Wikipedia

Mantyla: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Usunięcie odwołania do pliku Mantilla.jpeg, ponieważ użytkownik McZusatz skasował go z Commons
definicja, il., doprecyzowania, m.in. czasu (XVII w. w Europie -> w Hiszpanii w strojach regionalnych gł. w XVIII-XIX w.; inaczej jest to powazny błąd merytoryczny )
Linia 1:
[[Plik:1922 spain jarez mantilla.jpg|thumb|Mantyla w stylizowanym stroju ludowym, lata 20. XX w.|200px]]
'''Mantyla''', '''mantylka''', '''mantilla''' (z łac. ''mantellum'' – okrycie{{r|słownik}}) – odmiana [[Welon (ubiór)|welonu]] lub [[szal]]a zarzucanego na głowę i ramiona, wykonana z koronki lub cienkiej tkaniny jedwabnej.
 
'''Mantyla'''Element lubstroju '''mantylka'''ludowego (znoszonego łac.przez ''mantellum''kobiety – okrycie{{r|słownik}})w –niektórych odmianarejonach [[welon (element ubioru)Hiszpania|welonuHiszpanii]];<ref>Barbara wywodzącyBazielich, się''Stroje zludowe [[Hiszpania|Hiszpanii]]narodów koronkowyeuropejskich. lubStroje ludowe jedwabnyEuropy szalPołudniowej i Zachodniej'', Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1998, s. 62, 79, 86.</ref>, zazwyczaj koloru czarnego lub białego (z rzadka czerwonego{{r|companion}}), noszony na włosach i okrywający głowę i ramiona.
 
Mantyla przytrzymywana jest na włosach przez wysoki [[kok]] z tyłu głowy{{r|hair}} oraz ozdobny grzebień i starannie drapowana na ramionach. Czarną noszono zazwyczaj m.in. na ''fiesty'' oraz w [[Wielki Tydzień|Wielkim Tygodniu]], białą natomiast – w [[Poniedziałek wielkanocny]] i na [[korrida|walki byków]]{{r|accessories.1}}. Mantyle są bardzo kosztowne i często przekazywane w linii żeńskiej z pokolenia na pokolenie{{r|companion}}.
 
Mantyla może wywodzić się od rodzaju peleryn, nazywanych ''[[manton (peleryna)|manton]]''{{r|companion}}. W ubiorze ogólnoeuropejskim forma okryć głowy zbliżona do klasycznej mantyli była popularna w XVII w.
{{commonscat|Mantilla}}
 
MantylaW możeregionalnych wywodzićodmianach stroju hiszpańskiego mantyla rozpowszechniła się odw rodzajuXVII-XVIII peleryn,w. nazywanychi ''[[mantonspopularyzowała (peleryna)|manton]]''w wieku XIX{{r|companionsłownik}}. W ubiorze europejskim pojawiłaPojawiała się wczęsto połowiena wiekuobrazach XVIII[[Diego Velázquez]]a i spopularyzowała[[Francisco w wiekuGoya|Francisco XIXGoi]]{{r|słownikcompanion}}. Początkowo mantylebyła byłyniewielkich niewielkierozmiarów, ichjednak wysokość zwiększyłarozpowszechnianie się porozbudowanych spopularyzowaniuuczesań sięw uczesaniatypie ''[[chignonKok|koka]]'', które pozwalałopozwalały na umieszczanie we włosach wysokich grzebieni, mogącychpowodowało, że forma mantyli stawała się coraz bardziej podtrzymaćspiętrzona wysokienad mantyleczołem{{r|companion}}.
 
Mantyle pojawiały się na obrazach [[Diego Velázquez]]a i [[Francisco Goya|Francisco Goi]]{{r|companion}}.
 
{{Przypisy|przypisy=
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Mantyla”