Gromada Arches
Gromada Arches – zwarta gromada młodych gwiazd znajdująca się w konstelacji Strzelca w odległości około 25 000 lat świetlnych. Wiek gromady szacuje się na mniej niż 2,5 miliona lat, a składa się ona z około 1000 gwiazd typu widmowego O. Zawiera ona aż 10 procent najcięższych znanych gwiazd w Galaktyce[1]. Masa gromady wynosi około 10 000 mas Słońca. Gromada Arches jest także bogata w pierwiastki cięższe od helu.
 Gromada Arches | |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
|---|---|
| Typ |
niesklasyfikowana |
| Rektascensja |
17h 45m 50,5s |
| Deklinacja |
-28° 49′ 28″ |
| Odległość |
25 000 ly |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Masa |
ok. 10 000 M☉ |
| Wymiary |
∅ 3 ly |
| Liczba gwiazd |
ok. 1000 gwiazd |
Gromada Arches znajduje się na przestrzeni 3 lat świetlnych w odległości zaledwie około 100 lat świetlnych od supermasywnej czarnej dziury w centrum naszej Galaktyki. Gwiazdy gromady są źródłami bardzo silnego wiatru gwiezdnego podobnego do wiatrów jakie obserwowane są w odległych galaktykach gwiazdotwórczych. Gromada Arches jest wyjątkowa również pod tym względem, że choć tworzy ją wiele krótko żyjących masywnych gwiazd, to nie znaleziono w niej śladów wskazujących na eksplozje supernowych. Oznacza to, że gaz o wielkiej energii wypełniający tę gromadę jest pierwotnym wiatrem gwiezdnym.
Pomimo że na gwiazdy gromady działają ogromne siły pochodzące od supermasywnej czarnej dziury położonej w centrum Drogi Mlecznej, to stosunek liczby gwiazd o małych i dużych masach jest taki sam jak w gromadach położonych w spokojniejszych rejonach Galaktyki. Masa największej gwiazdy z gromady Arches sięga około 120 mas Słońca.
Gorący wiatr gwiazdowy wypływający z gromady osiąga prędkość do 1000 km/s. Tam, gdzie następują kolizje podmuchów wiatru, następuje ich ogrzanie do 60 milionów kelwinów oraz silna emisja promieniowania rentgenowskiego. Możliwe również, że wypływający z gromady gaz jest na tyle gorący, by ogrzać rejony przestrzeni otaczające gromadę. Zjawisko to może więc tłumaczyć obecność obszarów gorącego gazu obserwowanych od dłuższego czasu w centrum Drogi Mlecznej.
Za kilka milionów lat gromada Arches zostanie rozproszona w przestrzeni przez siły pływowe działające w centrum Galaktyki.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Skupiska supergwiazd w centrum Galaktyki. [w:] Urania - Postępy Astronomii [on-line]. 1999-09-23. [dostęp 2014-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-01)].
Bibliografia edytuj
Linki zewnętrzne edytuj
- Gromada Arches w bazie SIMBAD (ang.)