Autostrady i drogi ekspresowe w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Podpisano umowę na projekt i budowę odcinka drogi ekspresowej S12 gr. woj. łódzkiego i maz. - Przysucha. źródło:https://www.gov.pl/web/gddkia-lodz/laczymy-lubelszczyzne-z-centrum-kraju
WP:SK+ToS+Bn+mSI.v2.1, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Znacznik: Gołe linki w przypisach
Linia 1:
'''Autostrady i drogi ekspresowe w Polsce''' – część [[Drogi krajowe w Polsce|polskiej sieci dróg krajowych]] obejmująca najważniejsze [[Droga krajowa|drogi krajowe]], obsługujące [[Trasa europejska|trasy międzynarodowe]] i międzyregionalne.
[[Plik:HighwaysMapPoland.svg|mały|300x300px|Stan autostrad i dróg ekspresowych w Polsce
 
<!-- poniższy akapit zawiera długości wynikające z przepisów Dz.U. z 2016 r. poz. 784-->
Według planów obowiązujących od września 2019 roku planowana sieć dróg szybkiego ruchu będzie docelowo liczyć około 8177&nbsp;km, w tym ok. 2100&nbsp;km autostrad i ok. 6077&nbsp;km dróg ekspresowych<ref name="rozporzadzenie_tekst_ujednolicony" />. Według danych z raportu przygotowanego przez [[Światowe Forum Ekonomiczne]] w 2020 roku jakość dróg klasyfikuje Polskę na 20. miejscu spośród 27 państw członkowskich [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] i 57. na świecie<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.rynekinfrastruktury.pl/wiadomosci/drogi/polska-na-20-miejscu-w-europie-pod-wzgledem-jakosci-drog-71644.html |tytuł = Polska na 20. miejscu w Europie pod względem jakości dróg |nazwisko = Romanowska |imię = Magdalena |data = 2020-05-05 |opublikowany = Rynek Infrastruktury |data dostępu = 2020-05-05}}</ref>. Z kolei Światowy Ranking Konkurencyjności (The World Competitiveness Yearbook) za 2022 r. przygotowany przez Międzynarodowy Instytut Rozwoju Zarządzania (IMD), klasyfikuje Polskę na 26. miejscu w Europie (w rankingu uwzględniono 30 państw z Europy) i 43. miejscu na świecie.<ref>{{Cytuj | url = https://www.motocaina.pl/artykul/ranking-jakosci-drog-w-europie-2022-439032.html | tytuł = Ranking jakości dróg w Europie 2022 - Polska jednym z najgorszych krajów w Europie pod względem jakości dróg &#124; Motocaina.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany opublikowany= motocaina.pl | język = pl | data dostępu = 2024-04-22}}</ref>.
<!-- Aktualna długość dróg szybkiego ruchu podana jest w sekcji „Zaawansowanie budowy autostrad i dróg ekspresowych”. -->
[[Plik:HighwaysMapPoland.svg|mały|300x300pxupright=1.8|Stan autostrad i dróg ekspresowych w Polsce
{{legenda|green|istniejące}}
{{legenda|#00F000|przejezdne (według tymczasowej organizacji ruchu)}}
{{legenda|red|w budowie}}
{{legenda|#DC00DC|etap projektowania (umowa „projektuj i buduj”) }}
{{legenda|#B78D4D|etap przetargu}}
{{legenda|#9AAFFF|wydana decyzja środowiskowa}}
{{legenda|gray|planowane}}]]
[[Plik:Docelowy uklad drog.svg|mały|300x300pxupright=1.8|Układ autostrad i dróg ekspresowych, zgodny z rządowym „wykazem autostrad i dróg ekspresowych w Rzeczypospolitej Polskiej” będącym załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów<ref name="rozporzadzenie_tekst_ujednolicony">{{Cytuj stronę |url = https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/siec-autostrad-i-drog-ekspresowych-17100420 |tytuł = Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych – tekst ujednolicony |data dostępu = 2023-08-02}}</ref>. Wykaz nie zawiera wszystkich planowanych i przygotowywanych do budowy dróg ekspresowych, ani nie uwzględnia docelowych przebiegów dróg.]]
'''Autostrady i drogi ekspresowe w Polsce''' – część [[Drogi krajowe w Polsce|polskiej sieci dróg krajowych]] obejmująca najważniejsze [[Droga krajowa|drogi krajowe]], obsługujące [[Trasa europejska|trasy międzynarodowe]] i międzyregionalne.
 
<!-- poniższy akapit zawiera długości wynikające z przepisów Dz.U. z 2016 r. poz. 784-->
Według planów obowiązujących od września 2019 roku planowana sieć dróg szybkiego ruchu będzie docelowo liczyć około 8177&nbsp;km, w tym ok. 2100&nbsp;km autostrad i ok. 6077&nbsp;km dróg ekspresowych<ref name="rozporzadzenie_tekst_ujednolicony" />. Według danych z raportu przygotowanego przez [[Światowe Forum Ekonomiczne]] w 2020 roku jakość dróg klasyfikuje Polskę na 20. miejscu spośród 27 państw członkowskich [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] i 57. na świecie<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.rynekinfrastruktury.pl/wiadomosci/drogi/polska-na-20-miejscu-w-europie-pod-wzgledem-jakosci-drog-71644.html |tytuł = Polska na 20. miejscu w Europie pod względem jakości dróg |nazwisko = Romanowska |imię = Magdalena |data = 2020-05-05 |opublikowany = Rynek Infrastruktury |data dostępu = 2020-05-05}}</ref>. Z kolei Światowy Ranking Konkurencyjności (The World Competitiveness Yearbook) za 2022 r. przygotowany przez Międzynarodowy Instytut Rozwoju Zarządzania (IMD), klasyfikuje Polskę na 26. miejscu w Europie (w rankingu uwzględniono 30 państw z Europy) i 43. miejscu na świecie.<ref>{{Cytuj | url=https://www.motocaina.pl/artykul/ranking-jakosci-drog-w-europie-2022-439032.html | tytuł=Ranking jakości dróg w Europie 2022 - Polska jednym z najgorszych krajów w Europie pod względem jakości dróg &#124; Motocaina.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=motocaina.pl | język=pl | data dostępu=2024-04-22}}</ref>
<!-- Aktualna długość dróg szybkiego ruchu podana jest w sekcji „Zaawansowanie budowy autostrad i dróg ekspresowych”. -->
 
== Definicje ustawowe ==
Linia 43:
{| class="wikitable"
!prędkość projektowa [km/h]
!width="50" style="text-align:right" | 120
!width="50" style="text-align:right" | 100
!width="50" style="text-align:right" | 80<sup>1</sup>
|-
|szerokość pasa ruchu (m)
|colspan="2" stylealign="text-align:right" | 3,75
| style="text-align:=right" | 3,5
|-
|szerokość pasa awaryjnego (m)
| style="text-align:=right" | 3,0
|colspan="2" stylealign="text-align:right" | 2,5
|-
|maksymalna długość odcinka prostego (m) o załomach [[Niweleta drogi|niwelety]] (wypukłych zmianach nachylenia drogi) nieograniczających widoczności
| stylealign="text-align:right" colspan="2"| 2000
| style="text-align:=right" | 1500
|-
|minimalna długość odcinka prostego pomiędzy łukami w tę samą stronę (m)
| style="text-align:=right" | 500
| style="text-align:=right" | 400
| style="text-align:=right" | 350
|-
|minimalna długość łuku (m)
| style="text-align:=right" | 300
| style="text-align:=right" | 200
| style="text-align:=right" | 150
|-
|maksymalne [[pochylenie podłużne]] (%)
| style="text-align:=right" | 4
| style="text-align:=right" | 5
| style="text-align:=right" | 6
|}
# tylko w granicach lub sąsiedztwie dużego miasta
Linia 84:
|-
|
!colspan="3"| poza terenem zabudowy
!colspan="3"| na terenie zabudowy<sup>1</sup>
|-
|prędkość projektowa [km/h]
| style="text-align:=right" | 120<sup>1</sup>
| style="text-align:=right" | 100
| style="text-align:=right" | 80
| style="text-align:=right" | 80
| style="text-align:=right" | 70
| style="text-align:=right" | 60
|-
|szerokość pasa ruchu (m)
| style="text-align:=right" | 3,5
| style="text-align:=right" | 3,5<br />3,75²
| style="text-align:=right" | 3,5
| style="text-align:=right" | 3,5
|-
|maksymalna długość (m) odcinka prostego o wypukłych zmianach nachylenia drogi<br />(załomach niwelety) nieograniczających widoczności
| stylealign="text-align:right" colspan="2"| 2000
| style="text-align:=right" | 1500
| style="text-align:=right" | 1500
| style="text-align:=right" | 1200
| style="text-align:=right" | 1000
|-
|minimalna długość odcinka prostego pomiędzy łukami w tę samą stronę (m)
| style="text-align:=right" | 500
| style="text-align:=right" | 400
| style="text-align:=right" | 350
| style="text-align:=right" | 350
| style="text-align:=right" | 300
| style="text-align:=right" | 250
|-
|minimalna długość łuku (m)
| style="text-align:=right" | 300
| style="text-align:=right" | 200
| style="text-align:=right" | 150
| style="text-align:=right" | 150
| colspan="2" stylealign="text-align:right" | 100
|-
|maksymalne pochylenie podłużne (%)
| style="text-align:=right" | 4
| style="text-align:=right" | 5
| style="text-align:=right" | 6
| style="text-align:=right" | 6
| style="text-align:=right" | 7
| style="text-align:=right" | 8
|}
 
Linia 147:
|szerokość = 100
|grafika1 = A2-PL.svg
|grafika2 = S12-PL.svg
}}
Autostrady w Polsce oznacza się znakiem białego wiaduktu nad dwiema białymi jezdniami na niebieskim tle. Numerowane są znakiem o czerwonym tle, z białym numerem zawsze poprzedzonym literą A<ref name="rozp_2000">''Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 28 lutego 2000 r. w sprawie numeracji i ewidencji dróg oraz obiektów mostowych.'' ({{Dziennik Ustaw|2000|32|393}}).</ref> oraz miniaturką znaku D-9 stosowaną wyłącznie w przypadku drogowskazów wskazujących kierunek dojazdu do autostrady<ref group="uwaga">W praktyce zdarza się błędne umieszczanie miniaturki znaku D-9 na oznakowaniu znajdującym się w ciągu autostrady. [https://goo.gl/maps/HxYmJZAEWtQhsV9Z6 Zobacz przykład z Autostradowej Obwodnicy Wrocławia (2017)].</ref>. [[Drogowskaz]]y na autostradach mają niebieskie tło.
 
Drogi ekspresowe w Polsce oznacza się znakiem białego samochodu zwróconego frontem do kierowcy, na niebieskim tle. Numerowane są znakiem o czerwonym tle, z białym numerem zawsze poprzedzonym literą S{{r|rozp_2000}} oraz miniaturką znaku D-7 stosowaną wyłącznie w przypadku drogowskazów wskazujących kierunek dojazdu do drogi ekspresowej<ref group="uwaga">W praktyce zdarza się błędne umieszczanie miniaturki znaku D-7 na oznakowaniu znajdującym się w ciągu drogi ekspresowej.</ref>. Drogowskazy na drogach ekspresowych mają zielone tło.
Linia 155:
=== Numeracja ===
Numeracja autostrad i dróg ekspresowych jest spójna z numeracją sieci [[Drogi krajowe w Polsce|dróg krajowych]]. Autostrady budowane są równolegle do dróg krajowych i po oddaniu do użycia przejmują ich numery (przed numerem dodawana jest litera A). Stara droga otrzymuje na ogół nowy numer, większy o 90 od dotychczasowego. Drogi ekspresowe budowane są w większości sytuacji mniej więcej po śladzie istniejących wcześniej dróg krajowych i przejmują numer zastępowanej drogi krajowej (poprzedzony literą S), natomiast na odcinkach, gdzie dawna droga krajowa nie pokrywa się z nowym przebiegiem drogi ekspresowej, staje się ona [[Droga gminna|gminną]] lub po ew. decyzji władz województwa – [[Droga wojewódzka|drogą wojewódzką]] i otrzymuje odpowiednie nowe oznaczenie.
[[Plik:Znak E-14a.svg|right|150pxthumb|E-14a]]
Autostrady i drogi ekspresowe mogą posiadać jednocześnie oznaczenia [[Trasa europejska|tras europejskich]], niezależne od numeracji krajowej (np. cała [[Autostrada A2 (Polska)|autostrada A2]] jest częścią [[E30 (trasa europejska)|drogi E30]]). W takich wypadkach na [[Znaki kierunku i miejscowości|tablicach drogowych]] uwidocznione są oba numery.
 
Linia 162:
{| class="wikitable" style="font-size:90%; align: center;"
|+ Maks. prędkość [km/h] dla poszczególnych typów pojazdów
! rowspan="2"| Typ pojazdu
! rowspan="2"| Autostrada
! colspan="2"| Droga ekspresowa
|-
! Dwujezdniowa
! Jednojezdniowa
|-
| align="left"|
* samochód osobowy
* motocykl
* samochód ciężarowy do 3,5 tony
| align="center"| [[Plik:Znak B-33 140kph.svg|30px]]
| align="center"| [[Plik:Znak B-33 120kph.svg|30px]]
| align="center"| [[Plik:Znak B-33 100kph.svg|30px]]
|-
| align="left"|
* autobus spełniający dodatkowe warunki techniczne
| colspan="3" align="center"| [[Plik:Znak B-33 100kph.svg|30px]]
|-
| align="left"|
* samochód osobowy z przyczepą
* motocykl z przyczepą
Linia 188:
* oznakowany pojazd przewożący materiały niebezpieczne i podobne
* autobus (również z przyczepą)
| colspan="3" align="center"| [[Plik:Znak B-33 80kph.svg|30px]]
|-
| align="left"|
* pojazd z urządzeniem wystającym do przodu (więcej niż 1,5 metra od siedzenia)
| colspan="3" align="center"| [[Plik:Znak B-33 60kph.svg|30px]]
|-
| align="left"|
* motocykl (również z przyczepą) przewożący dziecko w wieku do lat 7
| colspan="3" align="center"| [[Plik:Znak B-33 40kph.svg|30px]]
|}
 
Linia 211:
|grafika1 = Znak D9+Tabliczka T28.svg
}}
[[Plik:Punkty poboru opłat.svg|mały|300pxupright=1.6|Miejsca poboru opłat w Polsce]]
[[Plik:Zarządcy autostrad.svg|mały|300pxupright=1.6|Zarządcy autostrad w Polsce
{{Legenda|#f68220|[[Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad]]}}
{{Legenda|#2094f6|koncesjonariusz}}
{{Legenda|#29f620|analiza systemu realizacji}}]]
Korzystanie z dróg ekspresowych jest zwolnione z opłat dla pojazdów lekkich, a autostrady [[Autostrada A1 (Polska)|A1]], [[Autostrada A2 (Polska)|A2]] i [[Autostrada A4 (Polska)|A4]] zaplanowano jako płatne<ref>{{Cytat|autor=|źródło=''Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie autostrad płatnych'' ({{Dziennik Ustaw|2023|1526}})|treść=Autostradami budowanymi i eksploatowanymi jako płatne będą:<br />
1) A1 Gdańsk – Toruń;<br />
2) A2 Świecko – Poznań – Konin;<br />
3) A4 Katowice – Kraków.}}</ref>. Wpływy z opłat za przejazd odcinkami zarządzanymi przez GDDKiA zasilają [[Krajowy Fundusz Drogowy]].
 
Na autostradach wybudowanych w ramach [[Partnerstwo publiczno-prywatne|partnerstwa publiczno-prywatnego]] obowiązują dwa systemy rozliczeń:
* System opłat rzeczywistych, gdzie wynagrodzeniem koncesjonariusza są wpływy z opłat dokonywanych na bramkach. Wysokość opłat ustala koncesjonariusz (zgodnie z ograniczeniami zawartymi w umowie koncesyjnej). W takim systemie funkcjonują odcinki A2 (Nowy Tomyśl – Konin)<ref name="ri2015">{{Cytuj |url = http://www.rynekinfrastruktury.pl/wiadomosci/a2-jedna-autostrada-i-dwa-systemy-rozliczen-z-panstwem-50736.html |tytuł = A2: Jedna autostrada i dwa systemy rozliczeń z państwem – Rynek Infrastruktury: Porty, Stocznie, Lotnisko, Porty lotnicze, Autostrada, Obwodnica, Energetyka, Ciepłownictwo, Li...<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany = rynekinfrastruktury.pl |data dostępu = 2018-01-09}}</ref> oraz A4 (Kraków – Katowice)<ref>{{Cytuj |url = http://www.rp.pl/Transport-drogowy/170309618-Ponad-180-mln-zl-zysku-wlasciciela-zarzadcy-A4-Katowice-Krakow-za-2016-r.html |tytuł = Ponad 180 mln zł zysku właściciela zarządcy A4 Katowice-Kraków za 2016 r. – Transport drogowy – rp.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany = rp.pl |język = pl |data dostępu = 2018-06-07}}</ref>.
* System opłat za dostępność, gdzie wynagrodzeniem koncesjonariusza jest wypłacana ze środków publicznych przez cały czas trwania koncesji „opłata za dostępność”. Wysokość opłat za przejazd ustala minister ds. transportu a wpływy zasilają [[Krajowy Fundusz Drogowy]]. W takim systemie funkcjonują odcinki A2 (Nowy Tomyśl – Świecko)<ref name="ri2015" /> oraz A1 (Toruń – Pruszcz Gdański)<ref name="gw2014">{{Cytuj |url = http://wyborcza.pl/1,75398,16404397,Rzad_placi_hojnie_i_potajemnie_zarzadcom_autostrad_.html |tytuł = Wyborcza.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany = wyborcza.pl |data dostępu = 2018-01-09}}</ref>. Dokładana wysokość „opłat za dostępność” nie została ujawniona, ale w 2013 szacowana była na 1,3 mld zł rocznie w sumie dla obu tych odcinków<ref name="gw2014" />.
 
Opłaty są pobierane w dwóch systemach: otwartym i zamkniętym.
Linia 229:
==== System otwarty ====
{{kategoria główna|Koncesjonariusze polskich autostrad}}
Popularniejszym spośród funkcjonujących u [[Koncesjonariusz|koncesjonariuszykoncesjonariusz]]y jest system otwarty, w którym opłata za przejazd pobierana jest wyłącznie w umieszczonych w poprzek głównych jezdni autostrady [[Miejsce poboru opłat|punktach poboru opłat]] (PPO), w których dokonuje się płatności zróżnicowanej w zależności od typu pojazdu. Wdrożenie takiego systemu jest relatywnie tanie, jednakże obniża płynność ruchu na trasie, bowiem w celu wniesienia opłaty konieczne jest zatrzymanie pojazdu na każdym PPO (przykładowo na wielkopolskim odcinku A2 co około 50 km).
 
W tym systemie pobierane są opłaty przez:
* [[Autostrada Wielkopolska|Autostrada Eksploatacja SA]] na [[Autostrada A2 (Polska)|autostradzie A2]] na odcinku ''[[Poznań]]-[[Krzesiny]]'' – ''[[Konin]] ([[Modła Królewska|Modła]])'' (85,2 km)
*: Decyzjami o ustaleniu lokalizacji oraz warunkami przetargowymi koncesjonariusz został zobowiązany do zapewnienia wykonania docelowego systemu pobierania opłat jako systemu zamkniętego, w którym [[Miejsce poboru opłat|stacje poboru opłat]] (SPO) są zlokalizowane na wszystkich [[Węzeł drogowy|węzłach]] autostrady. Zgodnie z zapisami umowy koncesyjnej, realizacja zamkniętego systemu poboru opłat miałaby nastąpić po osiągnięciu wymaganego poziomu natężenia ruchu<ref>[http://bip.kprm.gov.pl/bip/interpelacja/?idI=984 prezes] [[Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów|Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów]].</ref>. Pobór opłat obowiązuje od 20 grudnia 2002 (''[[Września]]'' – ''[[Konin]]'') oraz 27 listopada 2003 (''[[Krzesiny]]'' – ''[[Września]]'').
* [[Stalexport Autostrada Małopolska|Stalexport Autostrada Małopolska SA]] na [[Autostrada A4 (Polska)|autostradzie A4]] na odcinku ''[[Mysłowice]]-Brzęczkowice'' – ''[[Balice (województwo małopolskie)|Balice I]]'' (61 km) od 3 kwietnia 2000 (pierwszy odcinek płatnej autostrady w historii polskiego drogownictwa)
 
Linia 241:
W tym systemie pobierane są opłaty na odcinkach:
* [[Autostrada A1 (Polska)|Autostrada A1]] na odcinku ''[[Pruszcz Gdański]]'' – ''[[Toruń]]'' Płd. (150 km)
*: Pobór opłat obowiązuje od 20 lutego 2008 (''[[Pruszcz Gdański]] d. Rusocin'' – ''[[Swarożyn]]''), 6 stycznia 2009 (''[[Swarożyn]]'' – ''[[Nowe Marzy]]'') oraz 11 lutego 2012 (''[[Nowe Marzy]]'' – ''[[Toruń]] Płd. d. Czerniewice'').
* [[Autostrada A2 (Polska)|Autostrada A2]] na odcinku ''[[Rzepin]]'' – ''[[Komorniki (gmina Komorniki)|Komorniki]]'' (133 km), od 20 maja 2012
 
Linia 270:
* 1500 zł (w przypadku pojazdu o dmc powyżej 12 ton)
* 750 zł (w przypadku pojazdu o dmc od 3,5 ton do 12 ton)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://nf.pl/po-pracy/koniec-z-kumulacja-kar-dla-kierowcow-za-viatoll,,48644,260 |tytuł = Koniec z kumulacją kar dla kierowców za viaTOLL |archiwum = https://web.archive.org/web/20150925052055/http://nf.pl/po-pracy/koniec-z-kumulacja-kar-dla-kierowcow-za-viatoll,,48644,260 |zarchiwizowano = 2015-09-25 |data dostępu = 2015-09-23}}</ref>.
System viaTOLL miał być wygaszony najpóźniej do 30 września 2021<ref>{{Cytuj |tytuł = Przypominamy, że z viaTOLL można korzystać do 30 września - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl |data dostępu = 2021-07-19 |opublikowany = Ministerstwo Finansów |url = https://www.gov.pl/web/finanse/przypominamy-ze-z-viatoll-mozna-korzystac-do-30-wrzesnia |język = pl}}</ref>, zastąpi go nowy system [[System e-TOLL|e-TOLL.]]
 
==== System opłat e-TOLL ====
{{Osobny artykuł|System e-TOLL}}24 czerwca 2021 uruchomiono nowy system do poboru opłaty elektronicznej - e-TOLL, oparty na technologii pozycjonowania satelitarnego. Ma on zastąpić funkcjonujący w oparciu o bramownice system viaTOLL i zmniejszyć koszty po stronie administracji drogowej. Obowiązek korzystania z systemu nałożony jest na użytkowników pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony oraz autobusów.
 
==== Elektroniczny system poboru opłat ====
Linia 286:
 
; System automatyczny VideoToll
W lipcu 2019 r. uruchomiony został system automatycznego poboru opłat na [[Autostrada A1 (Polska)|autostradzie A1]] (odcinek [[Toruń]] – [[Gdańsk]])<ref>{{Cytuj |tytuł = Autopay – wygodne płatności automatyczne |data dostępu = 2020-02-26 |opublikowany = autopay.pl |url = https://autopay.pl/}}</ref> i na autostradzie [[Autostrada A4 (Polska)|A4]] (odcinek [[Katowice]] – [[Kraków]])<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.autostrada-a4.com.pl/oplaty/videotolling | tytuł = Odczyt tablic rejestracyjnych – videotolling | opublikowany = autostrada-a4.com.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20200226150207/https://www.autostrada-a4.com.pl/oplaty/videotolling | zarchiwizowano = 2020-02-26}}, autostrada-a4.com.pl.</ref>. System opiera się na videotollingu (odczycie [[Tablica rejestracyjna|tablic rejestracyjnych]] pojazdu). Żeby móc skorzystać z automatycznych płatności, należy pobrać [[Aplikacja mobilna|aplikację]] dostępną na urządzenia z [[System operacyjny|systemem operacyjnym]] [[iOS]] lub [[Android (system operacyjny)|Android]], uzupełnić dane pojazdu (markę, model, kraj aktualnej rejestracji, numer rejestracyjny, kategorię pojazdu) oraz podpiąć [[Karta płatnicza|kartę płatniczą]], z której ma zostać pobrana opłata za przejazd.
 
{{Osobny artykuł|Videotolling}}
Linia 294:
* Autostrada [[Autostrada A2 (Polska)|A2]] ''Konin Wschód – Stryków'',
* Autostrada [[Autostrada A4 (Polska)|A4]] ''Bielany Wrocławskie – Gliwice Sośnica''
dotychczasowy system poboru opłat został zastąpiony nowym, opartym o zasadę swobodnego ruchu ({{W języku|en|free-flow}}). Oznaczało to zakończenie dalszej eksploatacji istniejących [[Miejsce poboru opłat|miejsc poboru opłat]] na głównych jezdniach oraz łącznicach węzłów. Oprócz już istniejącego systemu [[viaTOLL]] kierowcy mogą opłacić przejazd za pomocą elektronicznego biletu obowiązującego w danym czasie i na określonym odcinku oraz za pomocą danych geolokalizacyjnych – rozwiązanie to wymaga instalacji specjalnego urządzenia w pojeździe lub posiadania aplikacji mobilnej{{r|gddkia-freeflow}}<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.gov.pl/web/kas/rada-ministrow-przyjela-projekt-ustawy-likwidujacej-szlabany-na-panstwowych-autostradach |tytuł = Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy likwidującej szlabany na państwowych autostradach |autor = |data = 2021-03-30 |opublikowany = gov.pl |język = pl |data dostępu = 2021-03-31}}</ref>. System ten został zniesiony 1 lipca 2023 roku. Obecnie odcinki te są bezpłatne dla pojazdów o masie poniżej 3,5 tony; dla cięższych pojazdów nadal obowiązuje opłata w ramach e-TOLL<ref>{{Cytuj |url = https://etoll.gov.pl/zniesienie-poboru-oplat-dla-pojazdow-lekkich/ |tytuł = Bezpłatny przejazd odcinkami autostrad zarządzanych przez GDDKiA (A2 Konin-Stryków i A4 Wrocław-Sośnica) dla pojazdów lekkich od 1 lipca 2023 r. |data dostępu = 2023-07-01 |opublikowany = e-TOLL |język = pl}}</ref>.
 
== Program budowy w III RP ==
[[Plik:PL-Motorways-pl.svg|mały|upright=1.3|Rozwój infrastruktury drogowej w Polsce]]
 
=== Opracowanie i zmiany programu ===
Linia 346:
|+ Autostrady
! Oznaczenie
! class="unsortable"| Mapa
! class="unsortable" width="350"| Zakładany przebieg
! data-sort-type="number"| Długość całkowita
! data-sort-type="number"| Odcinki gotowe
Linia 358:
| [[Plik:NowaMapaA1.svg|100px]]
| [[Rusocin (województwo pomorskie)|Rusocin]] (S6) – [[Gorzyczki (województwo śląskie)|Gorzyczki]] ([[Granica państwowa|granica]])
| bgcolor="#F5F5F5"| 568 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 568 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
Linia 368:
| [[Plik:NowaMapaA2.svg|100px]]
| [[Świecko]] (granica) – [[Kukuryki]] (granica)
| bgcolor="#F5F5F5"| 622,2 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 489,2 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 78,6%
| bgcolor="#FFCBCB"| 101 km
|
| bgcolor="#B3B7FF"| 32 km
|-
| [[Plik:A4-PL.svg|x22px|link=Autostrada A4 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaA4.svg|100px]]
| [[Jędrzychowice (powiat zgorzelecki)|Jędrzychowice]] (granica) – [[Korczowa]] (granica)
| bgcolor="#F5F5F5"| 672,8 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 672,8 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
Linia 388:
| [[Plik:NowaMapaA6.svg|100px]]
| (S6) [[Kołbaskowo]] (granica) – [[Rzęśnica (powiat goleniowski)|Rzęśnica]] (S3)
| bgcolor="#F5F5F5"| 29 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 29 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
Linia 398:
| [[Plik:NowaMapaA8.svg|100px]]
| autostradowa obw. [[Wrocław]]ia<br />na odcinku A4 – [[Psie Pole (dzielnica Wrocławia)|Psie Pole]]
| bgcolor="#F5F5F5"| 22,4 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 22,4 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
Linia 408:
| [[Plik:NowaMapaA18.svg|100px]]
| [[Olszyna (powiat żarski)|Olszyna]] (granica) – [[Krzyżowa (powiat bolesławiecki)|Krzyżowa]] (A4)
| bgcolor="#F5F5F5"| 76,8 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 76,8 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
Linia 418:
| [[Plik:NowaMapaA50.svg|100px]]
| [[Centralny Port Komunikacyjny]] – [[Mińsk Mazowiecki]]
| bgcolor="#F5F5F5"| 114 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 0 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 0%
|
|
|
|- class="sortbottom"
! colspan="3"| Razem autostrad
! 2105,2 km
! 1858,2 km
Linia 438:
|+ Drogi&nbsp;ekspresowe
! Oznaczenie
! class="unsortable"| Mapa
! class="unsortable" width="350"| Zakładany przebieg
! data-sort-type="number"| Długość całkowita
! data-sort-type="number"| Odcinki gotowe
Linia 450:
| [[Plik:NowaMapaS1.svg|100px]]
| [[Pyrzowice]] (A1) – [[Zwardoń]] (granica)
| bgcolor="#F5F5F5"| 142,7 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 69,6 km
<small>+17,1 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
| bgcolor="#B9FFC5"| 48,8%
| bgcolor="#FFCBCB"| 47,5 km
<small>+8,5 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
|
| bgcolor=""|
|
|-
Linia 466:
| [[Plik:PL droga ekspresowa S2.svg|100px]]
| Płd. Obw. Warszawy:<br />''[[Konotopa (powiat warszawski zachodni)|Konotopa]]'' (A2) – ''Lubelska'' (A2)
| bgcolor="#F5F5F5"| 34,1 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 34,1 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
Linia 476:
| [[Plik:NowaMapaS3.svg|100px]]
| [[Świnoujście]] – [[Lubawka]] (granica)
| bgcolor="#F5F5F5"| 470,6 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 420 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 89,2%
| bgcolor="#FFCBCB"| 50,6 km
|
|
Linia 486:
| [[Plik:NowaMapaS5.svg|100px]]
| [[Ostróda]] (S7) – [[Bolków]] (S3)
| bgcolor="#F5F5F5"| 508,2 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 368,2 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 72,5%
|
| bgcolor=""|
|
| bgcolor=""|
|
|-
Linia 496:
| [[Plik:NowaMapaS6.svg|100px]]
| [[Kołbaskowo]] (A6) – [[Rusocin (województwo pomorskie)|Rusocin]] (A1)
| bgcolor="#F5F5F5"| 425,4 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 220,7 km
<small>+9,5 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
| bgcolor="#B9FFC5"| 51,9%
| bgcolor="#FFCBCB"| 143,6 km
<small>+9,5 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
|
| bgcolor=""|
| bgcolor="#B3B7FF"| 51,6 km
|-
| [[Plik:S7-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S7 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS7.svg|100px]]
| [[Gdynia]] (Morska) (A1) – [[Rabka-Zdrój]] ([[Zabornia (Rabka-Zdrój)|Zabornia]])
| bgcolor="#F5F5F5"| 705,6 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 600,6 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 85,1%
| bgcolor="#FFCBCB"| 67,4 km
|
| bgcolor=""|
| bgcolor="#B3B7FF"| 12,9 km
|-
| [[Plik:S8-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S8 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS8.svg|100px]]
|[[Kłodzko]] – [[Choroszcz]] (S19)
| bgcolor="#F5F5F5"| 627,8 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 541 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 86,2%
| bgcolor="#FFCBCB"| 32,5 km
| bgcolor="#FFEBAD"| 31,3 km
|
| bgcolor=""|
|-
| [[Plik:S10-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S10 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS10.svg|100px]]
| [[Szczecin]] (A6) – [[Naruszewo]] (S50)
| bgcolor="#F5F5F5"| 385,4 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 55,6 km
<small>+7,8 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
| bgcolor="#B9FFC5"| 14,4%
| bgcolor="#FFCBCB"| 50 km
| bgcolor="#FFEBAD"| 114 km
| bgcolor="#B3B7FF"| 40 km
|-
| [[Plik:S11-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S11 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS11.svg|100px]]
| [[Kołobrzeg]] – [[Tarnowskie Góry]] (A1)
| bgcolor="#F5F5F5"| 562 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 151,6 km
<small>+10,3 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
| bgcolor="#B9FFC5"| 27%
| bgcolor="#FFCBCB"| 47,4 km
<small>+4,2 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
| bgcolor="#FFEBAD"| 44,8 km
| bgcolor="#B3B7FF"| 90 km
|-
| [[Plik:S12-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S12 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS12.svg|100px]]
| [[Piotrków Trybunalski]] (A1) – [[Przejście graniczne Dorohusk-Jagodzin (drogowe)|Dorohusk-Jahodyn]] (granica)
| bgcolor="#F5F5F5"| 327,2 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 82,8 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 25,3%
| bgcolor="#FFCBCB"| 83,6 km
| bgcolor="#FFEBAD"| 15,1 km
| bgcolor="#B3B7FF"| 78,7 km
|-
| [[Plik:S14-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S14 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS14.svg|100px]]
| Zach. [[Obwodnica Łodzi|obw. Łodzi]]: [[Słowik (województwo łódzkie)|Słowik]] (A2) – [[Róża (województwo łódzkie)|Róża]] (S8)
| bgcolor="#F5F5F5"| 43,7 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 43,7 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
|
|
|-
| [[Plik:S16-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S16 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS16.svg|100px]]
| [[Olsztyn]] (S51) – [[Knyszyn]] (S19)
| bgcolor="#F5F5F5"| 203,9 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 11,6 km<br />(nieoznaczona)
<small>+18,4 km</small>
 
<small>jedna jezdnia (nieoznaczona)</small>
| bgcolor="#B9FFC5"| 5,7%
| bgcolor="#FFCBCB"| 22,5 km
| bgcolor="#FFEBAD"| 6,9 km
<small>+18,4 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
|
| bgcolor=""|
|-
| [[Plik:S17-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S17 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS17.svg|100px]]
| [[Warszawa]] ([[Drewnica (Ząbki)|Drewnica]]) (S8) – [[Przejście graniczne Hrebenne-Rawa Ruska (drogowe)|Hrebenne-Rawa Ruska]] (granica)
| bgcolor="#F5F5F5"| 320,6 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 193,4 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 60,3%
| bgcolor="#FFCBCB"| 48 km
| bgcolor="#FFEBAD"| 45,4 km
| bgcolor="#B3B7FF"| 33,8 km
|-
| [[Plik:S19-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S19 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS19.svg|100px]]
| [[Przejście graniczne Kuźnica Białostocka-Bruzgi|Kuźnica Białostocka-Bruzgi]] (granica) – [[Barwinek (województwo podkarpackie)|Barwinek]] (granica)
| bgcolor="#F5F5F5"| 582,4 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 164,6 km
<small>+29,5 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
| bgcolor="#B9FFC5"| 28,3%
| bgcolor="#FFCBCB"| 319,9 km
<small>+29,5 km</small>
 
<small>jedna jezdnia</small>
| bgcolor="#FFEBAD"| 36 km
| bgcolor="#B3B7FF"| 32,4 km
|-
| [[Plik:S22-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S22 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS22.svg|100px]]
| [[Elbląg]] (S7) – [[Grzechotki]] (granica)<ref name="4th">W 2005 w [[Narodowy Plan Rozwoju|NPR]] na lata 2007–2013 planowano wydłużenie drogi do [[Gorzów Wielkopolski|Gorzowa Wielkopolskiego]] (o ok. 320 km.) – ''[http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/informator/npr2/npr/informacje_dodatkowe/02.pdf Harmonogram budowy autostrad i dróg ekspresowych na lata 2007–2013]''; wydłużenie to nie zostało jednak wprowadzone w żadnej aktualizacji Rozporządzenia Rady Ministrów.</ref>
| bgcolor="#F5F5F5"| 50,6 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 50,6 km
<small>jedna jezdnia</small>
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
<small>jedna jezdnia</small>
|
Linia 635:
| [[Plik:NowaMapaS50.svg|100px]]
| [[Centralny Port Komunikacyjny]] – [[Mińsk Mazowiecki]]
| bgcolor="#F5F5F5"| 191 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 0 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 0%
|
|
Linia 645:
| [[Plik:NowaMapaS51.svg|100px]]
| [[Olsztyn]] (S16) – [[Olsztynek]] (S7)
| bgcolor="#F5F5F5"| 34 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 34 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
|
|
|-
Linia 657:
+ płn. obw. Krakowa: [[Balice (województwo małopolskie)|Balice]] (A4) –
[[Zastów]] (S7)
| bgcolor="#F5F5F5"| 136,3 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 60,1 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 44,1%
| bgcolor="#FFCBCB"| 14,8 km<ref group="uwaga">12,5 km nowej trasy oraz przebudowa istniejącego odcinka o dł. 2,3 km do parametrów drogi ekspresowej.</ref>
|
| bgcolor=""|
| bgcolor="#B3B7FF"| 61,4 km
|-
| [[Plik:S61-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S61 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS61.svg|100px]]
| [[Ostrów Mazowiecka]] (S8) – [[Budzisko (powiat suwalski)|Budzisko]] (granica)
| bgcolor="#F5F5F5"| 210,4 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 197,4 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 93,8%
| bgcolor="#FFCBCB"| 13 km
|
|
Linia 677:
| [[Plik:NowaMapaS74.svg|100px]]
| [[Sulejów]] (S12) – [[Nisko]] (S19)
| bgcolor="#F5F5F5"| 206,7 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 6,8 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 3,3%
| bgcolor="#FFCBCB"| 104,9 km
|
| bgcolor=""|
| bgcolor="#B3B7FF"| 24 km
|-
| [[Plik:S79-PL.svg|x22px|link=Droga ekspresowa S79 (Polska)]]
| [[Plik:NowaMapaS79.svg|100px]]
| Warszawa (Marynarska) – Warszawa-Lotnisko (S2)
| bgcolor="#F5F5F5"| 7,5 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 7,5 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
|
Linia 697:
| [[Plik:NowaMapaS86.svg|100px]]
| [[Sosnowiec]] (Małobądzka) – [[Katowice]] (Boh. Monte Cassino)
| bgcolor="#F5F5F5"| 8,6 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 8,6 km
| bgcolor="#B9FFC5"| 100%
|
|
|
|- class="sortbottom"
! colspan="3"| Razem dróg ekspresowych
! 6184,7 km
! 3271,9 km
Linia 761:
|}
 
== Historia budowy ==
=== Dwudziestolecie międzywojenne XX w. ===
[[Plik:Uklad Drog II RP.png|mały|300pxupright=1.3|Planowany układ dróg samochodowych (autostrad) w II RP.<br />
{{legenda|red|drogi samochodowe I kolejności}}
{{legenda|#1E90FF|drogi samochodowe II kolejności}}]]
Linia 811:
 
=== Po 1945 ===
[[Plik:Powojenny układ dróg szybkiego ruchu.png|mały|300pxupright=1.3|Powojenne plany układu dróg szybkiego ruchu (1946).]]
[[Plik:Historia budowy autostrad i dróg ekspresowych.gif|mały|300x300pxupright=1.3|Przebieg budowy sieci autostrad i dróg ekspresowych<br />
{{legenda|green|istniejące}}
{{legenda|red|w budowie}}
{{legenda|gray|planowane}}]]
 
==== Sytuacja ====
Po II wojnie światowej uległy zmianie granice Polski. Na [[Ziemie Odzyskane|Ziemiach Odzyskanych]] Polska odziedziczyła po [[III Rzesza|III Rzeszy]] niedokończone (na wielu odcinkach wybudowana jedna jezdnia) i częściowo zniszczone działaniami wojennymi autostrady:
Linia 857 ⟶ 858:
 
=== Lata 60. – 90. ===
 
==== Lata 60. ====
Dopiero na początku lat 60. wskutek wzrostu ruchu samochodowego zdecydowano o konieczności rozpoczęcia budowy autostrad. 24 czerwca 1963 roku Rada Motoryzacyjna przy Radzie Ministrów zaprezentowała plan, którego autorem był również Eugeniusz Buszma, jej przewodniczący. Zawierał on te same odcinki co plan z 1946 roku, a także dodatkowo odcinki Warszawa – Kraków – Zakopane, Kraków – Przemyśl, Warszawa – Bydgoszcz – Koszalin, Poznań – Koszalin, Warszawa – Lublin i Warszawa – [[Terespol]]. Łączna długość miała wynosić 4300 km, z czego do 1980 r. miało powstać 700 km, a do 2000 r. 2000–3000 km autostrad. Analogiczne plany sporządziła Pracownia Sieci Drogowej Centralnego Biura Projektów i Studiów Dróg, Mostów i Lotnisk (CBPiSDMiL) pod kierunkiem Eugeniusza Tarasiewicza, uwzględniając nowsze hipotezy rozwoju motoryzacji i prognozy ruchu samochodowego. Znowelizowany kierunkowy układ dróg szybkiego ruchu, opracowany w 1969 roku, zawierał kierunkowy projekt sieci autostrad do 2000 roku o łącznej długości 2930 km i obejmował trasy:
Linia 888:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|6}}
Linia 906:
| {{tabela-?}}
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
!
! colspan="2"|
|}
 
Linia 916:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|6}}
Linia 988:
| {{tabela-?}}
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
!
! colspan="2"|
|}
[[Plik:Tunel im Marii i Lecha Kaczyńskich w ciągu drogi ekspresowej S7.png|mały|[[Tunel pod Luboniem Małym|Tunel im Marii i Lecha Kaczyńskich w ciągu drogi ekspresowej S7]]]]
Linia 1005:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|4}}
Linia 1107:
| {{tabela-?}}
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
!
! colspan="2"|
|}
 
=== 2000–2005 ===
 
==== 2000–2003 ====
W 2001 z rządowego planu budowy autostrad usunięto autostradę A3 – zastąpiono ją [[Droga ekspresowa S3 (Polska)|drogą ekspresową S3]], zaś [[Autostrada A8 (Polska)|autostrada A8]] została zredukowana do autostradowej obwodnicy [[Wrocław]]ia oraz [[Droga ekspresowa S8 (Polska)|drogi ekspresowej S8]] na odcinku Wrocław – Warszawa – Białystok<ref>{{cytuj |url = https://web.archive.org/web/20140113043217/http://wyborcza.pl/1,76842,348964.html |tytuł = Nie będzie autostrady A3, a A2 i A4 będą krótsze, niż planowano |opublikowany = Wyborcza.pl |data = 2001-07-13 |data dostępu = 2012-06-22}}</ref>. Do rozporządzenia określającego przebieg dróg dodano również nową [[Droga ekspresowa S47 (Polska)|drogę ekspresową S47]] [[Rabka-Zdrój]] – [[Zakopane]]<ref>{{Cytuj | url = http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20011201283/O/D20011283.pdf | tytuł = D20011283.pdf<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany opublikowany= sejm.gov.pl | data dostępu = 2024-04-27}}</ref>, która ostatecznie w 2003 roku została usunięta z rządowych planów<ref>http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20031741683/O/D20031683.pdf.</ref>. W rozporządzeniu z 2014 roku wydłużono dodatkowo drogę [[Droga ekspresowa S11 (Polska)|S11]], która we wcześniejszych planach miała przebiegać z [[Kołobrzeg]]u do [[Poznań|Poznania]]. Po zmianach, drogę przedłużono na Górny Śląsk, do połączenia z autostradą [[Autostrada A1 (Polska)|A1]]<ref>{{Cytuj | url = http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20041281334/O/D20041334.pdf | tytuł = D2004128.pdf<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany opublikowany= sejm.gov.pl | data dostępu = 2024-04-27}}</ref>.
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|4}}
Linia 1191 ⟶ 1190:
| {{tabela-?}}
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
!
! colspan="2"|
|}
 
Linia 1201 ⟶ 1200:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|2}}
Linia 1221 ⟶ 1220:
| {{AS-droga|A|4}}
| ''Wrocław – [[Wądroże Wielkie]] (jezdnia płd.)''
| 48,4<ref>{{Cytuj |url = https://www.google.com/maps/dir/51.04956,16.9725225/51.1281871,16.3416234/@51.07175,16.5604653,11.17z |tytuł = Google Maps<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany = google.com |język = en |data dostępu = 2019-06-07}}</ref>
| wrzesień<ref>{{Cytuj |url = https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/2840/nowy-odcinek-a4-oddany-do-uzytku |tytuł = Nowy odcinek A4 oddany do użytku :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany = gddkia.gov.pl |język = pl |data dostępu = 2019-06-07}}</ref>
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/2840/nowy-odcinek-a4-oddany-do-uzytku A4]
|-
Linia 1231 ⟶ 1230:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/9/archiwum-2005,s-9 A2]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
!
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|18}}
Linia 1268 ⟶ 1267:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/2839/budowa-drugiej-jezdni-drogi-nr-18-olszyna---golnice A18] [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/6802/budowa-drugiej-jezdni-drogi-krajowej-nr-18-na-odcinku-olszyna-golnice A18]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 68,3
! colspan="2"|
|}
 
Linia 1277 ⟶ 1276:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|7}}
Linia 1325 ⟶ 1324:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/2840/nowy-odcinek-a4-oddany-do-uzytku A4]<br />[https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/2840/nowy-odcinek-a4-oddany-do-uzytku A4]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
!115,2
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|69}}
Linia 1376 ⟶ 1375:
-->
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 120,61
! colspan="2"|
|}
 
=== 2006–2010 ===
 
==== 2006 ====
W 2006 oddano do użytku ok. 182,7 km autostrad i dróg ekspresowych, oraz podpisano kontrakty na budowę ok. 219,7 km.
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|2}}
| ''[[Konin]] – [[Łódź]] Płn. ([[Stryków]])''
| 100
| 26 lipca
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/3853/jakie-autostrady-w-2006-roku A2]
Linia 1435 ⟶ 1433:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/2839/budowa-drugiej-jezdni-drogi-nr-18-olszyna---golnice A18]<br />[https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/6802/budowa-drugiej-jezdni-drogi-krajowej-nr-18-na-odcinku-olszyna-golnice A18]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
!182,7
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|8}}
Linia 1520 ⟶ 1518:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/3840/podpisanie-umowy-na-budowe-drogi-s-8 S8]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 219,7
! colspan="2"|
|}
 
Linia 1529 ⟶ 1527:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|69}}
Linia 1572 ⟶ 1570:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/5187/zachodnia-obwodnica-gorzowa-wielkopolskiego-oddana-do-ruchu S3]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
!40,5
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|1}}
Linia 1633 ⟶ 1631:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/5300/rusza-budowa-drog-s7-i-s69 S69]<br />[https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/7897/s69-zywiec-zwardon S69]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:<br />(bez zerwanych kontraktów):
! 111,68<br />(93,68)
! colspan="2"|
|}
 
Linia 1642 ⟶ 1640:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
<!-- droga w standardzie drogi ekspresowej
| {{AS-droga|S|17}}
Linia 1736 ⟶ 1734:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/3658/obwodnica-strykowa-otwarta A2]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 209,86
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|8}}
Linia 1815 ⟶ 1813:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/5709/umowa-na-budowe-kolejnego-odcinka-s3 S3]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 310,35
! colspan="2"|
|}
 
Linia 1824 ⟶ 1822:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|4}}
Linia 1884 ⟶ 1882:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/6051/obwodnica-stargardu-szczecinskiego-prezentem-swiatecznym-dla-kierowcow-i-mieszkancow S10]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 147,6 km
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|1}}
Linia 1941 ⟶ 1939:
| {{AS-droga|S|8}}
| ''obw. [[Mszczonów|Mszczonowa]] ([[Radziejowice]] – [[Mszczonów]] Płd.)''
(''(etap 2)'')
| 6,3
| 24 lipca
Linia 2018 ⟶ 2016:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/6019/umowa-na-kolejny-odcinek-s8-na-dolnym-slasku-podpisana S8]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:<br />(bez zerwanych kontraktów):
! 641,773<br />(592,573)
! colspan="2"|
|}
 
Linia 2028 ⟶ 2026:
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
|-
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|69}}
Linia 2088 ⟶ 2086:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/8408/wroclaw-ma-juz-nowoczesna-komfortowa-obwodnice A8]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 137,7
! colspan="2"|
|}
 
Linia 2096 ⟶ 2094:
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
|-
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|4}}
Linia 2214 ⟶ 2212:
| 1,9
| 15 listopada
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/8114/jest-umowa-na-budowe-odcinka-drogi-ekspresowej-s-1-pyrzowice---lotnisko S1]<br />{{Cytuj stronę | url = http://wiadomosci.onet.pl/slask/otwarto-odcinek-autostrady-a1-pyrzowice-wieszowa/k45hk | tytuł = S1 | opublikowany = wiadomosci.onet.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20141018223253/http://wiadomosci.onet.pl/slask/otwarto-odcinek-autostrady-a1-pyrzowice-wieszowa/k45hk | zarchiwizowano = 2014-10-18}}
|-
| {{AS-droga|A|1}}
Linia 2222 ⟶ 2220:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/8361/umowa-na-autostrade-a1-strykow---tuszyn-podpisana A1]<br />[http://www.tvs.pl/informacje/umowy-na-budowe-a1-i-a4-zerwane-polimex-mostostal-nie-dokonczy-budowy-autostrad-2014-01-14 A1]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:<br />(bez zerwanych kontraktów):
! 435,47<br />(185,24)
! colspan="2"|
|}
 
=== 2011–2015 ===
 
==== 2011 ====
W 2011 oddano do użytku 313 km autostrad i dróg ekspresowych, oraz podpisano kontrakty na budowę ok. 228 km.
Linia 2234 ⟶ 2231:
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
|-
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|8}}
Linia 2348 ⟶ 2345:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/10355/Obwodnica-Nowogardu-w-calosci-otwarta S6]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 313
! colspan="2"|
|}
 
Linia 2356 ⟶ 2353:
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
|-
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|12}}<br />{{AS-droga|S|17}}
Linia 2422 ⟶ 2419:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/10362/Podpisanie-umow-na-budowe-S-8-od-Sycowa-do-Walichnow S8]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 227,8
! colspan="2"|
|}
 
Linia 2431 ⟶ 2428:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|14}}
Linia 2611 ⟶ 2608:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/11918/Do-Swidnika-wjezdzamy-juz-nowa-droga A1]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 639,1
! colspan="2"|
|}
 
Linia 2619 ⟶ 2616:
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
|-
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|8}}
Linia 2643 ⟶ 2640:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/12615/Obwodnica-Szczuczyna-bedzie-nowy-przetarg S61]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:<br />(bez zerwanych kontraktów):
! 86,7<br />(78,7)
! colspan="2"|
|}
 
Linia 2652 ⟶ 2649:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|4}}
Linia 2778 ⟶ 2775:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/13873/Wezel-Salomea-dostepny-dla-kierowcow S8]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 297,7
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|19}}
Linia 2833 ⟶ 2830:
| [http://tvnwarszawa.tvn24.pl/informacje,news,jest-umowa-na-most-grota-poszerza-za-800-milionow,93494.html S8]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 128,15
! colspan="2"|
|}
 
Linia 2842 ⟶ 2839:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|8}}<br />{{AS-droga|K|12}}
Linia 2950 ⟶ 2947:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/17426/Ostatni-odcinek-zachodniej-obwodnicy-Poznania-oddany-do-ruchu S11]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 278,85
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|5}}
Linia 3173 ⟶ 3170:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/17464/Podpisano-umowe-na-polaczenie-S17-z-mostem-przez-Wisle-w-Pulawach S12]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 423,56
! 11 423,33
! colspan="3"|
|}
 
Linia 3183 ⟶ 3180:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|8}}
Linia 3219 ⟶ 3216:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/20862/S8-Opacz-Paszkow-wraz-z-lacznikiem-oddana-do-ruchu S8]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 33,5
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
!width="30"| Ozn.
!width="300"| Odcinek
!width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
!width="250"| Data
!width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|7}}
Linia 3578 ⟶ 3575:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/20847/Cztery-umowy-na-realizacje-Poludniowej-Obwodnicy-Warszawy-podpisane S2]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 699,69
! 22 526,62
! colspan="3"|
|}
 
Linia 3589 ⟶ 3586:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|1}}{{AS-droga|S|8}}
Linia 3644 ⟶ 3641:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/24202/Nowy-odcinek-S8-oddany-do-uzytku S8]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 123,07
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|17}}
Linia 3803 ⟶ 3800:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/21564/Umowa-na-S7-Skomielna-Rabka-Zdroj-i-dk-47-Rabka-Zdroj-Chabowka S7]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 233,91
! 8 040,1
! colspan="3"|
|}
 
Linia 3814 ⟶ 3811:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|7}}
Linia 3970 ⟶ 3967:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/28077/Trasa-S8-na-Podlasiu-udostepniona-Kierowcom S8]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 293,96
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|61}}
Linia 4161 ⟶ 4158:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/28032/Obwodnica-Lomzy-w-ciagu-S61-juz-w-realizacji S61]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 265
! 5 9255925
! colspan="3"|
|}
 
Linia 4172 ⟶ 4169:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|11}}
Linia 4328 ⟶ 4325:
|[https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/31859/Udostepniono-do-ruchu-jedna-jezdnie-S5 S5]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 342
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|7}}
Linia 4575 ⟶ 4572:
| [https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/31823/S19-Lublin-Rzeszow-w-realizacji S19]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 446
! 16 350,83
! colspan="3"|
|}
 
Linia 4585 ⟶ 4582:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|S|51}}
Linia 4783 ⟶ 4780:
|[https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/36243/Kolejny-odcinek-drogi-S5-w-wojewodztwie-kujawsko-pomorskim S5]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 430,3
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
| {{AS-droga|A|1}}
Linia 4838 ⟶ 4835:
|[https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/35808/Podpisalismy-pierwsza-umowe-na-przebudowe-A18 A18]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 95,7
! 3 877,7
! colspan="3"|
|}
 
Linia 4848 ⟶ 4845:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|61}}
Linia 4932 ⟶ 4929:
|[https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/40621/Otwieramy-S5-obwodnice-Bydgoszczy S5]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 140,2
! colspan="2"|
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|11}}
Linia 5123 ⟶ 5120:
|[https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/40366/Kolejne-umowy-podpisane-Wazny-dzien-dla-S19-w-woj-podlaskim S19]
|-
! colspan="2"| Łączna długość odcinków:
! 274,2
! 13 222,1
! colspan="3"|
|}
 
Linia 5134 ⟶ 5131:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|3}}
Linia 5231 ⟶ 5228:
|-
|{{AS-droga|S|19}}
|''Nisko Płd. – Jeżowe''
|11,5
|6 grudnia
Linia 5284 ⟶ 5281:
|[https://www.gov.pl/web/gddkia-olsztyn/udostepniamy-kolejne-kilometry-szlaku-via-baltica-odcinek-s61-wysokie---raczki-otwarty S61] [https://www.gov.pl/web/gddkia/s61-wysokie--raczki S61]
|-
! colspan="2" | Łączna długość odcinków:
! 263,1
! colspan="2" |
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|A|18}}
Linia 5523 ⟶ 5520:
|[https://www.gov.pl/web/gddkia-gdansk/rusza-realizacja-ostatniego-odcinka-s6-w-woj-pomorskim S6]
|-
! colspan="2" | Łączna długość odcinków:
! 391,6
! 12 331,3
! colspan="3" |
|}
 
Linia 5533 ⟶ 5530:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|19}}
Linia 5683 ⟶ 5680:
|[https://www.gov.pl/web/gddkia-olsztyn/wdrozylismy-stala-organizacje-ruchu-na-s7-miedzy-napierkami-a-plonskiem S7]
|-
! colspan="2" | Łączna długość odcinków:
! 350,4
! colspan="2" |
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|19}}
Linia 5858 ⟶ 5855:
|[https://www.gov.pl/web/gddkia-lublin/kolejne-dwa-odcinki-s17-przechodza-do-realizacji S17]
|-
! colspan="2" | Łączna długość odcinków:
! 306,1
! 12 276,6
! colspan="3" |
|}
 
==== 2023 ====
W 2023 roku oddano do użytku ok. 267,6 km dróg szybkiego ruchu, oraz podpisano kontrakty na budowę ok. 181,9 km autostrad i dróg ekspresowych.
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|A|1}}
Linia 5994 ⟶ 5991:
|[https://www.gov.pl/web/gddkia-zielona-gora/a18-gotowa A18]
|-
! colspan="2" | Łączna długość odcinków:
! 267,6
! colspan="2" |
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|10}}
Linia 6105 ⟶ 6102:
|[https://www.gov.pl/web/gddkia-wroclaw/rusza-realizacja-pierwszych-trzech-odcinkow-s8 S8]
|-
! colspan="2" | Łączna długość odcinków:
! 181,9
! 7 510,8
! colspan="3" |
|}
 
==== 2024 ====
W 2024 roku oddano do użytku ok. 14,8 km dróg szybkiego ruchu, oraz podpisano kontrakty na budowę ok. 102,5 km autostrad i dróg ekspresowych. Planuje się oddać do użytku ok. 113,1 km autostrad i dróg ekspresowych<ref name=":13" /><ref name="gddkia_mapa">{{Cytuj | url = https://www.gov.pl/web/gddkia/mapa-stanu-budowy-drog3 | tytuł = Mapa Stanu Budowy Dróg - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Portal Gov.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany opublikowany= gov.pl | język = pl | data dostępu = 2024-04-22}}</ref>.
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Oddano&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|7}}
Linia 6126 ⟶ 6124:
|[https://www.gov.pl/web/gddkia-warszawa/podwarszawski-odcinek-s7-z-docelowa-predkoscia S7]
|-
! colspan="2" | Łączna długość odcinków:
! 14,8
! colspan="2" |
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Podpisano&nbsp;kontrakty&nbsp;na&nbsp;budowę
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="50"| Koszt [mln zł]
! width="70"| Koszt<br />[mln zł/km]
! width="250"| Data
! width="30"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|19}}
Linia 6205 ⟶ 6203:
|[https://www.gov.pl/web/gddkia-lodz/laczymy-lubelszczyzne-z-centrum-kraju S12]
|-
! colspan="2" | Łączna długość odcinków:
! 102,5
! 3557,7
! colspan="3" |
|}
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Planowane&nbsp;oddanie&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="100"| Data
! width="20"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|6}}
Linia 6279 ⟶ 6277:
|[http://ssc.siskom.waw.pl/ S52]
|}
 
==== 2025 ====
Według kontraktowych terminów trwających inwestycji, w 2025 roku planuje się oddać do użytku ok. 527,6 km autostrad i dróg ekspresowych<ref name=":13" /><ref name="gddkia_mapa" />.
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Planowane&nbsp;oddanie&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="100"| Data
! width="20"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|6}}
Linia 6519 ⟶ 6518:
 
=== 2026–2030 ===
 
==== 2026 ====
Według kontraktowych terminów trwających inwestycji, w 2026 roku planuje się oddać do użytku ok. 230,6 km autostrad i dróg ekspresowych<ref name=":13" /><ref name="gddkia_mapa" />.
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Planowane&nbsp;oddanie&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="100"| Data
! width="20"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|19}}
Linia 6631 ⟶ 6629:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Planowane&nbsp;oddanie&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="100"| Data
! width="20"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|10}}
Linia 6726 ⟶ 6724:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size: 90%;"
|+ Planowane&nbsp;oddanie&nbsp;do&nbsp;użytku
! width="30"| Ozn.
! width="300"| Odcinek
! width="30"| Długość [km]
! width="100"| Data
! width="20"| Źródło
|-
|{{AS-droga|S|11}}
Linia 6836 ⟶ 6834:
* 2017 – 3510&nbsp;km
* 2018 – 3811&nbsp;km
* 2019 – 4214&nbsp;km<ref>{{Cytuj |url = https://www.tvp.info/40712499/zapomnijmy-o-zlych-drogach-jezdzimy-coraz-wygodniej |tytuł = Zapomnijmy o złych drogach. Jeździmy coraz wygodniej – tvp.info<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany = tvp.info |język = pl |data dostępu = 2019-06-15}}</ref><ref>{{Cytuj |url = https://www.bankier.pl/wiadomosc/460-km-nowych-drog-w-2019-r-7797217.html |tytuł = 460 km nowych dróg w 2019 r. |opublikowany = bankier.pl/ |język = pl |data dostępu = 2021-01-01}}</ref> <!-- Należy zwrócić uwagę, że od podanej sumy odcinków wszystkich dróg krajowych, odjęta musiała zostać sumaryczna długość (wymienionych w źródle) odcinków dróg krajowych nie będących autostradami ani drogami ekspresowymi. -->
* 2020 – 4337&nbsp;km<ref name="sumy_długości_2020_2021">{{Cytuj |url = https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/40591/Ponad-385-km-tyle-drog-planujemy-oddac-do-ruchu-w-2021-roku |tytuł = Ponad 385 km – tyle dróg planujemy oddać do ruchu w 2021 roku |opublikowany = gddkia.gov.pl/ |język = pl |data dostępu = 2021-01-01}}</ref> <!-- Należy zwrócić uwagę, że od podanej sumy odcinków wszystkich dróg krajowych, odjęta musiała zostać sumaryczna długość (wymienionych w źródle) odcinków dróg krajowych nie będących autostradami ani drogami ekspresowymi. -->
* 2021 – 4625&nbsp;km<ref>{{Cytuj |tytuł = Podsumowanie 2021 roku - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Portal Gov.pl |data dostępu = 2022-01-24 |opublikowany = Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad |url = https://www.gov.pl/web/gddkia/podsumowanie-2021-roku |język = pl}}</ref>
* 2022 – 4887&nbsp;km<ref name=":13">{{Cytuj | url = https://www.gov.pl/web/gddkia/ogolne-informacje-o-sieci-drog-krajowych | tytuł = Ogólne informacje o sieci dróg krajowych - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Portal Gov.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany = gov.pl |język język= pl | data dostępu = 2024-04-22}}</ref>
* 2023 – 5116&nbsp;km<ref name=":13" />
* 2024 – 5332&nbsp;km (plany<ref name=":13" />)
* 2025 – 5776&nbsp;km (plany<ref name=":13" /><ref name="gddkia_mapa" />)
* 2026 – 6006&nbsp;km (plany<ref name="gddkia_mapa" />)
}}
źródło, jeżeli przy danym roczniku nie zaznaczono inaczej<ref name=":12">https://www.gov.pl/attachment/b5bf6875-68fb-44d4-85b0-fa6ef771427d.</ref>
 
== Węzły autostradowe ==
Linia 6895 ⟶ 6893:
|{{Sort|A08| [[Autostrada A8 (Polska)|A 8]]}}
|{{Sort|S08| [[Droga ekspresowa S8 (Polska)|S 8]] / [[Droga krajowa nr 5 (Polska)|DK 5]]}}
|Koniczynka i turbina<ref>{{Cytuj |url = http://www.obwodnica-wroclawia.pl/images/zad1/20110429/09_l.jpg |tytuł = obwodnica-wroclawia.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany = obwodnica-wroclawia.pl |język = en |data dostępu = 2020-07-08 |archiwum = https://web.archive.org/web/20111222232829/http://www.obwodnica-wroclawia.pl/images/zad1/20110429/09_l.jpg |zarchiwizowano = 2011-12-22}}</ref>
|{{Współrzędne|51°02′40″N 16°55′59″E|umieść=w tekście}}
|[[Plik:IC Wroclaw-Poludnie scheme.svg|100px]]
Linia 6930 ⟶ 6928:
|{{Sort|S03| [[Droga ekspresowa S3 (Polska)|S 3]]}}
| –
|Podwójne trąbki<ref>{{Cytuj stronę | url = http://drogas3.pl/PL/145/Stan_istniejacy/ | tytuł = GDDKIA – Stan istniejący | opublikowany = drogas3.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20100822174214/http://drogas3.pl/PL/145/Stan_istniejacy/ | zarchiwizowano = 2010-08-22}}.</ref>
|{{Współrzędne|52,32153°N 15,54621°E|umieść=w tekście}}
|[[Plik:IC Jordanowo scheme.svg|100px]]
Linia 7216 ⟶ 7214:
|Trąbka
|{{Współrzędne|51.4358N 22.1239E|dokładność=sek|umieść=w tekście}}
|[[Plik:IC Kurów Zachód scheme.svg|100px|]]
|-
|{{Sort|Lublin Slawinek|Lublin Sławinek}}
Linia 7229 ⟶ 7227:
|{{Sort|S12| [[Droga ekspresowa S12 (Polska)|S 12]]}}
|{{Sort|S17| [[Droga ekspresowa S17 (Polska)|S 17]]}}
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|S19| [[Droga ekspresowa S19 (Polska)|S 19]]}}
|Koniczynka i turbina
|{{Współrzędne|51.3022N 22.5858E|dokładność=sek|umieść=w tekście}}
Linia 7246 ⟶ 7244:
|{{Sort|S51| [[Droga ekspresowa S51 (Polska)|S 51]]}}
| –
|Zespolony - [[Węzeł drogowy|gruszka]] i WB
|{{Współrzędne|53.5825N 20.2523E|dokładność=sek|umieść=w tekście}}
|{{tabela-?}}
Linia 7266 ⟶ 7264:
|{{tabela-?}}
|-
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|Piaski Wschod (Chelm)|Piaski Wschód (Chełm)}}
|{{Sort|S12| [[Droga ekspresowa S12 (Polska)|S 12]]}}
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|S17| [[Droga ekspresowa S17 (Polska)|S 17]]}}
| –
|[[Węzeł drogowy#Trojkat|Trójkąt]]
Linia 7274 ⟶ 7272:
|{{tabela-?}}
|-
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|Pila Polnoc|Piła Północ}}
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|S10| [[Droga ekspresowa S10 (Polska)|S 10]]}}
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|S11| [[Droga ekspresowa S11 (Polska)|S 11]]}}
| -
| ?
| ?
|{{tabela-?}}
|-
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|Pila Wschod|Piła Wschód}}
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|S10| [[Droga ekspresowa S10 (Polska)|S 10]]}}
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|S11| [[Droga ekspresowa S11 (Polska)|S 11]]}}
|{{Sort|DK10| [[Droga krajowa nr 10 (Polska)|DK 10]]}}
|[[Węzeł drogowy#Trabka|Trąbka]]
Linia 7317 ⟶ 7315:
|[[Autostrada A1 (Polska)|A1]]
|bgcolor="#FFCBCB"| {{Sort|S10| [[Droga ekspresowa S12 (Polska)|S 10]]}}
|
|{{tabela-?}}
|{{Współrzędne|52°41′00.7″N 18°53′53.8″E|dokładność=sek|umieść=w tekście}}
Linia 7334 ⟶ 7332:
 
== Przypisy ==
<references>
{{Przypisy|
<ref name="rozporządzenie2016">Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 maja 2016 r. ''zmieniające rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych'' ({{Dziennik Ustaw|2016|784}}).</ref>
</references>
}}
 
== Bibliografia ==
Linia 7343 ⟶ 7341:
== Linki zewnętrzne ==
{{commonscat|Highways in Poland}}
* {{Cytuj stronę |url = https://gov.pl/gddkia |tytuł = Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad |opublikowany = gov.pl |język = pl |data dostępu = 2021-12-10 |język = pl}}
* {{Cytuj |url = https://www.gov.pl/web/gddkia/sprawdz-przygotowanie-drog-krajowych |tytuł = Sprawdź przygotowanie dróg krajowych |data = |data dostępu = 2022-02-02 |opis = Stan na dzień 31.12.2021 r. |opublikowany = [[Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad|GDDKiA]]}}
* {{Cytuj stronę |url = http://ssc.siskom.waw.pl/ |tytuł = Mapa stanu budowy autostrad i dróg ekspresowych w Polsce |autor = Moloch |autor2 = esce |autor3 = latajacy-dywan |autor4 = Kemo |opublikowany = [[SISKOM – Stowarzyszenie Integracji Stołecznej Komunikacji|SISKOM]] |język = pl |data dostępu = 2021-12-10 |język = pl}}
* {{Cytuj stronę |url = https://dl.dropboxusercontent.com/s/xfqk186q4ghemuz/mapka-igorsel.png |tytuł = Mapa stanu budowy autostrad, dróg ekspresowych i innych dróg krajowych w Polsce (Forum SkyscraperCity) |autor = Igor Selmaj |język = pl |data dostępu = 2022-12-07 |język = pl}}
* {{Cytuj stronę |url = http://wrut.pl/ssc/ |tytuł = Autostrady i drogi ekspresowe w Polsce |opublikowany = wrut.pl |język = pl |data dostępu = 2021-12-10 |język = pl}}
* {{Cytuj stronę |url = https://finanse.wp.pl/budowniczowie-polskich-autostrad-6115775110449281g/ |tytuł = Budowniczowie polskich autostrad |data = 2013-11-15 |data dostępu = 2021-12-10 |opublikowany = [[Wirtualna Polska|WP]] finanse |język = pl |data dostępu = 2021-12-10}}
* {{Cytuj |archiwum = https://web.archive.org/web/20130929081612/http://www.martins99.za.pl/npd.swf |tytuł = Historia budowy autostrad i dróg ekspresowych na dzień 01.01.2017 |data dostępu = 2021-12-10 |format = [[Adobe Flash]]}}
* {{Cytuj |archiwum = http://web.archive.org/web/20200204141705/http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=1142261 |tytuł = &#91;Statystyka&#93; i historia budowy autostrad i dróg ekspresowych |opublikowany = [[Skyscrapercity.com|SkyscraperCity]]}}
* {{Cytuj stronę |url = https://etoll.gov.pl/lekkie/partnerzy-siec-dystrybucji-e-biletu-autostradowego/lista-partnerow/pkn-orlen/ |tytuł = e-TOLL na stacjach i w aplikacjach PKN ORLEN |data dostępu = 2021-12-10 |opublikowany = e-TOLL |język = pl |data dostępu = 2021-12-10}} – lista stacji [[Polski Koncern Naftowy Orlen|PKN Orlen]] sprzedających papierowe bilety autostradowe
 
{{Autostrady w Europie}}
Linia 7357 ⟶ 7355:
{{Klasy i kategorie dróg w Polsce}}
 
{{SORTUJ:Autostrady i drogi ekspresowe w Polsce}}
[[Kategoria:Autostrady w Polsce| ]]
[[Kategoria:Drogi ekspresowe w Polsce| ]]