MV Montevideo Maru: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lepsza chronologia + ZBT
Linia 73:
 
Po wyjściu z Rabaulu „Montevideo Maru” minął od wschodu [[Filipiny|Archipelag Filipiński]], po czym obrał kurs na wyspę [[Hajnan]]<ref name="AWM"/>. 30 czerwca, krótko po godzinie 22:00, nieopodal północno-zachodniego wybrzeża [[Luzon]]u, zygzakujący i zaciemniony statek został dostrzeżony przez [[United States Navy|amerykański]] [[okręt podwodny]] [[USS Sturgeon (SS-187)|USS „Sturgeon”]]. Przez blisko cztery godziny amerykańska jednostka nie była w stanie dogonić szybko płynącego statku, jednakże w pewnym momencie „Montevideo Maru” zwolnił, co pozwoliło „Sturgeonowi” zbliżyć się na odległość strzału<ref name="DS"/>. 1 lipca o godzinie 2:29 nad ranem dwie z czterech wystrzelonych [[Torpeda|torped]] dosięgły japońską jednostkę. Dzieła zniszczenia dopełniła eksplozja zbiornika paliwa na [[Rufa|rufie]]. Statek zatonął po jedenastu minutach. Nie ocalał żaden z australijskich jeńców i internowanych, którym japońska załoga najprawdopodobniej nawet nie próbowała udzielić pomocy. Spośród 88 Japończyków{{u|uwaga2}}, którzy znajdowali się na statku, siedemnastu przeżyło zatonięcie i późniejszy marsz przez filipińską [[Dżungla|dżunglę]]<ref name="AWM"/>. Yoshiaki Yamaji, japoński marynarz, który ocalał z katastrofy, wspominał po latach, że unoszący się na falach Australijczycy do końca zachowali ducha, śpiewając ''[[Auld Lang Syne]]'' tonącym w ładowniach kolegom<ref name ="ALS">{{cytuj stronę|url=https://www.smh.com.au/world/still-haunted-by-song-of-doomed-diggers-20091110-i7iz.html|autor=John Huxley|tytuł=Still haunted by song of doomed diggers|opublikowany=smh.com.au|data dostępu=2020-11-19|data=2009-11-11|język=en}}</ref>.
 
Po zakończeniu wojny australijski śledczy, mjr Harold S. Williams, odnalazł i przetłumaczył na język angielski zapisaną w [[Katakana|katakanie]] listę pasażerów „Montevideo Maru”, którą Cesarska Marynarka Wojenna przekazała 6 stycznia 1943 roku Biuru ds. jeńców wojennych przy japońskim Ministerstwie Wojny. Z raportu, który Williams przesłał do Australii, wynikało, że na pokładzie statku znajdowało się 845 jeńców (178 podoficerów i 667 szeregowców) oraz 208 cywilów – łącznie 1053 osoby. W ciągu kolejnych kilkudziesięciu lat liczba ta była wielokrotnie przywoływana w publikacjach poświęconych losom statku i przewożonych nim jeńców. Z dokładnej analizy oryginalnych dokumentów, które rząd Japonii przekazał do Australii w 2012 roku, wynika jednak, że japońska lista zawierała dane 209 cywilów, co oznaczałoby, że na statek zaokrętowano w rzeczywistości 1054 Australijczyków<ref name="NAA">{{cytuj stronę|url=http://montevideomaru.naa.gov.au/about/|tytuł=About the list|opublikowany=montevideomaru.naa.gov.au|data dostępu=2020-11-17|język=en}}</ref>. Zarówno liczba, jak i personalia australijskich pasażerów wciąż nie mogą być jednak uznane za ostatecznie potwierdzone<ref name="AWM"/><ref name="NAA"/>. Zatopienie „Montevideo Maru” jest uznawane za największą katastrofę morską w historii Australii<ref name="DS"/><ref name ="NAU"/><ref name ="SMH">{{Cytuj stronę|url= https://www.smh.com.au/national/mick-and-bill-and-the-others-remembered-20070127-gdpc62.html|autor=Alan Ramsey|tytuł= Mick and Bill and the others remembered |opublikowany=smh.com.au|data=2007-01-27|data dostępu=2020-11-14|język=en}}</ref>.
 
Rząd Japonii nie poinformował rządu Australii o śmierci jeńców i internowanych. Na wielokrotne zapytania o los Australijczyków zaginionych po upadku Nowej Brytanii, przekazane za pośrednictwem [[Państwa neutralne podczas II wojny światowej|neutralnej]] [[Szwajcaria|Szwajcarii]], [[Tokio]] odpowiedziało, że żadna z tych osób nie znajduje się w japońskich rękach. Prawda o losie pasażerów „Montevideo Maru” wyszła na światło dzienne dopiero po [[Kapitulacja Japonii|kapitulacji Japonii]] w 1945 roku<ref name="DS"/>.
 
Po zakończeniu wojny australijski śledczy, mjr Harold S. Williams, odnalazł i przetłumaczył na język angielski zapisaną w [[Katakana|katakanie]] listę pasażerów „Montevideo Maru”, którą Cesarska Marynarka Wojenna przekazała 6 stycznia 1943 roku Biuru ds. jeńców wojennych przy japońskim Ministerstwie Wojny. Z raportu, który Williams przesłał do Australii, wynikało, że na pokładzie statku znajdowało się 845 jeńców (178 podoficerów i 667 szeregowców) oraz 208 cywilów – łącznie 1053 osoby. W ciągu kolejnych kilkudziesięciu lat liczba ta była wielokrotnie przywoływana w publikacjach poświęconych losom statku i przewożonych nim jeńców. Z dokładnej analizy oryginalnych dokumentów, które rząd Japonii przekazał do Australii w 2012 roku, wynika jednak, że japońska lista zawierała dane 209 cywilów, co oznaczałoby, że na statek zaokrętowano w rzeczywistości 1054 Australijczyków<ref name="NAA">{{cytuj stronę|url=http://montevideomaru.naa.gov.au/about/|tytuł=About the list|opublikowany=montevideomaru.naa.gov.au|data dostępu=2020-11-17|język=en}}</ref>. Zarówno liczba, jak i personalia australijskich pasażerów wciąż nie mogą być jednak uznane za ostatecznie potwierdzone<ref name="AWM"/><ref name="NAA"/>. Zatopienie „Montevideo Maru” jest uznawane za największą katastrofę morską w historii Australii<ref name="DS"/><ref name ="NAU"/><ref name ="SMH">{{Cytuj stronę|url= https://www.smh.com.au/national/mick-and-bill-and-the-others-remembered-20070127-gdpc62.html|autor=Alan Ramsey|tytuł= Mick and Bill and the others remembered |opublikowany=smh.com.au|data=2007-01-27|data dostępu=2020-11-14|język=en}}</ref>.
 
„Montevideo Maru” zaliczany jest do grona tzw. piekielnych statków (ang. ''Hell ships''), tj. japońskich jednostek służących do transportu [[Jeńcy alianccy w niewoli japońskiej|jeńców wojennych]]{{odn|Margolin|2013|s=307–311}}, na których w czasie wojny na Pacyfiku zginęło około 10,8 tys. alianckich żołnierzy{{odn|Daws|1994|s=297}}.
Linia 89:
 
Do tragedii „Montevideo Maru” nawiązuje australijski zespół rockowy [[Midnight Oil]] w swym utworze ''In the Valley''<ref name="Rock">{{cytuj stronę|url=https://midnight-oil.info/discography/song/In-The-Valley|tytuł=In the Valley|opublikowany=midnight-oil.info|data dostępu=2020-11-17|język=en}}</ref>.
 
== Zobacz też ==
* [[Masakra na plantacjach Tol i Waitavalo]]
 
== Uwagi ==