Bitwa pod Chojnicami: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
CommonsDelinker zamienia link do pliku z Maximilienne-p1000557.jpg na [[Image:Late_medieval_armour_complete_(gothic_plate_armour).jpg|Late_medieval_armour_complete_(gothic_plate_armour). |
m drobne redakcyjne |
||
Linia 31:
W reakcji na wkroczenie późnym latem 1454 r. na Pomorze krzyżackiej odsieczy, złożonej z zawodowych wojowników z [[Rzesza|Niemiec]] i [[Czechy|Czech]], król Kazimierz IV bez konsultacji z sejmem prowincjonalnym i wbrew radom kardynała [[Zbigniew Oleśnicki (kardynał)|Zbigniewa Oleśnickiego]] zwołał [[pospolite ruszenie]] z [[Wielkopolska|Wielkopolski]] i [[Kujawy|Kujaw]]. Zgromadzona pod Cerekwicą szlachta wymusiła 15 września 1454 r. przyznanie jej [[Przywilej cerekwicki|antymagnackich przywilejów]] i powierzenie dowództwa Wielkopolanom. Dowódcy zdecydowali się przerwać oblężenie Chojnic i rozbić krzyżacką odsiecz w bitwie nad jeziorem w pobliżu miasta.
18 września 1454 r. pomimo sukcesu w pierwszym starciu i pokonaniu dowodzonej przez [[Rudolf żagański|Rudolfa von Sagana]] krzyżackiej osłony, źle dowodzone, przestarzałe i
Bitwa załamała polską ofensywę przeciwko zakonowi krzyżackiemu, skompromitowała króla Kazimierza IV Jagiellończyka i Polskę, podważyła akt [[Inkorporacja terytorium|inkorporacji]] państwa pruskiego do Królestwa Polskiego, podważyła wierność [[Pospólstwo|pospólstwa]] miast [[Prusy (kraina historyczna)|Prus]] dla sprawy Związku Pruskiego. Ukazała jednocześnie nieefektywność [[Rycerstwo|ciężkiej kawalerii rycerskiej]] w starciu ze zdyscyplinowanymi, posługującymi się bronią strzelecką i [[Artyleria|artylerią]] oraz walczącymi w [[Szyk wozowy taborytów|szyku w oparciu o wozy taborowe]] zawodowymi wojskami najemnymi.
Linia 41:
Wiadomość o upadku potężnej krzyżackiej twierdzy w Gdańsku była wstrząsem dla całego Pomorza Gdańskiego{{odn|Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim|s=130}}: przekonała niechętne Zakonowi czynniki do szybkiego dołączenia do powstania i jednocześnie miała destrukcyjny wpływ na morale braci zakonnych, którzy nie podejmując walki z powstańcami zaczęli opuszczać Pomorze{{odn|Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim|s=131}}. [[Tczew]] 6 lutego 1454 r. przeszedł na stronę Związku i został obsadzony przez gdańskie oddziały pod dowództwem rajcy Gerda Mylingdorpa, a wojska dowodzone przez Jana Maydenburga opanowały [[Tuchola|Tucholę]]{{odn|Historia wojen gdańskich|s=253}}. Rady miasteczek Pomorza wysłały do Gdańska prośby o opiekę, co umożliwiło Związkowi Pruskiemu przejęcie kontroli nad [[Bytów|Bytowem]] 19 lutego, [[Puck]]iem, Kościerzyną, Skarszewami i Lęborkiem 20 lutego{{odn|Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim|s=131}}.
Pomorskie rycerstwo pod przywództwem [[Jan z Jani|Jana z Jani]] (Jon von der Jene) zajęło [[Nowe]] i [[Osiek nad Wisłą|Osiek]]. 7 lutego Jan z Jani rozpoczął oblężenie [[Gniew (miasto)|Gniewu]], a po ucieczce załogi zajął [[Zamek w Gniewie|twierdzę]] i w porozumieniu z władzami [[Starogard Gdański|Starogardu]] ogłosił się starostą Pomorza{{odn|Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim|s=132}}. Oddziały gdańskie spaliły w lutym 1454 r. siedzibę krzyżackiego wójta w [[Sobowidz]]u oraz położone blisko Gdańska twierdze w Grabinach oraz w Kiszewie{{odn|Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim|s=131-133}}{{odn|Historia wojen gdańskich|s=253}}. Spór o los mienia pokrzyżackiego, które pomorscy szlachcice woleli przejąć niż zniszczyć, wywołał konflikt pomiędzy dążącą do neutralizacji niezależnych od miasta punktów oporu radą Gdańska a pomorskim rycerstwem, co opóźniło dalsze działania przeciwko Zakonowi{{odn|Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim|s=133}}.
[[Plik:Gdansk Wielki Mlyn1 2014.jpg|thumb|lewo|[[Wielki Młyn w Gdańsku]], zdobyty przez radę miejską na początku antykrzyżackiego powstania w lutym 1454 r.]]
| |||
