Sztuki wyzwolone: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Starożytna Grecja: drobne redakcyjne
Linia 26:
Na podstawie koncepcji edukacji literackiej i matematycznej, w IV wieku, ukształtował się klasyczny model podstawowego wykształcenia. Jest on tradycyjnie przypisywany Hippiaszowi, chociaż poza wzmiankami u pisarzy starożytnych, nie ma taką tezę przekonujących dowodów. Model ten okazał się trwały. Jego fundamentalne założenie, zgodnie z którym edukacja powinna być oparta na kursie literatury i matematyki, jest nadal stosowane w nowożytnym, europejskim szkolnictwie{{odn|Curtius|1997|s=42}}.
 
Późniejsi autorzy greccy twierdzili, że twórcą podziału edukacji na siedem dyscyplin był [[Arystoteles]]. Nie ma jednak dowodu potwierdzającego tę tezę. W ''[[Polityka (Arystoteles)|Polityce]]'' Arystoteles wspomniał jedynie o modelu, zgodnie z którym podstawowa edukacja składała się z gramatyki, gimnastyki i muzyki{{odn|Abelson|2010|s=2}}. Dodawanie kolejnych przedmiotów do podstawowej edukacji było najprawdopodobniej dziełem różnych szkół [[Filozofia|filozoficznych]] i [[Sofiści|sofistycznych]]. Zachował się spis dyscyplin studiowanych w jednej ze szkół sofistycznych w III wieku przed Chrystusem. Były to gimnastyka, gramatyka, muzyka, rysunek, arytmetyka i geometria. [[Filon z Aleksandrii]] w swoich dziełach, pisanych na przełomie er, wymienił sztuki, którektórych uczono w jego mieście – gramatykę, retorykę, dialektykę, muzykę, arytmetykę i geometrię. Na tej podstawie uważa się, że w [[Epoka hellenistyczna|okresie hellenistycznym]] zaprzestano ćwiczenia gimnastyki w szkołach{{odn|Abelson|2010|s=3–4}}. Teoretycy artes krytykowali przykładanie wagi w edukacji do gimnastyki czy zawodów sportowych, gdyż uważali je za dyscypliny nietwórcze. Na przykład [[Seneka Starszy|Seneka]] zauważył, ze obdarza się zaszczytami państwowymi zawodników igrzysk, lecz nie tych, którzy tworzą dzieła sztuk, chociaż wartość tych drugich dla społeczeństwa jest nieporównywalnie większa{{odn|Curtius|1997|s=579}}.
 
Najstarszy znany zapis wymieniający siedem sztuk wyzwolonych znalazł się w dziele ''Scholia'' [[Dionysios Trak|Dionizego Traka]], napisanym na przełomie II i I wieku przed Chrystusem. Dionizy wyliczył trzy szkolne przedmioty literackie (gramatykę, retorykę i dialektykę) oraz cztery przedmioty matematyczne (geometrię, arytmetykę, astronomię i muzykę){{odn|Gondek|2001|s=1}}.