ELISA (test immunoenzymatyczny): Różnice pomiędzy wersjami

'''ELISA''' ([[język angielski|ang.]] ''enzyme-linked immunosorbent assay''), czyli– '''test immunoenzymatyczny''' lub '''immunoenzymosorpcyjny''' –, jeden z najpowszechniej stosowanych testów w badaniach biomedycznych, zarówno naukowych, jak i diagnostycznych. Służy on do wykrycia określonych [[Białka|białek]] w badanym materiale z użyciem przeciwciał poliklonalnych lub [[przeciwciała monoklonalne|monoklonalnych]] skoniugowanych z odpowiednim [[Enzymy|enzymem]].

W podstawowej wersji testu ELISA, pewna ilość [[antygen]]u unieruchomiona jest na powierzchni fazy stałej. Wykonanie testu rozpoczyna się od wprowadzenia materiału biologicznego, (najczęściej [[Surowica (hematologia)|surowicy]] lub [[osocze krwi|osocza]]), w którym badana będzie obecność [[przeciwciało|przeciwciał]] specyficznych dla unieruchomionego antygenu. Unieruchomiony antygen i specyficzne dla niego przeciwciała – o ile są obecne w materiale biologicznym – tworzą [[kompleks immunologiczny]], dzięki któremu przeciwciało zostaje trwale związane z podłożem. Po przepłukaniu środowiska reakcji, dodawany jest tzw. koniugat czyli przeciwciało skierowane przeciw przeciwciałom ludzkim, połączone [[wiązanie kowalencyjne|wiązaniem kowalencyjnym]] z [[Enzymy|enzymem]]. Po ponownym przepłukaniu środowiska reakcji i dodaniu odpowiedniego [[Substrat (chemia)|substratu]], enzym zawarty w koniugacie katalizuje reakcję, której produkt (najczęściej barwny) można ocenić ilościowo metodą [[spektrofotometria|spektrofotometryczną]], służącą do pomiaru intensywności barwy. Poziom intensywności barwy, zależny od stężenia produktu reakcji enzymatycznej, jest proporcjonalny do stężenia przeciwciał w próbce. Równolegle do próbek badanych, przeprowadza się analogiczne etapy reakcji dla tzw. surowic kalibracyjnych (kalibratorów) o znanym stężeniu badanego przeciwciała. Wyniki uzyskane dla kalibratorów pozwalają wykreślić krzywą kalibracyjną, stanowiącą wykres zależności intensywności barwy od stężenia przeciwciał w próbce. Z równania krzywej kalibracyjnej oblicza się stężenie przeciwciał w próbkach badanych. Należy jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że przedstawiony powyżej opis działania metody jest silnie uproszczony i może podlegać wielu modyfikacjom, a najważniejsze z nich przedstawiono w dalszej części artykułu.