Aleksandra Banasiak

Aleksandra Agnieszka Banasiak[1] (ur. 1935[2] w Karsach) – polska pielęgniarka, uczestniczka wydarzeń czerwcowych w Poznaniu w 1956 („siostra Awana”).

Aleksandra Banasiak
siostra Awana
Ilustracja
Aleksandra Banasiak (2007)
Data i miejsce urodzenia

1935
Karsy

Zawód, zajęcie

pielęgniarka

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Florence Nightingale

Życiorys edytuj

Urodziła się jako jedna z ośmiorga rodzeństwa w rodzinie wiejskiego nauczyciela[3]. W 1951 rozpoczęła półroczny kurs pielęgniarski w szkole pielęgniarskiej w Pile. W lutym następnego roku podjęła pracę w Szpitalu Miejskim nr 2 w Poznaniu, przemianowanym później na Szpital Miejski im. Franciszka Raszei. Egzamin pielęgniarski zdała przed komisją egzaminacyjną w 1955[1]. Od 1956 była zatrudniona jako oddziałowa w Szpitalu im. Franciszka Raszei w Poznaniu.

28 czerwca 1956, gdy w Poznaniu doszło do wystąpień robotniczych, mimo dnia wolnego udała się do szpitala[2]. Słysząc wołania o pomoc ze strony rannych manifestantów, jako pierwsza w czasie trwającej strzelaniny wyszła na ulicę celem opatrywania poszkodowanych. W trakcie tych zdarzeń została również draśnięta przez zbłąkaną kulę. W godzinach popołudniowych tego samego dnia została wraz z lekarzami wezwana do siedziby lokalnego urzędu bezpieczeństwa publicznego dla udzielenia pomocy zranionym funkcjonariuszom bezpieki. Od jednego z nich usłyszała, że to właśnie członkowie tej służby rozpoczęło strzelaninę z uwagi na możliwość podpalenia budynku przez demonstrantów. Na wniosek adwokata Stanisława Hejmowskiego Aleksandra Banasiak została później przesłuchana jako świadek w procesie uczestników demonstracji. Zgodnie z prawdą zeznała, że to funkcjonariusze bezpieki pierwsi zaczęli strzelać, podczas gdy według „oficjalnej” wersji władzy mieli to zrobić manifestanci[4].

W 1961 zdała maturę, a w 1979 ukończyła studia z zakresu rehabilitacji na poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego[1]. W połowie lat 90. przeszła na emeryturę. Pełniła funkcję prezesa Stowarzyszenia Poznański Czerwiec ’56[3].

W 1992 została prezesem Stowarzyszenia „Poznański Czerwiec 56”. W wyborach w 2007 kandydowała do Sejmu z ramienia Platformy Obywatelskiej[5]. W 2010 poparła kandydaturę Ryszarda Grobelnego w wyborach na prezydenta Poznania[6].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

Uhonorowano ją Medalem Florence Nightingale przyznawanym zasłużonym pielęgniarkom z całego świata[7]. Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[8]. Została matką chrzestną statku MS „Poznań”[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c Aleksandra Agnieszka Banasiak. wmpp.org.pl. [dostęp 2013-06-29].
  2. a b Poznański czerwiec 1956: relacje uczestników. Poznań: „Bonami” Wydawnictwo-Drukarnia, 2008, s. 361. ISBN 978-83-89621-70-2.
  3. a b c Helena Czechowska: 40 lat Szpitala im. Franciszka Raszei w Poznaniu 1953–1993. Poznań: Fibak Noma Press, 1993, s. 26–27.
  4. Aleksandra Banasiak. Poznańskie Archiwum Historii Mówionej, 2019. [dostęp 2022-06-09].
  5. Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2013-06-29].
  6. Polityka: Znani Poznaniacy poparli Ryszarda Grobelnego. gloswielkopolski.pl, 2 grudnia 2010. [dostęp 2013-06-29].
  7. Aleksandra Banasiak. ipn.gov.pl. [dostęp 2013-06-29].
  8. M.P. z 2006 r. nr 64, poz. 664

Bibliografia edytuj

  • Poznański Czerwiec 1956. Jarosław Maciejewski, Zofia Trojanowiczowa (red.). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1981. ISBN 83-210-0319-2.