Fruktozo-6-fosforan: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
kat. |
|||
Linia 1:
{{Związek chemiczny infobox
| Nazwa = Fruktozo-6-fosforan
| grafika1 = Beta-D-fructose-6-phosphate wpmp.png|200px|thumb|Fruktozo-6-fosforan
| grafika1_opis =wzór strukturalny <br> numeracja atomów węgla w cząstecze
| grafika2 =
| grafika2_opis =
| grafika3 =
| grafika3_opis =
| Nazwa systematyczna =kwas [(2R,3R,4S)-3,4,5-trihydroksy-5-(hydroksymetylo)oksolan-2-yl]metoksyfosfoniowy
| Inne nazwy = β-D-fruktozo-6-fosforan, <br>fruktozo 6-fosforan
| Wzór sumaryczny =C<sub>6</sub>H<sub>13</sub>O<sub>9</sub>P
| Inne wzory =
| SMILES =O1C(CO)(O)C(O)C(O)C1COP<br>(O)(O)=O
| Masa molowa = 262.1535
| Wygląd =
| Numer CAS = 643-13-0
| PubChem =
| DrugBank =
| Gęstość =
| Stan skupienia w podanej G =
| G warunki niestandardowe =
| Rozpuszczalność w wodzie =
| RwW warunki niestandardowe =
| Inne rozpuszczalniki =
| Temperatura topnienia =
| Tt warunki niestandardowe =
| Temperatura wrzenia =
| Tw warunki niestandardowe =
| Temperatura krytyczna =
| Ciśnienie krytyczne =
| Kwasowość =
| Zasadowość =
| Aktywność optyczna =
| Lepkość =
| L warunki niestandardowe =
| Napięcie powierzchniowe =
| Np warunki niestandardowe =
| Punkt izoelektryczny =
| Typ hybrydyzacji i VSEPR =
| Układ krystalograficzny =
| Moment dipolowy =
| Zewnętrzne dane MSDS =
| Hazard E =
| Hazard C =
| Hazard O =
| Hazard F =
| Hazard FF =
| Hazard T =
| Hazard TT =
| Hazard Xn =
| Hazard Xi =
| Hazard N =
| Palność =
| Zdrowie =
| Reaktywność =
| Inne =
| Temperatura zapłonu =
| Tz uwagi =
| Tz warunki niestandardowe =
| Temperatura samozapłonu =
| Ts uwagi =
| Ts warunki niestandardowe =
| Zwroty ryzyka =
| Zwroty bezpieczeństwa =
| Numer RTECS =
| Inne aniony =
| Inne kationy =
| Pochodne ? =
| ? =
| Podobne związki =
| aktywny =
| minerał =
}}
'''Fruktozo-6-fosforan''' - jest pochodną [[węglowodany|cukru]] - [[fruktoza|fruktozy]], w której [[grupa hydroksylowa]] przy [[atom]]ie [[węgiel|węgla]] nr 6 została [[estryfikacja|zestryfikowana]] [[kwas fosforowy(V)|kwasem fosforowym(V)]]. Forma [[Anomery|β]]-[[Konfiguracja względan|<small>D</small>]] jest bardzo rozpowszechniona w [[komórka]]ch.
==Historia==
W 1918 Carl Neuberg odkrył, że związek ten (nazwany później jako fruktozo-6-fosforan) może być otrzymywany na drodze łagodnej hydrolizy kwasowej "estru Harden-Young'a" ([[fruktozo-2,6-bisfosforanu]]).<ref>Fruton, Joseph S. ''Proteins, Enzymes, Genes: The Interplay of Chemistry and Biology''. Yale University Press: New Haven, 1999. p 292</ref>
==Fruktozo-6-fosforan w Glikolizie==
Cukier ten jest [[produkt pośredni|intermediatem]] w procesie [[glikoliza|glikolizy]]. Powstaje na drodze [[Izomeryzacja|izomeryzacji]] z [[glukozo-6-fosforan]]u. Reakcję tę katalizuje [[enzym]] - [[izomeraza glukozo-6-fosforanowa]]. Dalej fruktozo-6-fosforan jest przekształcany na drodze [[Fosforylacja|fosforylacji]] do [[fruktozo-1,6-bisfosforan]]u - reakcję przeprowadza [[fosfofruktokinaza I]]<ref>REACTION: R00756 [http://www.genome.jp/dbget-bin/www_bget?rn:R00756]</ref>, lub też do [[fruktozo-2,6-bisfosforan]]u - reakcję katalizuje [[fosfofruktokinaza II]]<ref>REACTION: R02732 [http://www.genome.jp/dbget-bin/www_bget?rn:R02732]</ref>.
==Fruktozo-6-fosforan w szlaku pentozofosforanowym==
Fruktozo-6-fosforan jest również [[metabolit]]em [[szlak pentozofosforanowy|szlaku pentozofosforanowego]] powstającym obok [[erytrozo-4-fosforan]]u z [[aldehyd 3-fosfoglicerynowy|aldehydu 3-fosfoglicerynowego]] pod działaniem [[enzym]]u - [[transaldolaza|transaldolazy]].
Fruktozo-6-fosforan powstaje również z [[erytrozo-4-fosforan]]u pod wpływem [[transketolaza|transketolazy]] w tej samej fazie nieoksydacyjnej szlaku pentozofosforanowego.
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
{{Bibliografia start}}
* {{cytuj książkę|autor = B.D.Hames|autor2 = N.M.Hooper|tytuł = Krótkie wykłady. Biochemia|miejsce = Warszawa|rok = 2004|wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN]]|rozdział = Metabolizm węglowodanów}}
*{{cytuj książkę |nazwisko=Stryer |imię=Lubert |tytuł= Biochemia|rok=1997 |wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |isbn = 83-01-12044-4 |rozdział=Szlak pentozofosforanowy i glukoneogeneza}}
*{{cytuj książkę |nazwisko=Bańkowski |imię=Edward |tytuł= Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych|rok=2004 |wydawca=Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner |miejsce=Wrocław |isbn = 83-89581-10-8 |rozdział=Szlak pentozofosforanowy}}
{{Bibliografia stop}}
[[Kategoria:Węglowodany]]
[[Kategoria:Estry kwasu fosforowego]]
[[en:Fructose 6-phosphate]]
[[de:Fructose-6-phosphat]]
[[es:Fructosa-6-fosfato]]
[[it:Fruttosio 6-fosfato]]
[[nl:Fructose-6-fosfaat]]
[[ja:フルクトース-6-リン酸]]
[[pt:Frutose-6-fosfato]]
[[fi:Fruktoosi-6-fosfaatti]]
[[zh:果糖-6-磷酸]]
| |||