Opactwo Cystersów w Lądzie: Różnice pomiędzy wersjami

W 1651 rozpoczęto burzenie wschodniej części kościoła i budowę nowego, barokowego. Pracami prowadzonymi do około 1696 początkowo kierował [[Tomasz Poncino]], po nim [[Georgio Catenazzi|Jerzy Catenazzi]], [[Jan Koński]] i ostatecznie [[Józef Szymon Bellotti|Józef Bellotti]] twórca ostatecznego projektu wschodniej partii kościoła. Roboty wykończeniowe trwały jeszcze w 1714 r. Wschodnia elewacja prezbiterium, najlepiej widoczna z głównej drogi, otrzymała wówczas 2 wieże, zwieńczone ażurowymi hełmami w 1720 rroku ażurowymi hełmami. W latach 1728–1737 [[Pompeo Ferrari]] zamknął partię wschodnią świątyni centralną kompozycją nawy głównej. W przeciwieństwie do surowych i konwencjonalnych form wcześniejszych, korpus założony na planie lekko wydłużonego prostokąta z wpisanym ośmiobokiem i trzema przenikającymi się elipsami otrzymał dynamiczną formę, pełną płynnych linii i z wielką 38-metrową [[kopuła (architektura)|kopułą]] nad częścią centralną. O ile we wcześniejszej części ważną rolę pełnią dekoracje sztukatorskie – dzieło włoskich stiukatorów z warszawskiej grupy J. Sz. [[Józef Szymon Bellotti|Bellottiego]], w nowej – dekoracja malarska. Kościół został konsekrowany 1743 pw. NMP i św. Mikołaja. Około 1720 r. przekształceniu uległy elewacje klasztoru i wnętrza, szczególnie na I piętrze, gdzie powstała reprezentacyjna nowego kapitularza, tzw. "Sala Opacka" z malowidłami [[Adam Swach|Adama Swacha]]. Po 1791 r. kopuła i dachy kościelne zostały pokryte blachą miedzianą.

Ołtarz główny kościoła pochodzi z 1721 r., jest dziełem warsztatu [[Ernest Broger|Ernesta Brogera]] z Głogowa (przemalowany w 1852 r.) i zastąpił iluzjonistyczny fresk nastawy ołtarza autorstwa [[Adama Swach]]a z 1712 r. Dziełem Swacha jest też szereg obrazów i malowideł w kościele (polichromia sklepienia pd. ramienia transeptu, 1711 r. – cykl św. Bernarda z Clairvaux, oraz małej kopuły, 1711 i 1730 r. – Chwała świętych w niebie) i klasztorze (cykl 20 płócien z historią cystersów, freski „Sali Opackiej”, 1722 r.). Polichromię sklepienia pn ramienia transeptu wykonał na pocz. XVIII w. [[Łukasz Raedtke]] – cysters z Przemętu (św. Urszula jako patronka dobrej śmierci oraz Matka Boża jako opiekunka zakonników i ludzi świeckich). Bogato rzeźbione stalle zakonne wyrzeźbił brat Adrian około 1680 r. W 1721 r. powstał ołtarz [[Urszula z Kolonii|św. Urszuli]] w lewym transepcie (warsztat E. [[Broger]]a z Głogowa), zawierający sprowadzone jeszcze w XIII w. z [[Altenberg (Odenthal)|Altenbergu]] relikwie świętej i jej towarzyszek, tzw. 11 Tysięcy Dziewic ([[Undecim Milium Virginum]]). Obok znajduje się stiukowy [[nagrobek]] opata Łukomskiego (zm. 1750 r.), z postacią zmarłego pod skrzydłem Bożej Opatrzności i skrzydlatym [[Chronos]]em – symbolem [[vanitas]]. OK. 1730 r. powstały dwa ołtarze akantowe w transepcie, dzieło śląskich snycerzy. W pd ramieniu transeptu dynamiczny, marmoryzowany ołtarz św. Krzyża jest zapewne dziełem Ferrariego z około 1730 roku.

Ambonę wykonali snycerze z [[Rawicz]]a i [[Rydzyna|Rydzyny]] w [[1735]] r., a rozbudowana została w 1799 r. Naprzeciwko niej umieszczono pomnik ku czci konsekratora świątyni, prymasa [[Krzysztof Antoni Szembek|Krzysztofa Antoniego Szembeka]]. Dwie szesnastowieczne figuralne płyty nagrobne w kościele upamiętniają opata Borzewskiego i jego matkę.

Efektowne malowidła w kopule przedstawiające, według konceptu opata [[Mikołaj Antoni Łukomski|Łukomskiego]], Alegorię Tryumfu Bożej Mądrości w Kościele (Domus Sapientiae) są dziełem śląskiego freskanta [[Jerzy Wilhelm Neunhertz|Jerzego Wilhelma Neunhertza]] z 1733 r. 2Dwa dalsze ołtarze w nawie są również przypisywane Ferrariemu, obraz św. Bernarda został sprowadzony [[1734]] z Rzymu. Efektowne, 22-głosowe organy są dziełem cystersa [[Józef Koegler|Józefa Koeglera]] z 1734 r. Konfesjonały o dynamicznych kształtach z około 1740 roku, projektowanezaprojektowane zostały przez [[Pompeo Ferrari|Ferrariego]], i są dziełem śląskiego warsztatu pracującego wcześniej dla cystersów z [[Henryków (województwo dolnośląskie)|Henrykowa]], powstały ok. 1740 r.