Terapsydy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne
m WP:SK, -''''
Linia 1:
{{Zwierzę infobox
| Nazwa zwyczajowa = Terapsydy
| Łacińska ='' Therapsida''
| Zoolog =
| Typ = [[strunowce]]
| Podtyp = [[kręgowce]]
| Gromada = [[synapsydy]]
| Rząd = terapsydy
| Obrazek = Biarmosuchus BW.jpg
| Opis_obrazka = ''[[Biarmosuchus]] tener''
| Commons = Category:Therapsida
| Wikispecies = Therapsida
}}
 
'''Terapsydy''', gady ssakokształtne (''Therapsida'') – rząd [[synapsydy|synapsydów]], który pojawił się we wczesnym [[perm]]ie i stał się dominującą grupą kręgowców lądowych w połowie tego okresu. Zgodnie z zasadami [[kladystyka|kladystyki]] do terapsydów, aby były [[Taksontakson monofiletyczny|taksonem monofiletycznym]] należy również zaliczyć wywodzącą się z [[cynodonty|cynodontów]] gromadę [[ssaki|ssaków]].
 
Do rzędu należą zarówno formy roślinożerne ([[Anomodontia]]) jak i drapieżne ([[Theriodontia]]) w wielkiej różnorodności form i przystosowań. W ich czaszce nastąpiła zmiana układu kości szczęki gdzie rozrastająca się kość [[żuchwa|żuchwy]] przesunęła trzy kości [[szczęka|szczęki]] w górę, które tam zmalały i przekształciły się w kostki słuchowe w uchu wewnętrznym co zdecydowanie wyostrzyło słuch. Kończyny były w różnym stopniu wyprostowane i ustawione pod ciałem zwierzęcia. Podejrzewa się, że niektóre z nich osiągnęły stałocieplność i pokryte były sierścią. Drapieżne [[teriodonty]] (dokładnie: ich podrząd [[cynodonty]]), u których nastąpiło zróżnicowanie uzębienia dały początek [[Ssakissaki jajorodne|prassakom]].
Do rzędu należą zarówno formy roślinożerne (''Anomodontia'') jak i drapieżne (''Theriodontia'') w wielkiej różnorodności form i przystosowań.
W ich czaszce nastąpiła zmiana układu kości szczęki gdzie rozrastająca się kość [[żuchwa|żuchwy]] przesunęła trzy kości [[szczęka|szczęki]] w górę, które tam zmalały i przekształciły się w kostki słuchowe w uchu wewnętrznym co zdecydowanie wyostrzyło słuch. Kończyny były w różnym stopniu wyprostowane i ustawione pod ciałem zwierzęcia. Podejrzewa się, że niektóre z nich osiągnęły stałocieplność i pokryte były sierścią. Drapieżne [[teriodonty]] (dokładnie: ich podrząd [[cynodonty]]), u których nastąpiło zróżnicowanie uzębienia dały początek [[Ssaki jajorodne|prassakom]].
 
Główne grupy terapsydów to:
*'' [[Biarmosuchia]]''
*'' [[Dinocephalia]]''
*'' [[Anomodontia]]''
*'' [[Teriodonty|Theriodontia]]''
 
{{Czas Gadów}}
 
[[Kategoria:Terapsydy|* ]]
 
[[ca:Teràpsid]]