Jezioro Zachodniosyberyjskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (2) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q7986487
m int.
Linia 3:
Jezioro Zachodniosyberyjskie powstawało, gdy lodowiec na morzach [[Morze Barentsa|Barentsa]] i [[Morze Karskie|Karskim]] zamykał ujścia [[Ob]]u i [[Jenisej]]u do [[Ocean Arktyczny|Morza Arktycznego]]. Stało się tak dwukrotnie – pierwszy raz podczas wczesnego [[zlodowacenie północnopolskie|vistulianu]], 90-80 tys. lat temu i ponownie w okresie pierwszego pleniglacjału, 60-50 tys. lat temu. Za pierwszym razem powierzchnia jeziora wynosiła około 0,6 mln km², za drugim – 0,8 mln km². W okresie drugiego pleniglacjału (20-18 tys. lat temu) do powstania jeziora nie doszło, ponieważ lodowiec skandynawski nie sięgnął dość daleko na wschód, by zatamować ujścia wielkich rzek syberyjskich.
 
Przez [[Brama Turgajska|Bramę Turgajską]] Jezioro Zachodniosyberyjskie miało połączenie ze [[Azja Środkowa|środkowoazjatyckimi]] jeziorami [[Morze Kaspijskie|Kaspijskim]] i [[Jezioro Aralskie|Aralskim]]. Przypuszcza się, że wody z [[Syberia|Syberii]], nawet z [[Bajkał]]u, mogły wtedy spływać przez Jezioro Zachodniosyberyjskie, Bramę Turgajską, [[Jezioro Aralskie]], [[Uzboj (dolina)|dolinę Uzboj]], [[Morze Kaspijskie]], [[Obniżenie Kumsko-Manyckie]], [[Morze Azowskie]] i [[Morze Czarne]] do [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]]. Byłby to system wodny większy od któregokolwiek ze współcześnie istniejących - szlak wodny mógłby mieć niemal 10 tys. km długości.
 
Jeziora Zachodniosyberyjskiego nie należy mylić z istniejącym znacznie wcześniej na tym samym obszarze [[Morze Zachodniosyberyjskie|Morzem Zachodniosyberyjskim]].