Italogrecy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zm. kat.
WP:SK, wikizacja, poprawa linków, int.
Linia 1:
'''Italogrecy''' - grupa rdzennej ludności greckiej zamieszkała w [[Kalabria|Kalabrii]] i [[Apulia|Apulii]] w południowych [[Włochy|Włoszech]], odrębna kulturowo i językowo od [[Grecy|Greków]] z [[Grecja|Grecji]].
 
Osadnictwo greckie we Włoszech datuje się jeszcze z czasów starożytnych (kolonie greckie - zob. [[Wielka Grecja]]) i wieków średnich (panowanie [[cesarstwo bizantyjskie|bizantyjskie]] nad południową Italią - do [[1071]]). Grupę tę zasilały liczebnie kolejne fale Greków uciekających z [[Bałkany|Bałkanów]] i z [[Anatolia|Azji Mniejszej]] przed najazdami [[Słowianie|słowiańskimi]], [[Bułgarzy|bułgarskimi]], [[Arabowie|arabskimi]], [[Turcy|tureckimi]]. Ostatnia fala ucieknierów ze Wschodu nadciągnęła w drugiej połowie [[XV wiekuwiek]]u, po upadku [[Konstantynopol]]a, tworząc kilkutysięczne skupisko w [[Wenecja|Wenecji]] (osobna dzielnica) i znaczącą kolonię w [[Rzym]]ie.
 
W południowych Włoszech dialekty włoskie uzyskały przewagę nad [[Grekajęzyk grecki|greką]] dopiero w [[XIII wiek|XIII]]-XV wieku, w miarę upadku wpływów politycznych i kulturowych [[Cesarstwo bizantyjskie|Cesarstwa Bizantyjskiego]]bizantyjskiego w Kalabrii. W południowej Italii nastąpił wtedy trwający do [[XVII wiekuwiek]]u okres [[dwujęzyczność|dwujęzyczności]]. Greka jako język potoczny przetrwała na terenach izolowanych (góry), raczej opóźnionych cywilizacyjnie, wśród górskich pasterzy i rolników. Na początku [[XIX wiekuwiek]]u zidentyfikowano 12 gmin, w których używano powszechnie na co dzień języka greckiego, pod koniec tego wieku - już tylko 7 (około 8 tysięcy mówiących). Do dziś przetrwały dwa niewielkie obszary, w których przeważa kultura italogrecka: "Bovesia" (koło [[Reggio di Calabria]]) i "Grecia Salentina" (koło [[Lecce]]). Każdy z nich liczy po kilka wsi. Pod koniec [[lata 70. XX wieku|lat 70. XX wieku]] liczba mówiących po grecku w Bovesii wynosiła około 3,9 tys. osób. Na tak znaczny spadek liczby Italogreków w ciągu XIX i [[XX wiekuwiek]]u, poza asymilacją, wpłynęła głównie masowa emigracja z południowych Włoch.
 
W [[1999]] roku włoskie ministerstwo spraw wewnętrznych szacowało liczebność italogreckiej mniejszości etnicznej na 20 tys. osób.
 
Własnym językiem Italogreków jest [[język griko]].
Linia 11:
Wśród ludności italogreckiej dominował katolicyzm obrządku bizantyjskiego, z łaciną jako językiem liturgicznym.
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.uoc.edu/euromosaic/web/document/grec/an/i1/i1.html Dzień dzisiejszy Italogreków] {{lang|en}}
* [http://www.the-orb.net/encyclop/late/laterbyz/harris-ren.html Uciekinierzy z Bizancjum] {{lang|en}}
* [http://www.geocities.com/Athens/9479/griko.html Dzień dzisiejszy Italogreków w nieco bardziej optymistycznym wydaniu] {{lang|en}}
 
[[Kategoria:Demografia Włoch]]
[[kategoriaKategoria:Grecy]]