Gunnar Hámundarson

Postać historyczna oraz bohater literacki

Gunnar Hámundarson (ur. 940 w Fludir, zm. 992 w Hlíðarendi) – islandzki wódz żyjący w X wieku. Mieszkał w Fludir. Znany również jako Gunnar z Fludir. Występuje w sadze o Njálu jako jeden z głównych bohaterów. Zginął podczas obrony własnego domu w 992 roku. Gunnar Hámundarson jest jednym z najbardziej podziwianych bohaterów islandzkich sag. Utożsamiany jest jako osoba heroiczna oraz lojalna[1][2].

Gunnar Hámundarson
Gunnar z Fludir
Ilustracja
Gunnar Hámundarson wraz z żoną Rannveig Sigfúsdóttu
Data i miejsce urodzenia

940
Fludir

Data i miejsce śmierci

992
Hlíðarendi

Przyczyna śmierci

zginął w trakcie walki

Miejsce zamieszkania

Fludir

Narodowość

islandzka

Wyznanie

wierzenia nordyckie

Rodzice

Hámundr Gunnarsson, Rannveig Sigfúsdóttur

Małżeństwo

Hallgerðr Höskuldsdóttir

Krewni i powinowaci

rodzeństwo: Kolskeggr, Hjörtr, Arngunnr
synowie: Högni, Grani, Hámundu
szwagier: Hróar Tungugoði

Gunnar Hámundarson w trakcie walki
Manuskrypt, na którym znajduje się fragment sagi Njáls
Fragment sagi Njáls
Gunnar Hámundarson broniący własnego domu

Rodzina i pochodzenie edytuj

Gunnar Hámundarson urodził się w Fludir w 940 roku. Był synem Hámundra Gunnarssona i Rannveigy Sigfúsdóttur[a]. Gunnar Hámundarson miał dwóch braci – Kolskeggra i Hjörtra oraz jedną siostrę o imieniu Arngunnr, która wyszła za Hróara Tungugoði. W 975 roku Gunnar ożenił się z Hallgerðr Höskuldsdóttir z Höskuldsstaðir. Był jej trzecim mężem. Hámundarson wraz z małżonką mieli trzech synów – Högniego, Graniegon oraz Hámundura[2]. Gunnar Hámundarson, jak większość Islandczyków w X wieku, wierzył w nordyckie bóstwa[3].

Gunnar Hámundarson w Njáls saga edytuj

Saga o Njálu opisuje Gunnara Hámundarsona jako potężnego wojownika, niezwyciężonego w walce. Autor sagi przypisuje Gunnarowi dzielność, męstwo i uczciwość. W sadze znajduje się opis potyczki, w której brał udział Hámundarson[1]:

Thorgeir wpadł na Gunnara w wielkim gniewie i wbił włócznię w tarczę i ramię Gunnara. Gunnar przekręcił tarczę tak mocno, że włócznia rozerwała się na gnieździe. Gunnar zobaczył, że inny człowiek zbliża się do jego miecza i zadał mu śmiertelny cios, a następnie chwycił atgeir w obie dłonie. Thorgeir Otkelsson w międzyczasie zbliżył się, z mieczem w pogotowiu. Gunnar zwrócił się ku niemu szybko i w wielkim gniewie. Wepchnął przez siebie atgeir i podniósł go wysoko i wyrzucił go do rzeki. Ciało spadło do brodu i zatrzymało się tam przy głazie.

Hámundarson był wysportowanym, silnym mężczyzną. W Njáls saga znajduje się fragment o jego sprawności fizycznej[1]:

Zdolny jest do skakania na swój własny wzrost w pełnej zbroi, zarówno z przodu, jak i z tyłu.

Gunnar był zamieszany w wiele sporów, które próbował zakończyć za pomocą negocjacji, jednakże pomimo braku innych metod uciekał się do przemocy. Pragnienie Hámundarsona, aby osiedlić się bez rozlewu krwi, sprawiło, że zaczął powątpiewać w swoje męstwo. Gunnar Hámundarson władał wieloma rodzajami broni białej. Najchętniej posługiwał się nordycką bronią o nazwie atgeir[b]. Gunnar Hámundarson wziął udział w najeździe wikingów na Eysýsla, gdzie zdobył słynnego atgeira. Jego poprzednim właścicielem był Hallgrímur. Hámundarson był także wyśmienitym łucznikiem. Saga podaje, że potrafił niezwykle celnie miotać kamienie. Był również doskonałym pływakiem[4].
Zachował się opis jego wyglądu zewnętrznego[1]:

Był przystojny i piękny. Miał prosty nos , niebieskie oczy, bystre oczy i rumiane policzki z gęstymi, lśniącymi włosami. Blond i dobrze uczesane.

Gunnar jest jednym z najbardziej podziwianych bohaterów islandzkich sag. Utożsamiany jest jako człowiek heroiczny, energiczny, cnotliwy, a przede wszystkim lojalny[4].

Śmierć Gunnara Hámundarsona edytuj

Gunnar Hámundarson zabił dwóch członków rodziny Gissur. Pomimo porady swojego przyjaciela Njálla Þorgeirssona nie uciekł z ojczyzny. Krewni zabitych zaatakowali dom Gunnara Hámundarsona. Legenda głosi, że Gunnarowi zerwała się cięciwa w jego łuku. Poprosił żonę o kilka włosów, w celu zrobienia nowej cięciwy[c]. Hallgerðra odmówiła, urażona wcześniejszą kłótnią z małżonkiem. Hámundarson został zmuszony do walki na miecze, w trakcie której poległ[1][3].

Gunnar Hámundarson jako bohater literacki edytuj

Gunnar Hámundarson jest archetypem islandzkiego patrioty, pomimo że jego bohaterskie czyny wydają się wyraźnie wyolbrzymione. Gunnar podziwiany jest z powodu bohaterstwa, dobroci i oddania własnej ojczyźnie[1].

Uwagi edytuj

  1. Według innych źródeł nazywała się Rannveig Sigmundardóttur.
  2. Atgeir jest często błędnie mylony z halabardą.
  3. Ten wątek jest fikcją literacką.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Viking Legends – Gunnar the Hero. spangenhelm.com. [dostęp 2018-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-11)]. (ang.).
  2. a b Gunnar Hlíðarenda / Hámundarson. geni.com. [dostęp 2018-11-25]. (ang.).
  3. a b Saga o Njálu. islandia.org.pl. [dostęp 2018-11-25]. (pol.).
  4. a b Gunnar Hámundarson. hurstwic.org. [dostęp 2018-11-25]. (ang.).


Linki zewnętrzne edytuj

Pełny tekst sagi o Njalu (ang. • isl. • niem. • szw. • fr. • norw.)