Ostap Wysznia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
link
Linia 1:
'''Ostap Wysznia''' ([[Język ukraiński|ukr.]] Остап Вишня), właść. '''Pawło Hubenko''', (ur. [[13 listopada]] [[1889]], zm. [[28 września]] [[1956]]) - [[Ukraina|ukraiński]] pisarz, satyryk, humorysta.
{{linki}}
'''Ostap Wysznia''' (ukr. Остап Вишня), właść. Pawło Hubenko (ur. [[13 listopada]] [[1889]], zm. [[28 września]] [[1956]] - [[Ukraina|ukraiński]] pisarz, satyryk, humorysta.
 
Urodzony w biednej, wielodzietnej [[rodzina|rodzinie]] we wsi [[Czeczwa]] na PołtawszczyzniePołtawszczyźnie. Ukończył szkołę dla [[felczer|felczerów]], pracował w swoim zawodzie najpierw w wojsku, następnie dla Południowo-Zachodnich Kolei Żelaznych. Nie poświęcił się jednak [[kariera|karierze]] medycznej, lecz- eksternistycznie zdał egzaminy na [[Uniwersyte Kijowski|Uniwersytet w [[Kijów|Kijowie]] i rozpoczął pracę jako dziennikarz i literat. Później z przyczyn politycznych był wielokrotnie [[aresztowanie|aresztowany]] i wiele lat życia spędził w więzieniach i [[łagier|łagrach]] (w l.latach [[1919]]-21[[1921]], [[1933]]-34[[1934]] i 1934-43[[1943== na zesłaniu w peczerskim łagrze).
 
W 1919 r. w kamieniecko-podolskiej gazecie "Narodna wolia" ("Народна воля") ukazał się jego pierwszy artykuł pod nazwą ''Demokratyczne reformy Denikina'' (''Демократичні реформи Денікіна'') podpisany jako P. Hruńskyj (od nazwy miasteczka [[Hruń]], w pobliżu którego się urodził). Od 1921 r. rozpoczął pracę w redakcji gazety "Wisti WUCWK" ("Вiсті ВУЦВК"). W tym samym czasie zaczyna używać pseudonimu, pod którym przeszedł do historii ukr.ukraińskiej lit.literatury – po raz pierwszy podpisał się jako Wysznia na łamach "Selianśkiej prawdy" ("Селянськa правдa") pod felietonem ''Czudaka, jij-bohu!'' (''Чудака, їй-богу!''). Brał udział w działaniach literackich ugrupowań Płuh (Плуг) i Hart (Гарт), był współredaktorem czasopisma "Czerwonyj pereć" ("Червоний перець", [[1922]]) i aktywnym działaczem [[Związek Pisarzy Ukrainy|Związku Pisarzy Ukrainy]].
 
W 1933 r. został ponownie aresztowany i skazany za "działalność przeciwko partii [[komunizm|komunistycznej]]" na 10 lat [[zesłanie|zesłania]]. Do pracy literackiej mógł powrócić dopiero w [[1944]] r. i przez następne dwa lata zmuszony był pisać [[satyra|satyryczne]] felietony i [[humoreska|humoreski]] atakujące "wrogów narodu", "element [[burżuazja|burżuazyjny]]" i ośmieszające działaczy [[UPA]] – zbiór ''Samostijna dirka'' (''Самостійна дірка''). Był członkiem redakcji czasopisma "Pereć" ("Перець")
 
Literacki dorobek W.Wyszni to przede wszystkim humoreski. Autor posługiwał się w nich [[narracja|narracją]] naśladującą wypowiedzi ustne. Jego "''usmiszky"'' to połączenie żartobliwego obrazka rodzajowego z elementami felietonu[[felieton]]u. Odbierano je jako [[anegdota|anegdoty]] i zaistniały jako gatunkowy znak rozpoznawczy Wautora. Komizm W.Wyszni to nie tylko [[humor sytuacyjny]] czy gra masek, ale głównie komizm słowa, gry półsłówek, aforyzmów, przemilczeń i ironii. W krótkich humoreskach W.Wysznia poruszał istotne problemy społ.społeczne i narodowe: fałszywe pojęcie jedności narodowej, brak instynktu obywatelskiego i wady poszczególnych grup społspołecznych.
 
Na język polski przetłumaczono ''Myśliwskie ramotki'' wydane w 1960r. w tłum. L. Susida, z ilustracjami M. Pokory (Biblioteka Stańczyka, wyd. Iskry).
 
Na [[język polski]] przetłumaczono ''Myśliwskie ramotki'' wydane w 1960r[[1960]] r. w (tłum. L. Susida), z ilustracjami M. Pokory (Biblioteka Stańczyka, wyd. Iskry).
 
== Wybrane utwory: ==
*''Repiaszky'' ([[1924]])
 
*''Literaturni usmiszki'' (1924),
 
*''RepiaszkySamostijna dirka'' (1924[[1946]]),
*''Łycem do sela'' ([[1956]]),
 
*''Myśliwski usmiszyky'',
''Literaturni usmiszki'' (1924),
*''Krymski usmiszki''
 
*''Dyłda''
''Samostijna dirka'' (1946),
*''Dumy moji dumy'',
 
*''Zenitka'',
''Łycem do sela'' (1956),
*''Leningrad i leningradci'',
 
*''Moja awtobiohrafija'',
''Myśliwski usmiszyky'',
*''Otak i pyszu'',
*''KrymskiPerszyj usmiszkidyktat'',
*''W nicz pid nowyj rik'',
 
*''DyłdaFazany'',
*''Cep na Mussolini'',
 
*''Czuchrajinci'',
''Dumy moji dumy'',
*''Waldsznepy''.
 
''Zenitka'',
 
''Leningrad i leningradci'',
 
''Moja awtobiohrafija'',
 
''Otak i pyszu'',
 
''Perszyj dyktat'',
 
''W nicz pid nowyj rik'',
 
''Fazany'',
 
''Cep na Mussolini'',
 
''Czuchrajinci'',
 
''Waldsznepy''.
 
 
[[Kategoria:Ukraińscy pisarze|Wysznia, Ostap]]