Marginalizacja społeczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
nie disambig, to zjawisko wielopłaszczyznowe, dodanie info, format, na razie źródło podręcznikowe
Linia 1:
'''Marginalizacja''' - wykluczenie z udziału w życiu społecznym jednostek, [[grupa społeczna|grup społecznych]] lub w ujęciu globalnym [[społeczeństwo|społeczeństw]] w stosunku do ich otoczenia społecznego. Wykluczenie społeczne może odnosić się do [[proces]]u wykluczania jednostek i grup albo do stanu wykluczenia.
{{disambig}}
 
#'''Marginalizacja''' - spadek znaczenia danej [[grupa społeczna|grupy]] w [[społeczeństwo|społeczeństwie]], m.in. z powodu zmniejszenia się jej liczebności, osłabienia jej funkcji i pozycji w [[hierarchia społeczna|hierarchii społecznej]], reprezentowania skrajnych poglądów, podejmowania [[zachowanie|zachowań]] nieakceptowanych przez większość.
W przypadku wykluczania społecznego jednostek czynnikami mającymi na to największy wpływ jest [[bezrobocie]] i [[bieda]]. Jeżeli dochodzi do koncentracji tego typu ludności w przestrzeni geograficznej, wówczas pojawiać się może specyficzna [[subkultura]] ubóstwa oraz wytwarzać się [[podklasa (socjologia)|podklasa]] (underclass), w której wzory zachowań i systemy [[wartości]] często podlegają dziedziczeniu w następnych pokoleniach. Pod wpływem marginalizacji na obszarach miejskich możliwe jest wytwarzanie się [[getto|gett]].
#'''Marginalizacja''' - oznacza także wykluczenie społeczne jednostki. Wykluczenie społeczne może w tym wypadku opisywać [[proces]] wykluczania jednostki albo stan wykluczenia.
 
Jednostka jest społecznie wykluczona (wg Center for Analysis of Social Exclusion), jeżeli:
::'''a)''' jest ona pod względem geograficznym członkiem społeczeństwa,
::'''b)''' nie może uczestniczyć w normalnych aktywnościach obywateli w tym społeczeństwie (z powodów będących poza jej kontrolą)
::'''c)''' chce uczestniczyć w aktywności społeczności.
 
* jest ona pod względem geograficznym członkiem społeczeństwa,
===Rodzaje wykluczenia społecznego===
* nie może uczestniczyć w normalnych aktywnościach obywateli w tym społeczeństwie (z powodów będących poza jej kontrolą)
* chce uczestniczyć w aktywności społeczności.
 
=== Rodzaje wykluczenia społecznego ===
 
* niezdolność do uczestnictwa w [[gospodarka|gospodarczych]] aspektach życia społecznego
* niezdolność do uczestnictwa w [[polityka|politycznych]] aspektach życia społecznego;
* niezdolność do uczestnictwa w [[kultura]]lnych aspektach życia społecznego.
 
Marginalizacja może być następstwem publikalizacji większej grupy osób (np. grupy etnicznej).
 
=== Próba rozróżnienia pojęć: ''ubóstwo'' i ''wykluczenie społeczne'': ===
 
<small>wg Petera Abrahamsona</small><br>
<small>wg Petera Abrahamsona</small>
 
Regulacje prawne [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] dotyczące pomocy społecznej łączą pojęcie ubóstwa z wykluczeniem społecznym. Przypisywane są one jednak do dwu różnych dyscyplin naukowych.
<center>
<table width="40%" border="1">
<tr>
<td>
<div align="center"><b>-</b></div>
</td>
<td>
<div align="center"><b>[[ubóstwo]]</b></div>
</td>
<td>
<div align="center"><b>wykluczenie społeczne</b></div>
</td>
</tr>
<tr align="center" valign="middle">
<td>''podejście dyscyplinowe'' </td>
<td>[[ekonomia]] </td>
<td>[[socjologia]]</td>
</tr>
<tr align="center" valign="middle">
<td>''sytuacja''</td>
<td>brak wystarczających [[zasoby|zasobów]] </td>
<td>odmowa realizacji praw </td>
</tr>
<tr align="center" valign="middle">
<td>''przyczyna''</td>
<td>niezaspokojenie [[potrzeba|potrzeb]] </td>
<td>[[dyskryminacja (psychologia społeczna)|dyskryminacja]] w dostępie do instytucji integrujących </td>
</tr>
<tr align="center" valign="middle">
<td>''perspektywa ''</td>
<td>statyczna (stan) </td>
<td>dynamiczna (proces)</td>
</tr>
<tr align="center" valign="middle">
<td>''typ [[Stratyfikacja (socjologia)|społecznej stratyfikacji]]''</td>
<td>pionowa (wyższe i niższe klasy) </td>
<td>pozioma (grupy wewnątrz i grupy na zewnątrz) </td>
</tr>
<tr align="center" valign="middle">
<td>''sugerowane remedium społeczne''</td>
<td>transfery (gwarantowany dochód minimalny) </td>
<td>społeczne usługi (środki aktywizacyjne) </td>
</tr>
</table>
</center>
 
{| class="wikitable"
===Zobacz też:===
| <div align="center">'''-'''</div>
| <div align="center">'''[[ubóstwo]]'''</div>
| <div align="center">'''wykluczenie społeczne'''</div>
|-
| ''podejście dyscyplinowe''
| [[ekonomia]]
| [[socjologia]]
|-
| ''sytuacja''
| brak wystarczających [[zasoby|zasobów]]
| odmowa realizacji praw
|-
| ''przyczyna''
| niezaspokojenie [[potrzeba|potrzeb]]
| [[dyskryminacja (psychologia społeczna)|dyskryminacja]] w dostępie do instytucji integrujących
|-
| ''perspektywa ''
| statyczna (stan)
| dynamiczna (proces)
|-
| ''typ [[Stratyfikacja (socjologia)|społecznej stratyfikacji]]''
| pionowa (wyższe i niższe klasy)
| pozioma (grupy wewnątrz i grupy na zewnątrz)
|-
| ''sugerowane remedium społeczne''
| transfery (gwarantowany dochód minimalny)
| społeczne usługi (środki aktywizacyjne)
|}
 
== Bibliografia ==
{{cytuj książkę |nazwisko=Szacka |imię=Barbara |autor link=Barbara Szacka |tytuł=Wprowadzenie do socjologii |wydawca=Oficyna Naukowa |miejsce=Warszawa |rok=2003 |isbn=83-88164-66-X}}
 
=== Zobacz też: ===
 
* [[inkluzja społeczna]]
* [[anomia]]
 
=== Linki zewnętrzne: ===
 
===Linki zewnętrzne:===
* [http://sticerd.lse.ac.uk/case/ Center for Analysis of Social Exclusion]
* [http://www.ipiss.com.pl Instytut Pracy i Spraw Socjalnych] - zajmuje się m.in. minimum socjalnym, ubóstwem i minimum egzystencji]
Linia 72 ⟶ 68:
 
[[Kategoria:Pomoc społeczna]]
[[Kategoria:Socjologia dewiacji i kontroli społecznej]]
[[Kategoria:Psychologia społeczna]]
 
[[de:Marginalisierung]]
[[en:Marginalization]]
[[ka:მარგინალური კულტურა]]
[[no:Marginalisering]]
[[ru:Маргинал]]
[[sr:Маргинална група]]
[[th:คนชายขอบ]]
[[uk:Маргінал]]