Park im. Fryderyka Chopina
Park im. Fryderyka Chopina – park w Gliwicach, położony na terenie dzielnicy Śródmieście.
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Dzielnica | |
Powierzchnia |
5,8 ha |
Data założenia |
ok. 1880 |
Położenie na mapie Gliwic | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
50,30057°N 18,66965°E/50,300570 18,669654 |
Obszar edytuj
Park Chopina znajduje się w centrum Gliwic, na terenie dzielnicy Śródmieście. Jego granice wyznaczają:
- od północnego wschodu Drogowa Trasa Średnicowa.
- od południowego wschodu ulica generała Leona Berbeckiego.
- od południowego zachodu ulica Henryka Sienkiewicza.
- od północnego zachodu Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach
Cały park otoczony jest przez stalowy płot oraz żywopłot. Można się do niego dostać przez 6 bram znajdujących się na wschodzie, zachodzie i południu. W jego środkowej części znajduje się Palmiarnia. W XIX wieku park znajdował się pomiędzy Kłodnicą a Kanałem Kłodnickim[1].
Park ma powierzchnię 5,874554 ha[2], ale w XIX wieku liczył jeszcze 8 hektarów[3].
Drzewostan edytuj
W XIX wieku w parku występowały świerki, modrzewie, klony, kasztanowce, lipy, dęby, jesiony, robinie i rododendrony. Obecnie w parku występują dęby, klony, topole, lipy, kasztanowce. Na terenie parku występują też egzotyczne okazy roślin[1].
Pomniki przyrody edytuj
- Dąb szypułkowy (Quercus robur) - obwód 428 cm, wiek ok. 250 lat[4].
Historia edytuj
Historia parku pomiędzy Kłodnicą a Kanałem Gliwickim sięga 1880 roku[1].
W latach 1810-1910 populacja Gliwic wzrosła 22-krotnie (1810: 2 990[5], 1910: 66 981[6]), a miasto wchłaniało tereny podmiejskie. W związku z tym drugiej połowie XIX wieku rozwój Gliwic oparto o koncepcję „miasta-ogrodu” – rejony zamieszkane miały być usytuowane wśród zieleni. Istotną rolę w tych planach odgrywała Palmiarnia Miejska i Las Miejski[7].
W 1900 roku park został rozbudowany, a w jego głębi został wybudowany Domek Ogrodnika. W 1901 roku została w nim wybudowana pierwsza fontanna. W 1904 roku ze względów bezpieczeństwa wprowadzono w nim godzinę policyjną[8]. W 1945 roku został on zniszczony, otwarty został dopiero w 1948 roku. W latach 1995-6 przeprowadzono inwentaryzację zieleni w parku, obejmującą m.in. wycinkę dzikich drzew oraz ochronę szczególnie cennych okazów[1].
Palmiarnia Miejska edytuj
Historia palmiarni sięga 1880 roku, kiedy zbudowano pierwsze pawilony z egzotycznymi roślinami[8]. W sierpniu 1925 roku została ona w znacznym stopniu rozbudowana. W następnych latach nastąpił jej dalszy rozwój; w tym samym roku zbudowana w niej pierwszy na Śląsku basen dla wiktorii królewskiej, a 4 lata później sprowadzono do niej małpy oraz egzotyczne papugi. W latach 1934-5 dobudowano do niej nowe hale szklarniowe[9]. Przed II wojną światową miała już ona 4 pawilony i 8 000 okazów[10]. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Gliwic została ona zdewastowana[11].
W 2012 roku palmiarnia zyskała dwa pawilony akwarystyczne[12].
Rzeźby i pomniki edytuj
- Lew śpiący
Pomnik odsłonięty w 1849 roku, zdemontowany po 1944 roku.
- Rzeźby lwy leżące
Zostały zaprojektowane przez J. G. Schadowa i znajdują się przy wejściu do Palmiarni Miejskiej[13].
- Pomnik ofiar wojen i totalitaryzmu
Pomnik autorstwa Krzysztofa Nitscha powstał w 2001 roku i upamiętnia ofiary gliwickich wojen i totalitaryzmów[14].
- Pomnik Fryderyka Chopina
Został wykonany z brązu i granitu, o odsłonięto go 16 czerwca 1949 r.[1]
- Pomnik ułanów
Nieistniejący obecnie pomnik ułanów został odsłonięty 13 czerwca 1926 roku, a został wykonany według projektu Hansa Huberta Dietzsch-Sachsenhausena. Upamiętniał on 2. Królewski Pułk Ułanów. W 1945 roku na jego miejscu powstał pomnik Chopina.[14]
Szlaki turystyczne edytuj
- Szlak Krawędziowy GOP – jego gliwicka część zaczyna się na dworcu kolejowym, przechodzi przez Park Chopina, Rynek i Park Bolesława Chrobrego, a następnie kończy się w Sośnicy[15].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e www.parki.org.pl: Park Fryderyka Chopina w Gliwicach. [dostęp 2013-10-06].
- ↑ Gliwice.eu: Parki i tereny zielone. [dostęp 2013-09-24].
- ↑ MZUK: Park Chopina.
- ↑ Pomniki przyrody na terenie miasta Gliwice. [dostęp 2013-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-03)].
- ↑ Andrzej Szefer, Józef Antosz: Gliwice: zarys rozwoju miasta i okolicy : praca zbiorowa. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 139.
- ↑ Liczba mieszkańców Gliwic w 1910 roku. gov.genealogy.net. (ang.).
- ↑ www.muzeum.gliwice.pl: Pruskie i niemieckie Gliwice. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)].
- ↑ a b Tomasz Dudzińki: Gruss aus Gleiwitz, cz. 6. 2012.
- ↑ Tomasz Dudzińki: Gruss aus Gleiwitz, cz. 7.
- ↑ www.dziennikzachodni.pl: Palmiarnia w Gliwicach: Otwarcie akwarium już 29 lipca. [dostęp 2013-10-06].
- ↑ Tomasz Dudzińki: Gruss aus Gleiwitz, cz. 9.
- ↑ Jacek Madeja: Palmiarnia w Gliwicach wypełni się wodą. gazeta.pl, 3-04-2012. [dostęp 2012-04-05].
- ↑ gliwice.eu: Lwy czuwające. [dostęp 2013-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)].
- ↑ a b www.gliwiczanie.pl: Gliwickie wojny. [dostęp 2013-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-18)].
- ↑ PTTK: Szlak Krawędziowy GOP. 31 grudnia 2009. [dostęp 2016-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-16)]. (pol.).