Barcelona: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK+ToS+Bn+mSI.v2.1, drobne redakcyjne, drobne techniczne
hehjtcct
Znaczniki: Wycofane VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 29:
|www = https://www.barcelona.es
}}
'''Barcelona''' (wym. [[język kataloński|katal.]] {{IPA|bərsəˈɫonə|nawiasy=kwadratowy}}, wym. [[język hiszpański|hiszp.]] {{IPA|barθeˈlona|nawiasy=kwadratowy}}) – miasto w północno-wschodniej [[Hiszpania|Hiszpanii]]<ref name="PWN">{{encyklopedia PWN|id = 3874345|tytuł=Barcelona|data dostępu=2020-01-28}}</ref>, nad [[Morze Śródziemne|Morzem Śródziemnym]], około 110 km na południe od grzbietugrzhuhuhubietu [[Pireneje|Pirenejów]] i granicy hiszpańsko-francuskiej. Stolica [[Barcelona (prowincja)|prowincji]] o tej samej nazwie oraz wspólnoty autonomicznej [[Katalonia|Katalonii]]. Drugie co do wielkości miasto Hiszpanii, z liczbą mieszkańców wynoszącą 1 620 809 wewnątrz centrum administracyjnego<ref name="ine.es" />. [[Zespół miejski]] Barcelony wykracza poza centrum administracyjne, z liczbą ludności wynoszącą 4 588 000, jest piątym co do wielkości zespołem miejskim w Unii Europejskiej<ref name="Demographia">[http://www.demographia.com/db-worldua.pdf Demographia: World Urban Areas] – Demographia, Kwiecień 2020.</ref>. Cała metropolia ma około 5 milionów mieszkańców<ref name="ONZ">[http://web.archive.org/web/20080306205004/http://www.un.org/esa/population/publications/wup2007/2007WUP_Highlights_web.pdf World Urbanization Prospects] – Department of Economic and Social Affairs, United Nations, 2007.</ref><ref name="OEDC">[http://books.google.com/books?id=kBsfY-Pe2Q4C Competitive Cities in the Global Economy], OECD Territorial Reviews – Organization for Economic Cooperation and Development, 2006.</ref><ref name="MetroRegion">[http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=met_pjanaggr3&lang=en ''„Population by sex and age groups on 1 January”''] – [[Europejski Urząd Statystyczny|Eurostat]], 2012.</ref>.
 
Założona jako rzymskie miasto w starożytności, w średniowieczu Barcelona stała się stolicą [[Hrabstwo Barcelony|Hrabstwa Barcelony]] i [[Marchia Hiszpańska|Marchii Hiszpańskiej]]. Dziś miasto jest jednym z najważniejszych na świecie turystycznych, gospodarczych, targowo-wystawienniczych i kulturalno-sportowych centrów, stając się [[Metropolia globalna|metropolią o znaczeniu globalnym]]<ref name="GAWC">{{Cytuj stronę |url = https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2018t.html |tytuł = The World According to GaWC 2018 |opublikowany = Globalization and World Cities Study Group and Network, [[Loughborough University]]}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.lboro.ac.uk/gawc/citylist.html |tytuł = Inventory of World Cities |opublikowany = Globalization and World Cities (GaWC) Study Group and Network}}</ref><ref>[http://www.mori-m-foundation.or.jp/research/project/6/index.shtml Global Power City Index 2013] – Institute for Urban Strategies at The Mori Memorial Foundation, Tokyo, Japan.</ref><ref>[http://www.atkearney.com/documents/10192/dfedfc4c-8a62-4162-90e5-2a3f14f0da3a 2012 Global Cities Index] – A.T. Kearney.</ref>. Barcelona jest dużym [[Węzeł transportowy|węzłem komunikacyjnym]] z jednym z największych [[Port Barcelona|portów morskich]] w Europie, [[Port lotniczy Barcelona|międzynarodowym lotniskiem]], które obsłużyło w 2019 roku ponad 52 miliony pasażerów<ref name="AENA">{{cytuj |url = http://www.aena.es/csee/ccurl/792/416/Informe2018_provisionales.pdf |tytuł = Tráfico de pasajeros, operaciones y carga en los aeropuertos españoles |autor = AENA}}</ref><ref>[https://portal.aena.es/csee/ccurl/164/377/Libro_ENG_interactivo_v4_VF.pdf Corporate Responsibility Report 2019] – AENA, 2017.</ref>, [[Barcelona#Transport drogowy|rozbudowaną siecią autostrad]] i linii [[Barcelona#Transport kolejowy|kolei dużych prędkości]], z [[linia kolejowa Madryt – Barcelona – Francja|połączeniem do Francji]] i reszty Europy<ref name="AVE PL" />. Była też gospodarzem [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1992|letnich igrzysk olimpijskich 1992]].