali się z dzierżawcami folwarku o zmniejszenie ciężarów feudalnych. W 1864 po [[uwłaszczenie chłopów|uwłaszczeniu]] Kabaty włączono do [[Gmina Wilanów|gminy Wilanów]].
 
W 1905 w Kabatach było 38 domów i 319 mieszkańców, w 1921 - 59 domów, 397 mieszkańców. Po [[I wojna światowa|I wojnie]] w rozparcelowanym leśnictwie Kabaty powstało podmiejskie letnisko (8 domów i 61 mieszkańców) W 1951 Kabaty przyłączono wraz z [[Ursynów|Ursynowem]] do [[Warszawa|Warszawy]].
 
W 2017 na Kabatach wybudowano pierwsze połączenie Ursynowa Południowego z Wilanowem, poprzez ulice Rosnowskiego i Korbońskiego<ref>[https://tvnwarszawa.tvn24.pl/informacje,news,jest-polaczenie-wilanowa-z-ursynowem-jechalismy-rosnowskiego-po-otwarciu,249130.html Jest połączenie Wilanowa z Ursynowem. Jechaliśmy Rosnowskiego po otwarciu] Tvnwarszawa.tvn24.pl, 21.12.2018</ref>. Dotychczas ruch do drugiej dzielnicy odbywał się przez tranzytową [[Ulica Dolina Służewiecka w Warszawie|Dolinę Służewiecką]]. Na potrzeby budowy Rosnowskiego, poszerzono ulicę Relaksową do dwóch pasów w każdym kierunku. Od września [[2018]] Kabatami jeżdżą autobusy linii strefowych z metra Kabaty do [[Konstancin-Jeziorna|Konstancina-Jeziorny]], [[Piaseczno|Piaseczna]] i [[Góra Kalwaria|Góra Kalwarii]].
Linia 69:
{{Osobny artykuł|Moczydło (Ursynów)}}
[[Plik:Kabaty-Moczydło ul Welniania 2.jpg|thumb|Pozostałości po wsi Moczydło. Gospodarstwo przy ul. Wełnianej]]
Wieś Moczydło pierwszy raz jest wzmiankowana w 1528. Była to osada przynależąca do [[Parafia św. Katarzyny w Warszawie|parafii służewskiej (Św. Katarzyny)]], powstała przy drodze prowadzącej do Jamielina (później Imielin, dzisiejsze tereny [[Stary Imielin (Warszawa)|Starego Imielina]]). Do XVIII w. Moczydło należało do rodziny Dąbrowskich. W latach 1580-1658 wieś liczyła 1/2 łana (ok.9 ha); w 1661 osada składała się z 5 domów.
[[Plik:Kabaty-Moczydło ul Welniania.jpg|thumb|left|Współczesna zabudowa Moczydła. Segmenty przy ul. Wełnianej]]
W 1725 Moczydło wraz ze wsią [[Wolica (Warszawa)|Wolica]] (Wola Służewska) kupiła od Dąbrowskich, za łączną sumę ok. 60 tys. złotych (w tym 14&nbsp;500 zł poszło na spłatę długów Dąbrowskich), właścicielka [[dobra wilanowskie|dóbr wilanowskich]] [[Elżbieta Helena Sieniawska|Elżbieta Sieniawska z Lubomirskich]]. Podobnie jak w przypadku Kabat, nowa właścicielka nakazała ochronę lasów moczydłowskich, wówczas już wyraźnie przerzedzonych przez poprzednich właścicieli i miejscowych chłopów. W 1775 osada Moczydło liczyła 7 domów, 20 lat później było ich 10. W 1827 - 7 domów i 80 mieszkańców (w kolonii 1 dom i 12 mieszkańców). W latach 1850-1861 włościanie z Moczydła prowadzili z dzierżawcą wsi proces o zmniejszenie ciężarów feudalnych. W 1864 podobnie jak Kabaty wieś została uwłaszczona i włączona do gminy [[Wilanów]]. Liczyła wówczas 131 mieszkańców, ok. 360 ha gruntów folwarcznych i 36 ha gruntów włościańskich. W 1905 w folwarku i we wsi było łącznie 20 domów i 146 mieszkańców.
 
Na przełomie XIX i XX wieku wśród stołecznej elity zapanowała moda na [[jeździectwo]] i [[wyścigi konne]]. Moczydło wyspecjalizowało się w hodowli [[koń|wierzchowców]]. Dzierżawione przez [[Braniccy herbu Korczak|Branickich]] – ówczesnych właścicieli dóbr Wilanowskich, stajnie i łąki służyły przygotowaniu koni do sezonu wyścigowego na torze na [[Pole Mokotowskie|Polu Mokotowskim]]. Na terenie Moczydła uczyła się również jeździć młodzież z towarzystwa. Największy rozkwit folwarku przypadł na okres międzywojenny, kiedy kupił go jeden z najbogatszych warszawiaków - [[Michał Róg]] – wówczas Moczydło stało się zapleczem nowego [[Tor wyścigów konnych Służewiec|toru wyścigów konnych na Służewcu.]]
 
Po przyłączeniu w 1951 terenów obecnego Ursynowa do Warszawy, właścicielem części gruntów stała się [[Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie|Szkoła Główna Gospodarstwa Rolnego]] (1956).
Linia 89:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę | nazwisko = Małcużyński | imię = Witold | autor link = | tytuł = Rozwój terytorialny miasta Warszawy | wydawca = Wyd. z zapomogi kasy dla osób, pracujących na polu naukowem im. J. Mianowskiego | miejsce = Warszawa | rok = 1900}}
Linia 97 ⟶ 98:
 
== Linki zewnętrzne ==
{{wikisłownik|Kabaty}}
* {{SgKP|III|647|Kabaty}}
* {{SgKP|VI|563|Moczydło (1)}}
* [http://www.kabaty.pl Strona o Kabatach]
 
{{Osiedla warszawskiego Ursynowa}}