Szpital Tworkowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Zabytki Pruszkowa" za pomocą HotCat
m int.
Linia 37:
Teren pod jego budowę zakupiła w 1882 Rada Dobroczynności i Użyteczności Publicznej (pod którą podlegał Komitet Budowy Szpitala Psychiatrycznego) od ziemianina Franciszka Kryńskiego. Było to 58 ha folwarku Tworki. Pierwsze budynki zostały wzniesione w latach 1888-1891. Powstały wówczas pawilony dla pacjentów i zaplecze administracyjno-gospodarcze. 21 listopada 1891 roku miało miejsce uroczyste otwarcie szpitala. Był to pierwszy polski szpital zbudowany w układzie pawilonowym, oświetlony elektrycznie lampami żarowymi i łukowymi, posiadający własną infrastrukturę. Pierwszym dyrektorem szpitala został [[Władimir Chardin]], po nim stanowisko to zajmował [[Iwan Sabasznikow]]. Pierwszym polskim dyrektorem szpitala był [[Witold Łuniewski]].
 
W początkowym okresie szpital był budowany w stylu eklektycznym, m.in.: neogotyckim (kaplica katolicka), ormiańskim ([[kościół Przemienienia Pańskiego w Pruszkowie|cerkiew]]) i charakterystycznym dla drugiej połowy XIX wieku stylu architektury klinkierowej (pawilony pacjentów). W zespole projektantów pracował [[Józef Pius Dziekoński]].
 
W okresie dwudziestolecia międzywojennego Witold Łuniewski rozbudował szpital w stylu [[art déco]], zgodnie z koncepcją [[miasto-ogród|miasta-ogrodu]] oraz w polskim stylu architektury dworkowej. [[Witold Łuniewski]] dokonał planowego zagospodarowania przestrzeni parkowej, wzniósł cztery fontanny, otworzył letni teatr. Projektantami byli Tadeusz Pluciński i Władysław Jastrzębski. [[Witold Łuniewski]] stworzył pierwszy w Polsce specjalistyczny oddział obserwacji sądowo-psychiatrycznych. W 1924 nieopodal szpitala powstał cmentarz.
Linia 51:
Od roku 2008 na terenie szpitala realizowany jest plan modernizacji, z odtworzeniem zabytkowego układu urbanistycznego i programem konserwacji zabytków<ref>[http://wyborcza.pl/1,94898,7731308,Ponad_50_milionow_dla_szpitala_w_Tworkach.html Ponad 50 milionów dla szpitala w Tworkach<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. W 2009 roku otwarto Pawilon V (kliniczny oddział konsultacyjny) oraz trwają prace budowlane w Pawilonie XI (izba przyjęć z oddziałem przyjęciowym, oddział intensywnej opieki medycznej) i Pawilonie VII (kliniczny oddział diagnostyczny, sala wykładowa, centrum neuroradiologii, izba przyjęć). Pawilon XI jest całkowiecie rekonstruowany do stanu z XIX wieku, kiedy był siedzibą dyrekcji szpitala. Otwarcie obu pawilonów planowane jest na 2013 rok.
 
W obrębie parku znajduje się zabytkowy cmentarz z nagrobkami twórców polskiej psychiatrii, m.in.: prof. Zdzisława Bizonia, prof. [[Józef Handelsman|Józefa Handelsmana]], prof. [[Andrzej Jus|Andrzeja Jusa]], prof. Karoliny Jus, dr. [[Feliks Kaczanowski|Feliksa Kaczanowskiego]], dr Felicji Łuniewskiej (z Pożaryskich), dr. [[Edward Gustaw Steffen|Edwarda Steffena]] (seniora), dr. Wojciecha Moczulskiego, doc. [[Lidia Uszkiewicz|Lidii Uszkiewicz]] i innych. Zlokalizowane są tu kwatery Obrońców Września 1939 roku, ofiar ewakuacji Warszawy w 1944 roku, groby artystów (Bolesława Wisłockiego, Włodzimierza Nowakowskiego), architektów (Alfreda Lucjana Zakrzewskiego) i historycznych rodów warszawskich (Emilii Kramsztyk).
 
Od roku 2010 Szpital jest zarejestrowany jako placówka wieloprofilowa, udzielając świadczeń z zakresu psychiatrii, neurologii, chorób wewnętrznych i radiologii.
 
== Działalność dydaktyczna i współpraca uniwersytecka ==
Dekret [[Aleksander III Romanow|Aleksandra III]] o utworzeniu szpitala przewidywał prowadzenie w nim działalności dydaktycznej. Działalność ta była kontynuowana przez cały okres istnienia szpitala. W związku ze zniszczeniami wojennymi, w 1945 roku zlokalizowano w szpitalu Klinikę Psychiatrii (wówczas Uniwersytetu Warszawskiego, a od 1950 roku – Akademii Medycznej w Warszawie). Klinika ta działała w szpitalu do roku 1965 (obecnie I Klinika Psychiatrii znajduje się w składzie I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i działa na bazie Szpitala Nowowiejskiego). Współpraca z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym została ponownie nawiązana w 2006 roku, kiedy utworzono na terenie Szpitala nową Klinikę Psychiatrii (działającą w ramach II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego).
W 1951 roku na terenie szpitala został powołany Instytut Psychoneurologiczny<ref>Instytut Psychiatrii i Neurologii. 50 lat działalności. Wyd. IPiN 2001. Publikacja elektroniczne: http://www.ipin.edu.pl/historia50lat/index.html</ref>, przeniesiony w 1973 roku do Warszawy<ref>Historia IPiN http://www.ipin.edu.pl/</ref>, z wyjątkiem Kliniki Psychiatrii Sądowej, która działała na terenie Szpitala Tworkowskiego do 2004 roku. Obecnie oddział psychiatrii sądowej jest częścią Kliniki Psychiatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W roku 2013 utworzono drugą Klinikę Psychiatrii w Szpitalu, w ramach Wydziału Nauki o Zdrowiu WUM.