Wikipedia

80 cm Kanone 5 (Eisenbahn): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Wycofano edycje użytkownika 2A00:F41:1C92:B533:B5B8:8F89:A93E:3386 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Paweł Ziemian BOT.
Znacznik: Wycofanie zmian
m poprawa przek., WP:SK+mSI+ToS, drobne techniczne
Linia 1:
{{Działo holowane infobox
| nazwa = 80 cm Kanone 5 (Eisenbahn)
| grafika = GeschützDora2.JPG
| podpis = Model działa Dora
| kraj = {{państwo|DEU|wariant=III Rzesza}}
| producent = [[Friedrich Krupp AG|Krupp]]
| rodzaj = [[działo kolejowe]]
| prototypy = [[1942]]
| produkcja_seryjna =
| wyprodukowano = 1
| kaliber = 802 mm
| długość_lufy = 32,48 m (40,6 kalibrów)
| donośność = 47-50 km
| strzał =
| Vo =
| długość =
| szerokość =
| wysokość =
| masa =
| kąt =
| wysokość_linii_ognia =
| długość_odrzutu =
| jednostka =
| szybkostrzelność =
| obsługa =
| czas_boj =
| szybkość_marszowa =
| galeria_commons = Category:80 cm K gun (Krupp)
}}
[[Plik:80cm Gustav shell.jpg|thumb|Pocisk 800 mm w porównaniu z [[T-34-85|T-34/85]], [[Imperial War Museum]], [[Londyn]]]]
[[Plik:Dora shell.JPG|thumb|Pocisk 800 mm (bez osłony balistycznej) do działa Dora, znaleziony po wojnie w okolicach [[Darłowo|Darłowa]], eksponowany w [[Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie]]]]
'''80 cm K (E)''' "Schwerer Gustav" (Ciężki Gustaw; przez żołnierzy nazwane "Dora") – niemieckie [[działo kolejowe]] [[Kaliber broni|kalibru]] 802 mm, największe i najbardziej kosztowne działo w historii<ref>{{Cytuj książkę | nazwiskoautor = Thomas Anderson | imię = Thomas | tytuł = Ferdinand and Elefant tank destroyer | stronys = 8}}</ref>.
 
== Historia ==
Prace nad Dorą rozpoczęły się w 1935 roku. Ich inicjatorem był [[Adolf Hitler]]. W zakładach [[Friedrich Krupp AG|Kruppa]] rozpoczęto w tym roku studia nad możliwością skonstruowania działa o donośności 34-45 km, którego pociski byłyby zdolne przebić ściany żelbetowe o grubości 7 m i płyty stalowe o grubości 1 m. Pod kierownictwem szefa działu konstrukcyjnego koncernu Kruppa, dr inż. Ericha Müllera, przeprowadzono obliczenia właściwości balistycznych dział kalibru 700, 800 i 1000 mm. W marcu 1936 roku Hitler wydał polecenie rozpoczęcia prac nad działem, które określano jako ''Maginot-Linien-Bezwinger''. Na początku 1937 roku przedstawiono wojskowym projekt wstępny działa. Został on opracowany w ramach tzw. [[Sofort-Programm]] – szybkich prac, zmierzających do opracowania projektów nowoczesnej [[artyleria|artylerii]] kolejowej. Wtedy to opracowano m.in. [[działo|działa]] 150 mm, 170 mm, 200 mm, 240 mm, 280 mm. Pierwotne działo 800 mm miało być przeznaczone do niszczenia umocnień [[Linia Maginota|Linii Maginota]]. Minęła jednak kampania w [[Polska|Polsce]], rozpoczęła się [[Kampania (wojskowośćwojsko)|kampania]] na zachodzie [[Europa|Europy]], a przedłużające się prace nad projektem o dużej trudności opóźniły wyprodukowanie działa. Ostatecznie nie użyto go podczas kampanii we [[Francja|Francji]]. Działo było gotowe dopiero w 1942 r. Było ono prezentem od [[Gustav Krupp von Bohlen und Halbach|Gustava Kruppa]] dla Adolfa Hitlera, który w dowód wdzięczności i na cześć Gustava Kruppa nadał działu nazwę Gustav.
 
Armata kolejowa Gustav była gigantycznym [[stal]]owym monstrum. Do transportu musiało być ono rozkładane przy pomocy [[dźwig kolejowy|dźwigów kolejowych]], co, podobnie jak składanie w całość, trwało około 6 tygodni. Do doprowadzenia do gotowości bojowej potrzebowało czterech torów – dwóch wewnętrznych dla samego działa (musiały być one równoległe) i dwóch zewnętrznych dla [[dźwig]]ów kolejowych, które były niezbędne podczas jego [[Montaż (technika)|montażu]]. Montaż wymagał zaangażowania około 1400 osób – robotników, techników, wartowników. Osłonę przed [[lotnictwo|lotnictwem]] nieprzyjaciela zapewniał [[pułk]] [[artyleria|artylerii]] przeciwlotniczej. [[Pocisk]]i, przewożone na wagonach zaopatrzeniowych, ładowano przy pomocy małego [[dźwig]]u i wózków. W związku z dużą masą pocisków (dochodziła do 7,1 [[tona|tony]]) i żmudnym procesem ładowania, można było wystrzelić tylko około 2-3 pociski na godzinę. Było to jednak dużo, zważywszy na siłę działania pojedynczego pocisku.
Linia 41:
Następnie działo zostało przeniesione z powrotem do Niemiec w celu przeprowadzenia remontu. Pomimo krążących plotek, nie było używane w Warszawie w czasie [[Powstanie warszawskie|powstania]] w 1944 r., choć jeden z jego pocisków znajduje się na wystawie [[Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie]].
 
W rzeczywistości przeciwko Powstaniu Warszawskiemu użyto [[60-cm Karl Gerät 040]] – "Ziu"<ref>{{cytuj książkę|nazwiskoautor = PracaLesław zbiorowaBartelski| tytuł = Powstanie warszawskie |wydawca = Krajowa Agencja Wydawnicza |miejsce = Warszawa |rokdata = 1989 |stronys = 40-44 |isbn = 83-03-02762-X}}</ref>.
 
Działo zostało prawdopodobnie zniszczone, aby zapobiec jego przechwyceniu. Jakiś czas przed [[22 kwietnia]] 1945 jego szczątki odkryto w lesie 15 km na północ od Auerbach i około 50 km na południowy zachód od [[Chemnitz]].
Linia 72:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj pismo |nazwiskoautor=Mariusz Skotnicki |imię=Mariusz |tytuł=Działo kolejowe kal. 800 mm Dora|czasopismo= [[Nowa Technika Wojskowa]]|oznaczeniedata=1993 |wolumin=nr 12 |stronys=s. 14-17|issn=1230-1655}}
 
== Linki zewnętrzne ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/80_cm_Kanone_5_(Eisenbahn)”