Kraj Zadunajski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Kotliny Węgier" za pomocą HotCat
Anulowanie wersji 37585231 autora Macuk (dyskusja) - uznaniowe, WP:SK
Linia 1:
'''Kraj Zadunajski''' ([[język węgierski|węg.]] ''Dunántúl'') - Jeden z trzech głównych regionów geograficznych, obok [[Mała Nizina Węgierska|Małej]] (''[[Kisalföld]]'') i [[Wielka Nizina Węgierska|Wielkiej Niziny Węgierskiej]] (''[[Alföld]]''), wyróżnianych w obrębie [[Kotlina Panońska|Kotliny Panońskiej]] przez geografię węgierską.
 
Kraj Zadunajski obejmuje regiony geograficzne leżące na zachód od południkowego odcinka [[Dunaj]]u, między Małą Niziną Węgierską na północnym zachodzie, przedgórzem Alp (''[[Alpokalja]]'') na południowym zachodzie i doliną [[Drawa (dopływ Dunaju)|Drawy]] na południu. Kraj Zadunajski jest różnorodny pod względem form ukształtowania powierzchni - w jego skład obok pasm gór i wzgórz wchodzą również równiny i kotliny.
 
[[Plik:Hills in baranya county, hungary.jpg|thumb|350px|right|Typowy krajobraz Kraju Zadunajskiego koło [[Mecseknádasd]]]]
 
O odmienności ukształtowania Kraju Zadunajskiego od Wielkiej i Małej Niziny Węgierskiej zadecydowała tektonika - podłoże Kraju Zadunajskiego w [[czwartorzęd]]zie nie uległo procesowi intensywnego zapadania, który dotknął obie Niziny, lecz pozostało na tej samej wysokości, a nawet zostało gdzieniegdzie wypiętrzone. W efekcie powierzchnia Kraju Zadunajskiego nie jest płaska, lecz zróżnicowana wysokościowo.
 
Przez środek Kraju Zadunajskiego, w przybliżeniu wzdłuż osi jeziora [[Balaton]], biegnie [[uskok tektoniczny]], który dzieli region na dwie główne części:
* na północy [[Średniogórze Zadunajskie]] (''Dunántúli-középhegység'') - pas gór zrębowych, średnich i niskich, zbudowanych głównie z mezozoicznych skał osadowych, z najwyższym i najrozleglejszym [[Las Bakoński|Lasem Bakońskim]],
* na południu [[Kotlina Zadunajska]] (''Dunántúli-dombság'') - kotliny, równiny i obszary pagórkowate ograniczone na południowym skraju pasmem gór wyspowych [[Mecsek]].
 
[[Regionalizacja fizycznogeograficzna]] według UKD nie wyróżnia Kraju Zadunajskiego jako odrębnego regionu, lecz w jego miejscu lokuje dwie mniejsze jednostki - Średniogórze Zadunajskie i Wysoczyzny Zadunajskie. Odmiennie też określa granice regionu, między innymi równinę [[Mezőföld]] zalicza już do Wielkiej Niziny Węgierskiej.
 
Źródła:
* Przemysław Burchard ''Węgry'', PW "Wiedza„Wiedza Powszechna"Powszechna”, Warszawa 1988, ISBN 83-214-0554-1 .
* Jerzy Midzio ''Krajobrazy węgierskie'', WSiP, Warszawa 1988, ISBN 83-02-03732-X .
* Wiesława Rusin ''Węgry'', Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2005, ISBN 83-7304-416-7 .
* ''Magyarország. Domborzata és vizei'', 1:800 000, Topográf Kft 2002
 
[[Kategoria:Regiony Węgier]]
[[Kategoria:Kotlina Panońska]]
[[Kategoria:Kotliny Węgier]]