Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy”: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uzup. |
Chemnitzer (dyskusja | edycje) Gruntowne rozszerzenie. |
||
Linia 22:
|commons =
}}
'''Odznaka
Odznaczani nią byli działacze polityczni, społeczni i samorządowi, wyróżniający się pracownicy warszawskich zakładów, jednostki wojskowe zasłużone w bojach o Warszawę, redakcje prasy oraz mediów, zasłużeni twórcy i artyści, przedsiębiorstwa miejskie, zakłady opieki zdrowotnej, pracownicy urzędów z okazji jubileuszu wieloletniej pracy itp. Otrzymywać ją mogli także cudzoziemcy.
Odznaka ustanowiona została uchwałą Rady decyzją [[Rada Narodowa miasta stołecznego Warszawy|Rady Narodowej m.st. Warszawy]] w dniu 12 stycznia 1960, w trzech stopniach – I złotym, II srebrnym i III brązowym. W roku 1968 liczba stopni zredukowana została do dwóch – złotego i srebrnego.<ref>Encyklopedia Warszawy, PWN, Warszawa, 1975.</ref> W każdym stopniu odznaka nadana mogła być tylko jeden raz.
Odznaka przyznana została po raz pierwszy uchwałą Prezydium RN m. st. Warszawy w dniu 14 stycznia 1960 – nadano wówczas 55 odznak złotych (w tym 7 jednostkom wojskowym i 4 zespołom redakcyjnym), 48 odznak srebrnych i 28 odznak brązowych.
== Wygląd odznaki ==
Odznaka o wymiarach 40x19,5 mm wykonana jest z metalu. Ma postać stylizowanego liścia, na środku którego umieszczona jest okrągła tarcza z wizerunkiem herbu miasta w historycznej postaci sprzed XVIII wieku ([[Herb Warszawy|syreny upoczwarzonej]]), otoczonego napisem ZA ZASŁUGI DLA WARSZAWY. Odznaka stopnia złotego platerowana jest [[Tombak|tombakiem]], srebrnego – srebrem oksydowym, brązowego – brązem. Na rewersie odznaki umieszczone jest zapięcie agrafkowe służące do jej przypięcia do ubrania. Odznaka noszona jest na prawej piersi. <ref>{{Cytuj|autor=|tytuł=Uchwała nr 1 Rady Narodowej m. st. Warszawy z dnia 12 stycznia 1960 w sprawie ustanowienia odznaki honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy”; w.: Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. st. Warszawy, 1960, nr 2, poz 11.|data=}}</ref>
== Zasady nadawania ==
Odznaka Honorowa m. st. Warszawy nadawana była na koszt miasta przez Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy w drodze uchwały, na wniosek Komisji Odznaczeniowej Odznaki Honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy”. Dziewięcioosobowa komisja (w składzie przewodniczącego, zastępcy i siedmiu członków) wybierana była przez Prezydium RN m. st. Warszawy na okres kadencji Rady. W jej skład wchodzili członkowie Prezydium RN m. st. Warszawy, KW [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]], Stołecznych Komitetów [[Front Jedności Narodu|Frontu Jedności Narodu]] i [[Stronnictwo Demokratyczne|Stronnictwa Demokratycznego]], radni RN m. st. Warszawy itp.
Wg pierwotnej wersji regulaminu przewodniczący i jego zastępca wybierani byli we własnym gronie przez członków Komisji. W roku 1967 Komisja przemianowana została na Komisję Odznaki Honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy”, a przewodniczący i zastępca wyznaczani byli odtąd przez Prezydium RN m. st. Warszawy.<ref>Uchwała nr 88/826 Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy z dnia 4 kwietnia 1967 w sprawie zatwierdzenia regulaminu Komisji Odznaki Honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy”; w: Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. st. Warszawy, 1967, nr 5, poz. 26.</ref> W roku 1971 Komisja Odznaczeniowa połączona została ze Stołeczną Komisją Odznaczeń Państwowych (zajmującą się opiniowaniem wniosków o nadanie orderów i odznaczeń państwowych osobom, których miejsce pracy lub zamieszkania leżało w granicach Warszawy) w Stołeczną Komisję Odznaczeń Państwowych i Odznaki Honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy”<ref>Uchwała nr 88/450 Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy z dnia 5 stycznia 1971 w sprawie powołania Stołecznej Komisji Odznaczeń Państwowych i Odznaki Honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy”; w: Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. st. Warszawy, 1971, nr 3, poz. 18.</ref>, jednakże już wg ogłoszonego w roku 1974 tekstu jednolitego uchwały wprowadzającej odznakę funkcjonowała ponownie samodzielnie jako Stołeczna Komisja Odznaki Honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy”.<ref>Uchwała nr 10 Rady Narodowej m. st. Warszawy z dnia 31 stycznia 1971 w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu uchwały nr 1 Rady Narodowej m. st. Warszawy z dnia 12 stycznia 1960 w sprawie ustanowienia odznaki honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy” oraz zatwierdzenia regulaminu Stołecznej Komisji Odznaki Honorowej „Za Zasługi dla Warszawy”; w: Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. st. Warszawy, 1974, nr 4, poz. 20.</ref>
Zadaniem Komisji było przyjmowanie, rozpatrywanie, opiniowanie i przygotowywanie do decyzji Prezydium wniosków o nadanie Odznaki składanych przez uprawnione jednostki – stołeczne władze organizacji politycznych, Stołeczny Komitet Frontu Jedności Narodu, Wojewódzką Komisję Związków Zawodowych, prezydia Dzielnicowych RN (przejściowo w l. 60. także kierowników wydziałów, dyrektorów zjednoczeń i zarządów PRN m. st. Warszawy) oraz członków Prezydium RN m. st. Warszawy.<ref>Uchwała nr 140/1182 Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy z dnia 9 kwietnia 1968 w sprawie ustalenia zasad nadawania odznaki honorowej „Za Zasługi dla Warszawy” oraz zatwierdzenia regulaminu Komisji Odznaczeniowej; w: Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. st. Warszawy, 1968, nr 8, poz. 34.</ref> Rozpatrzone przez Komisję wnioski referowane były na posiedzeniu Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy przez przewodniczącego Komisji lub jego zastępcę. Sekretarz Komisji prowadził rejestr osób odznaczonych, oraz dokumentację Komisji (w tym rejestr wniosków odrzuconych).
Akta Komisji przechowywane były w archiwum Prezydium RN m. st. Warszawy w kategorii akt wieczystych. Uchwały o nadaniu Odznaki podlegały ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rady Narodowej m. st. Warszawy.
== Wręczanie odznaki ==
Odznaka wręczana była przez Przewodniczącego Rady Narodowej m. st. Warszawy, jego zastępcę lub sekretarza Rady.
* Odznaczenia za całokształt zasług dla miasta w długoletniej pracy zawodowej i społecznej wręczane były dorocznie w rocznicę wyzwolenia Warszawy, 17 stycznia, a w l. sześćdziesiątych także w związku z obchodami Dnia Nauczyciela, Dnia Metalowca, Dnia Budowlanych itp.<ref>Uchwała nr 88/826 Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy z dnia 4 kwietnia 1967 w sprawie zatwierdzenia regulaminu Komisji Odznaki Honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy”; w: Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. st. Warszawy, 1967, nr 5, poz. 26.</ref> Wg nowelizacji regulaminu Komisji Odznaczeniowej z 23 grudnia 1963 odznaczenia za całokształt zasług dla miasta wręczane być miały w 20-lecie wyzwolenia Warszawy (17 stycznia 1965) i następnie co 5 lat.<ref>Uchwała nr 132/696 Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy z dnia 23 grudnia 1963 w sprawie częściowej zmiany regulaminu Komisji Odznaczeniowej Odznaki Honorowej m. st. Warszawy „Za Zasługi dla Warszawy” zatwierdzonego uchwałą nr 4/10 Prezydium RN m. st. Warszawy z dnia 14 stycznia 1960; w: Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. st. Warszawy, 1964, nr 3, poz. 14.</ref> Zasada ta została jednak szybko zarzucona i pięcioletnie odstępy odznaczania w dniu 17 stycznia nie były na dłuższą metę praktykowane.
* Odznaczenia za zasługi przy budowie kluczowych dla miasta inwestycji wręczane były w związku z oddaniem ich do użytku.
* Odznaczenia związane z jubileuszem owocnej działalności dla miasta (minimum 20 lub 25 lat, zależnie od okresu) wręczane być mogły, także przedsiębiorstwom i instytucjom, w dowolnym terminie, związanym z jubileuszem.
{{Przypisy}}
| |||