Kazimiera Berkan: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: {{ka}} jest redirectem {{Kontrola autorytatywna}} |
|||
Linia 1:
{{Biogram infobox
|imię i nazwisko
|imię i nazwisko org
|grafika
|opis grafiki
|podpis
|data urodzenia
|miejsce urodzenia
|data śmierci
|miejsce śmierci
|miejsce spoczynku
|zawód
|rodzice
|odznaczenia
|commons
|www
}}
'''Kazimiera Berkan''' (także: ''Kaźmira Berkanówna'', ur. [[16 stycznia]] [[1889]] w [[Berlin]]ie, zm. [[14 maja]] [[1969]] w [[Poznań|Poznaniu]]<ref name="weis">[[Anzelm Weiss]], ''Apostołka inicjatyw'', w: red. Stefan Schudy, Joanna Tekielak, ''Wielkopolanie z ducha Akcji Katolickiej'', Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej, Poznań, 2000, s.
▲'''Kazimiera Berkan''' (także: ''Kaźmira Berkanówna'', ur. [[16 stycznia]] [[1889]] w [[Berlin]]ie, zm. [[14 maja]] [[1969]] w [[Poznań|Poznaniu]]<ref name="weis">[[Anzelm Weiss]], ''Apostołka inicjatyw'', w: red. Stefan Schudy, Joanna Tekielak, ''Wielkopolanie z ducha Akcji Katolickiej'', Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej, Poznań, 2000, s. 117-126, {{ISBN|8385274626}}</ref>) – polska [[misjonarz świecki|misjonarka świecka]], [[publicystyka]], organizatorka życia religijnego.
== Życiorys ==
Była córką [[Władysław Berkan|Władysława Berkana]], działacza [[Polonia|polonijnego]], społecznego i gospodarczego na terenie [[Niemcy|Niemiec]] oraz Katarzyny z domu Kucińskiej. Rodzina była bardzo religijna i zaangażowana w sprawy narodowe. Ojciec chronił ją od kontaktów z niemczyzną, w tym od kontaktów z dziećmi niemieckich sąsiadów. Już w piątym roku życia opanowała umiejętność czytania w języku polskim. Miała prywatnego nauczyciela. Cztery klasy szkoły podstawowej sióstr [[urszulanki|urszulanek]] ukończyła w [[Berlin]]ie, gdzie mieszkała rodzina. Pierwszą komunię świętą przyjęła w [[Katedra św. Jadwigi w Berlinie|katedrze berlińskiej]]. W wieku lat
Była znajomą [[Maria Ledóchowska (błogosławiona)|Marii Ledóchowskiej]], której dzieło, [[Klawerianki|Sodalicja Klaweriańska]], zrobiło na niej duże wrażenie. Pierwsze koła klaweriańskie założyła w Berlinie w 1916 i w [[Poznań|Poznaniu]] w 1917. W 1918 została sekretarką dzieła ''Pastor Bonus'' w [[Wiedeń|Wiedniu]]. W 1919 powróciła do Polski (w Poznaniu, od 1917 mieszkali jej rodzice) i przez jeden [[Semestr (oświata)|semestr]] studiowała na
W 1933 wydała książkę ''Trzy drogi życia. Rzecz o zadaniach życia ze szczególnym uwzględnieniem misjonarzy świeckich''. W 1930 wysłała [[List otwarty|memoriał]] do papieża z postulatami włączenia przepisów regulujących sytuację prawną świeckich apostołów do [[Kodeks prawa kanonicznego z 1917|Kodeksu prawa kanonicznego]]. Nadal prowadziła prelekcje i pisała artykuły do gazet. Pracowała też w środowisku osób [[bezdomność|bezdomnych]] mieszkających w barakach na terenach po [[Powszechna Wystawa Krajowa|Powszechnej Wystawie Krajowej]]. Z bedomnymi spędzała m.in. święta [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]]. Swoje doświadczenia opisywała w prasie. Zajmowała się też walką z [[alkoholizm]]em i [[analfabetyzm]]em na [[Kresy Wschodnie|Kresach wschodnich]]. Od 1928 do 1931 prowadziła na antenie poznańskiego radia wykłady na temat zagadnień społecznych, kulturalnych i religijnych. Od 1933 wydawała własnym nakładem (po 1500 egzemplarzy) serię książek ''Biblioteczka społeczna'', w której ukazały się następujące tytuły: ''Tak mi ciężko'', ''Co robić? Wezwanie do pracy społecznej'', ''Ty i ludzie. O kulturę współżycia'', ''Trzy drogi życia'' i ''Kobieta w dobie kryzysu''. We wrześniu 1936 założyła i wydawała własnym sumptem miesięcznik ''Orka'' w nakładzie 1100 egzemplarzy<ref name=weis />.
Podczas [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]] zarówno ona, jak i jej ojciec (poszukiwany przez [[gestapo]]), musieli się ukrywać. Przebywała w [[Kraków|Krakowie]], gdzie w wyniku strachu i [[stres]]u w 1944 doznała [[krwotok]]u w [[Siatkówka (anatomia)|siatkówce]] prawego [[oko|oka]]. Lewe oko miała ślepe od 1928, w związku z czym pozostawała niewidoma przez dwa miesiące. W 1945 wróciła do Poznania, ale jej mieszkanie było już zajęte, a wszystkie [[rękopis]]y i meble zaginęły. Zamieszkała wówczas w [[Kondygnacja|suterenie]] przy [[ulica Grunwaldzka w Poznaniu|ul. Grunwaldzkiej]] 125. Przez dłuższy czas była osobą leżącą i utrzymywała się z [[jałmużna|jałmużny]]<ref name=weis />.
Po poprawie stanu zdrowia przygotowała dla [[Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego|Instytutu Zachodniego]] dwie pozycje: ''Pamiętnik wysiedlonej'' i ''Wspomnienia o Ojcu, zasłużonym Polaku'' (nigdy nie opublikowane). Nie ujrzały też światła dziennego jej [[biografia|biografie]] [[Maria Ledóchowska (błogosławiona)|Marii Ledóchowskiej]] i [[Natalia Tułasiewicz|Natalii Tułasiewicz]]. Od 1949 rozpoczęła pisanie trzyczęściowej autobiografii (''Autobiografia prywatna'', ''Mój życiorys społeczny'' i ''O pracy nad sobą''). W 1956 utraciła [[wzrok]] i rozpoczęła dyktowanie pamiętnika ''Dzieje mojej białej laski''<ref name=weis />.
Jest pochowana na [[Cmentarz Górczyński w Poznaniu|cmentarzu górczyńskim w Poznaniu]]<ref>[https://www.um.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=6&id=528427&surname=Berkan&name=Kazimiera#OpenMap Wyszukiwarka cmentarna Poznań].</ref>.
== Rodzina ==
Miała trójkę rodzeństwa: Stanisława (ur. 1891), Janinę (ur. 1892) i Bronisławę (ur. 1898, która zmarła po pięciu miesiącach)<ref>[[Anzelm Weiss]], ''Władysław Berkan (1859-1941) działacz emigracyjny w walce o niepodległą Polskę''. ''Studia Polonijne'', tom 5, Lublin, 1982.</ref>.
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Kontrola autorytatywna}}
|