Aleksander Klotz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Życiorys: d |
|||
Linia 1:
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Aleksander Alfons Klotz
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|grafika = Klotz_Aleksander.jpg
|opis grafiki =
|stopień grafika = PL Epolet pplk.svg
|stopień = [[podpułkownik]] dyplomowany piechoty
Linia 14:
|miejsce śmierci = [[Australia]]
|lata służby = od 1915
|siły zbrojne = [[Plik:Orzełek legionowy.svg|20px]] [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legiony Polskie]]<br
|jednostki =
|stanowiska =
|wojny i bitwy = [[I wojna światowa]],
|późniejsza praca =
|odznaczenia = {{order|VM|KS}} {{order|KN|KN}} {{order|OOP|KK}} {{order|KW|4}} {{order|KZ|Z}} {{order|KZ|S}} {{order|KAK}} {{order|OKR|K}} {{order|OGR|O}} {{order|OBL|5}} {{order|OPA|K}}
|commons =
}}
'''Aleksander Alfons Klotz'''<ref>W latach 20. XX wieku, w Wojsku Polskim, służbę pełnił również kapitan [[Alfred Klotz]].</ref> vel '''Alfons Kloc''' vel '''Jan Baranowski''' (ur. 31 sierpnia [[1898]] w [[Żyrardów|Żyrardowie]], zm. 29 października [[1976]] w [[Australia|Australii]]) – [[podpułkownik]] [[Oficer dyplomowany|dyplomowany]] [[piechota II RP|piechoty]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]], oficer [[Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego|Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego]], urzędnik państwowy, [[dyplomata]] [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], żołnierz [[Służba Zwycięstwu Polski|SZP]]-[[Związek Walki Zbrojnej|ZWZ]]-[[Armia Krajowa|Armii Krajowej]].
== Życiorys ==
Od sierpnia 1915 żołnierz [[I Brygada Legionów Polskich|I Brygady Legionów]], następnie w [[Polska Organizacja Wojskowa|Polskiej Organizacji Wojskowej]]. Po odzyskaniu niepodległości w [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsku Polskim]], uczestnik [[wojna polsko-ukraińska|wojny polsko-ukraińskiej]] i [[wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]]. Trzykrotnie ranny w walkach z Ukraińcami i bolszewikami. W lutym 1921 przydzielony do delegacji polskiej na [[traktat ryski (1921)|rokowania pokojowe]] z [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|RFSRR]] w [[Ryga|Rydze]] jako oficer do zadań specjalnych.
Od marca 1921 do 1 listopada 1922 zastępca [[attaché wojskowy|attaché wojskowego]] w Rydze i organizator siatki wywiadu polskiego na Łotwie i w [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|Rosji Sowieckiej]] i (od wiosny 1921) kontrwywiadu przeciw działającej na Łotwie siatce sowieckiego [[Główny Zarząd Wywiadowczy|Razwiedupru]].
Linia 31:
Na początku [[lata 20. XX wieku|lat 20 XX wieku]] pełnił służbę w [[55 Poznański Pułk Piechoty|55 Poznańskim pułku piechoty]] w [[Leszno|Lesznie]]. W latach 1923–1925 był słuchaczem V Kursu Normalnego [[Wyższa Szkoła Wojenna|Wyższej Szkoły Wojennej]] w [[Warszawa|Warszawie]]. Z dniem 1 października 1925, po ukończeniu szkoły i otrzymaniu dyplomu naukowego [[Oficer dyplomowany|oficera Sztabu Generalnego]], przydzielony został do Wydziału Organizacyjno-Mobilizacyjnego [[Dowództwo Marynarki Wojennej|Kierownictwa Marynarki Wojennej]] w Warszawie na stanowisko referenta. W czerwcu 1926 został przeniesiony do [[Szkoła Podchorążych Piechoty|Oficerskiej Szkoły Piechoty]] w Warszawie na stanowisko wykładowcy<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 23 z 18 czerwca 1926 roku, s. 183.</ref>.
1 września 1926 otrzymał przeniesienie do składu osobowego I wiceministra spraw wojskowych–szefa Administracji Armii na stanowisko referenta<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 35 z 1 września 1926 roku, s. 287.</ref>. 7 grudnia 1926 został wyznaczony na stanowisko [[adiutant]]a przybocznego I wiceministra-szefa Administracji Armii<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 52 z 7 grudnia 1926 roku, s. 434.</ref>. 9 listopada 1928 został przeniesiony w stan nieczynny na przeciąg 12 miesięcy<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 30.</ref>. 12 listopada 1928 został mianowany prowizorycznym starostą grodzkim we [[Lwów|Lwowie]]<ref name="slo">Janusz Mierzwa ''Słownik biograficzny starostów Drugiej Rzeczypospolitej. Tom 1
12 listopada 1928 został starostą grodzkim we Lwowie, pełnił tę funkcję do sierpnia 1930. Ze względu na swoją stanowczą postawę w czasie [[Zamieszki we Lwowie (1929)|antysemickich zamieszek]] w czerwcu 1929 roku stał się dla [[Narodowa Demokracja|endecji]] symbolem wroga. Od jego nazwiska rozruchy te ochrzczono mianem „lwowskiej klocjady”<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Klotz |imię = Aleksander |tytuł = Zapiski konspiratora 1939–1945 |wydawca = Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego i Księgarnia Akademicka |miejsce = Kraków |rok = 2001 |rozdział = ''Pułkownik Aleksander Klotz – jego życie i wspomnienia'' |nazwisko r = Mazur |imię r = Grzegorz |autor r link = Grzegorz Mazur |strony = 9–15 |isbn = 83-7188-329-3}}</ref>.
Następnie podjął pracę w [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (1918–1939)|Ministerstwie Spraw Wewnętrznych]], jako radca, a następnie inspektor ministerialny w Departamencie II Politycznym. Od 26 kwietnia 1932 do 31 maja 1933 był [[Starostowie płoccy (II Rzeczpospolita)|starostą powiatowym]] w [[Płock]]u, od 31 maja 1933 do 17 września 1934 starostą powiatowym w [[Wadowice|Wadowicach]], od 17 września 1934 do 28 marca 1935 starostą powiatowym w [[Radom]]iu<ref name="slo" />.
Następnie przeszedł do pracy w [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|Ministerstwie Spraw Zagranicznych]], 15 kwietnia 1935 mianowany radcą w MSZ, a 16 maja mianowany [[Konsulat Generalny RP w Ostrawie|konsulem i kierownikiem Konsulatu RP w Morawskiej Ostrawie]] na [[Zaolzie|Zaolziu]] ([[Czechosłowacja]]). Po cofnięciu przez rząd czechosłowacki ''[[exequatur]]'' w październiku 1935, powrócił do centrali MSZ, a następnie do MSW, zostając kolejno starostą powiatowym w [[Grudziądz]]u (od stycznia 1936 do stycznia 1938), a od stycznia 1938 w [[Poznań|Poznaniu]]<ref name="slo" />. Funkcję tę sprawował do [[Kampania wrześniowa|agresji III Rzeszy na Polskę]] 1 września 1939. W okresie pełnienia funkcji starosty organizował jednocześnie z ramienia [[Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego|II Oddziału Sztabu Głównego]] siatkę dywersyjną w rejonie Poznania i Grudziądza na wypadek wojny z Niemcami. Awansowany do stopnia [[major]]a [[oficer dyplomowany|dyplomowanego]] ze [[Starszeństwo oficerów|starszeństwem]] z dniem 11 listopada 1938.
W czasie [[kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] oficjalnie delegat [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] przy sztabie [[Armia „Poznań”|Armii „Poznań”]], wraz z jej resztkami po [[Bitwa nad Bzurą|bitwie nad Bzurą]] dotarł do [[Obrona Warszawy (1939)|oblężonej]] Warszawy i od 17 września brał udział w jej obronie w sztabie grupy gen. [[Michał Tokarzewski-Karaszewicz|Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego]]. W [[Służba Zwycięstwu Polski|Służbie Zwycięstwu Polski]] od powołania organizacji w końcu września 1939 w Warszawie. W listopadzie 1939 wysłany na obszar [[Okupacja wojenna|okupacji]] sowieckiej do [[Lwów|Lwowa]] przez dowódcę SZP Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego. Do miasta
Wraz z [[Eleonora Wanda Ptaszek|Eleonorą Wandą Ptaszek]] przeprowadził wyprawę wywiadowczą w poszukiwaniu aresztowanego we Lwowie i wywiezionego przez [[NKWD]] w głąb ZSRR gen. Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego i zbadania sytuacji [[Represje ZSRR wobec Polaków i obywateli polskich 1939–1946|aresztowanych i deportowanych]] przez
▲Wraz z [[Eleonora Wanda Ptaszek|Eleonorą Wandą Ptaszek]] przeprowadził wyprawę wywiadowczą w poszukiwaniu aresztowanego we Lwowie i wywiezionego przez [[NKWD]] w głąb ZSRR gen. Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego i zbadania sytuacji [[Represje ZSRR wobec Polaków i obywateli polskich 1939–1946|aresztowanych i deportowanych]] przez [[NKWD]] Polaków. W trakcie trwającej pomiędzy majem a wrześniem 1940 wyprawy Aleksander Klotz przebył z współtowarzyszką ponad 28 tys. kilometrów penetrując tereny wschodniej Ukrainy, [[Ural (region fizycznogeograficzny)|Uralu]], [[Syberia|Syberii]], wybrzeża [[Morze Kaspijskie|Morza Kaspijskiego]], docierając do [[Irkuck]]a, [[Ałmaty|Ałma-Aty]], [[Taszkent]]u, a na północy do [[Kotłas]]u i [[Syktywkar]]u w [[Republika Komi|Komi]]. W konsekwencji wyprawy powstał szczegółowy ''Raport w sprawie Polaków wysiedlonych do ZSRR'', przekazany następnie [[Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|Rządowi RP na uchodźstwie]]<ref>Dokument raportu z archiwum ministra [[Stanisław Kot|Stanisława Kota]] w : Aleksander Klotz, ''Zapiski konspiratora 1939–1945'', opracowanie, wstęp i przypisy [[Grzegorz Mazur]], wydawca Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego i Księgarnia Akademicka, Kraków 2001, s.467-476, publikowany również w : ''Z ziemi sowieckiej – domu niewoli. Relacje, raporty i sprawozdania z londyńskiego archiwum prof. Stanisława Kota'', wybór i opracowanie Janusz Gmitriuk, Zygmunt Hemmerling, Jan Sałkowski, Warszawa 1995, wyd. Ludowe Towarzystwo Naukowo-Kulturalne, {{ISBN|83-905337-0-7}}, s. 81–97.</ref>.
W czasie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]] Klotz kierował z sukcesami Odcinkiem III sieci wywiadowczej Komendy Głównej ZWZ-AK o kryptonimie „WW-72”, a następnie „Pralnia”. Obejmował on obszar [[Komisariat Rzeszy Ukraina|Komisariatu Rzeszy Ukraina]]. Awansowany do stopnia podpułkownika ze starszeństwem z dniem 11 listopada 1942.
Po zajęciu Lwowa przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] w lipcu 1944 nie ujawnił się, przez co uniknął aresztowania i wywiezienia przez [[NKWD]] wraz z dowództwem i sztabem [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], ujawnionym w ramach [[Akcja „Burza” we Lwowie|Akcji „Burza”]]. Od sierpnia 1944 oficjalnie „urlopowany” ze służby we lwowskiej
Od 1944 do lutego 1946, jako
Był zdecydowanie przeciwny wszelkim działaniom nawet pośrednio legitymizującym władzę komunistów
▲Od 1944 do lutego 1946, jako „''doktor Jan Baranowski”'', pełnił służbę w [[Ludowe Wojsko Polskie|ludowym Wojsku Polskim]]. Pomimo braku wykształcenia medycznego zajmował odpowiedzialne stanowiska służbowe w służbie zdrowia WP, awansując do stopnia podpułkownika. Od 3 grudnia 1944 był dowódcą 6 Samodzielnej Kompanii Pogotowia Chirurgicznego w [[2 Armia Wojska Polskiego|2 Armii WP]], a 10 kwietnia 1945 został komendantem 29 Szpitala dla Lekko Rannych, a po zakończeniu wojny komendantem Szpitala Ministerstwa Obrony Narodowej w Warszawie. Razem z gen. [[Karol Świerczewski|Karolem Świerczewskim]] i [[Stanisław Popławski|Stanisławem Popławskim]] zasiadł w prezydium I Kongresu Medycyny Wojennej Wojsk Polskich i Sojuszniczych.
▲Był zdecydowanie przeciwny wszelkim działaniom nawet pośrednio legitymizującym władzę komunistów - działalność [[Stanisław Mikołajczyk|Stanisława Mikołajczyka]] oceniał jako zdradę. Na przełomie lutego i marca 1946 przekradł się na Zachód. W latach 1948–1949 Aleksander Klotz spisał pamiętnik dotyczący lat 1939–1946.
Od 10 marca 1946 w [[Polskie Siły Zbrojne
Wioząc żonę Lidię do szpitala, doznał, prowadząc samochód, [[zawał mięśnia sercowego|zawału serca]] i zmarł za kierownicą. Samochód przełamał barierkę autostrady i zderzył się czołowo z jadącym z naprzeciwka autobusem. Żona pułkownika zginęła na miejscu.
== Awanse ==
Linia 62:
== Ordery i odznaczenia ==
* [[Order Virtuti Militari|Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari]] (1921)<ref>Dekret Wodza Naczelnego L. 2863 z 13 kwietnia 1921 r. [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=63992 Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 16, poz. 561].</ref>
* [[Krzyż i Medal Niepodległości|Krzyż Niepodległości]] (1928)
* [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski]] (1928)
Linia 69:
* [[Krzyż Zasługi|Srebrny Krzyż Zasługi]]
* [[Krzyż Armii Krajowej]]
* [[Order Korony Rumunii|Krzyż Komandorski Orderu Korony Rumunii]] (1929)<ref>{{Cytuj pismo |
* [[Order Gwiazdy Rumunii]] III klasy
* [[Order Lwa Białego]] ([[Czechosłowacja]])
Linia 79:
== Bibliografia ==
* ''Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych''.
* Aleksander Klotz, ''Zapiski konspiratora 1939–1945'', opracowanie, wstęp i przypisy [[Grzegorz Mazur]], wydawca Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego i Księgarnia Akademicka, Kraków 2001, {{ISBN|83-7188-329-3}},
* Aleksander Klotz – ''Zapiski konspiratora 1939–1945'', recenzja Zdzisława Zblewskiego,
* ''Rocznik Oficerski 1924'', Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 257, 379, 1363
* ''Rocznik Oficerski 1928'', Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 139, 219
* ''Rocznik Oficerski Rezerw 1934'', Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 12, 484
* Kazimierz Kaczmarek, ''Druga Armia Wojska Polskiego'', Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1978, s. 718, 719
* Piotr Stawecki, ''O dominacji wojskowych w państwowym aparacie cywilnym w Polsce w latach
* [[Jerzy Węgierski]], ''Lwów pod okupacją sowiecką 1939–1941'', Warszawa 1991, ''Editions Spotkania'', {{ISBN|83-85195-15-7}}.
__BEZSPISU__
{{Kontrola autorytatywna}}
| |||