Medal Zwycięstwa i Wolności 1945: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Zasady nadawania: drobne meryt.
poprawa przek., WP:SK, uzup., drobne red., drobne meryt., wikizacja, drobne tech.
Linia 3:
|awers = Medal-zwyciestwa-i-wolnosci Polska.jpg
|awers opis = i rewers
|awers 2 =
|awers 2 opis =
|rewers =
|rewers opis =
|rewers 2 =
|rewers 2 opis =
|baretka = POL Medal Zwycięstwa i Wolności BAR.svg
|baretka opis =
|baretka 2 =
|baretka 2 opis =
|ustanowiono = [[26 października]] [[1945]]
|wielkość = ∅ 33 mm
|kruszec =
|wydano = ponad 670 tys.
|wycofano = [[23 grudnia]] [[1992]]<br />(ust.z dn.16.10.1992r.)
|powyżej = [[Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk]]
|poniżej = [[Medal Rodła]]
|powiązanecommons = [[Category:Medal Wojska]]Zwycięstwa i Wolności 1945
}}
[[Plik:Medal Zwycięstwa i Wolności odmiany.jpg|thumb|240px|Medal Zwycięstwa i Wolności – odmiany]]
'''Medal Zwycięstwa i Wolności 1945''' – polskie [[odznaczenie państwowe|państwowe]] [[Odznaczenie|odznaczenie wojskowe]] ustanowione dekretem<ref>Dekret z dnia 26 października 1945 r. o ustanowieniu "Medalu Zwycięstwa i Wolności 1945 r." ({{Dziennik Ustaw|rok=1945|numer=50|pozycja=286}})</ref>, [[Rada Ministrów w Polsce|Rady Ministrów]] zatwierdzonym przez [[Krajowa Rada Narodowa|KRN]] z dnia [[26 października]] [[1945]] roku „ ''... w celu upamiętnienia zwycięstwa Narodu Polskiego i Jego Sprzymierzeńców nad barbarzyństwem [[Narodowy socjalizm|hitlerowskim]] i triumfu idei wolności demokratycznej oraz dla odznaczenia osób, które swoim działaniem lub cierpieniem w kraju lub zagranicą w czasie do 9 maja 1945 roku przyczyniły się do tego zwycięstwa i triumfu...''”.
 
== Zasady nadawaniaCharakterystyka ==
W myśl regulaminu opracowanego przez komisję do spraw medalu, medalem tym miały być odznaczani:
* żołnierze [[Ludowe Wojsko Polskie|ludowego Wojska Polskiego]],
* żołnierze uczestniczący w [[kampania wrześniowa|wojnie obronnej w 1939 roku]],
* żołnierze [[Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie|Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie]] po powrocie do Polski,
* Polacy, którzy walczyli z Niemcami w szeregach [[alianci|armii sojuszniczych]],
* [[partyzant|partyzanci]] uczestniczący w walkach w kraju i za granicą,
* uczestnicy [[partyzantka radziecka|partyzantki radzieckiejsowieckiej]], [[Narodowa Armia Wyzwolenia Jugosławii|jugosłowiańskiej]] i [[Francuski ruch oporu|francuskiego ruchu oporu]]
* także osoby, które do [[9 maja]] [[1945]] roku w ciągu trzech miesięcy swą służbą w oddziałach wspomagających jednostki walczące przyczyniły się do wspólnego zwycięstwa.<br />
Medal był nadawany jednorazowo. Nadawany był przez [[Prezes Rady Ministrów|Prezesa Rady Ministrów]] w imieniu Prezydium [[Krajowa Rada Narodowa|Krajowej Rady Narodowej]], który część kompetencji przekazał Ministrowi Obrony Narodowej i Zarządowi Głównemu [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|Związku Bojowników o Wolność i Demokrację]]. Od [[1958]] roku medal był nadawany przez [[Rada Państwa (Polska)|Radę Państwa]].
 
Medal był nadawany jednorazowo. Nadawany był przez [[Prezes Rady Ministrów|Prezesa Rady Ministrów]] w imieniu Prezydium [[Krajowa Rada Narodowa|Krajowej Rady Narodowej]], który część kompetencji przekazał Ministrowi Obrony Narodowej i Zarządowi Głównemu [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|Związku Bojowników o Wolność i Demokrację]]. Od [[1958]] roku medal był nadawany przez [[Rada Państwa (Polska)|Radę Państwa]].
Medal początkowo nosił nazwę: '''Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 r.'''. W ustawie z 17 lutego [[1960]] medal zatwierdzono w polskim systemie odznaczeń jako '''Medal Zwycięstwa i Wolności 1945''', określając, że stanowi nagrodę dla osób, które przyczyniły się do zwycięstwa nad [[faszyzm]]em hitlerowskim w okresie wojny 1939-1945<ref>Art. 17 ustawy z 17 lutego 1960 r. o orderach i odznaczeniach ({{Dziennik Ustaw|rok=1960|numer=10|pozycja=66}})</ref>.
 
Medal początkowo nosił nazwę: '''Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 r.'''. W ustawie z 17 lutego [[1960]] medal zatwierdzono w polskim systemie odznaczeń jako '''Medal Zwycięstwa i Wolności 1945''', określając, że stanowi nagrodę dla osób, które przyczyniły się do zwycięstwa nad [[faszyzm]]em hitlerowskim w okresie wojny 1939-1945<ref>Art. 17 ustawy z 17 lutego 1960 r. o orderach i odznaczeniach ({{Dziennik Ustaw|rok=1960|numer=10|pozycja=66}})</ref>.
Pierwsze nadania medalu odbyły się w dniu [[9 maja]] [[1946]] roku i wtedy medal otrzymali m.in. [[Bolesław Bierut]], marszałek Polski [[Michał Rola-Żymierski]], [[Stanisław Mikołajczyk]], [[Edward Osóbka-Morawski]]. Łącznie do [[1985]] roku nadano ponad 670 tys. medali.
 
Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 zajmował w [[precedencjaPolski polskichsystem odznaczeńorderowo-odznaczeniowy|kolejności]] odznaczeń polskich miejsce po [[Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk|"Medalu za Odrę, Nysę, Bałtyk"]].
Nowa ustawa orderowo-odznaczeniowa obowiązująca od [[23 grudnia]] [[1992]] nie uwzględnieniła medalu (uchylając poprzednią ustawę orderowo-odznaczeniową z 1960), w związku z tym jego nadawanie zostało uznane za zakończone<ref>Art. 2 pkt. 1 ust. 1 ustawy z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy({{Dziennik Ustaw|rok=1992|numer=90|pozycja=451}})</ref>, podobnie jak większości orderów i odznaczeń wojennych za dotychczasowe zasługi.
 
Nowa ustawa orderowo-odznaczeniowa obowiązująca od [[23 grudnia]] [[1992]] nie uwzględnieniła medalu (uchylając poprzednią ustawę orderowo-odznaczeniową z 1960), w związku z tym jego nadawanie zostało uznane za zakończone<ref>Art. 2 pkt. 1 ust. 1 ustawy z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy({{Dziennik Ustaw|rok=1992|numer=90|pozycja=451}})</ref>, podobnie jak większości orderów i odznaczeń wojennych za dotychczasowe zasługi.
 
== Opis odznaki ==
Odznaką Medalu Zwycięstwa i Wolności 1945 r. w pierwszej wersji był krążek wykonany z brązu o średnicy 33 mm<ref>Art. 2 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o ustanowieniu "Medalu Zwycięstwa i Wolności 1945 r." ({{Dziennik Ustaw|rok=1945|numer=50|pozycja=286}})</ref>. Na [[Awers i rewers|awersie]] umieszczony był [[Godło Rzeczypospolitej Polskiej|Orzeł państwowy]], w otoku z liści [[dąb|dębowych]], w górnej części napis '''[[Krajowa Rada Narodowa|KRN]]''', lecz wersja ta nie została wprowadzona. Ostateczna wersja, usankcjonowana przepisami w [[1946]]<ref>Art. 1 dekretu z dnia 19 sierpnia 1946 r. w sprawie zmiany dekretu z dnia 26 października 1945 r. o ustanowieniu "Medalu Zwycięstwa i Wolności 1945 r." ({{Dziennik Ustaw|rok=1946|numer=44|pozycja=256}})</ref> to krążek o średnicy 33 mm, patynowany na brązowo, na [[Awers i rewers|awersie]] którego znajduje się Orzeł państwowy, a wokół medalu znajduje się napis: '''KRAJOWA RADA NARODOWA'''. W dolnej części medalu są dwa związane liście dębowe. Na [[Awers i rewers|rewersie]] medalu umieszczony jest napis w czterech wierszach oddzielonych poziomymi liniami: '''[[Rzeczpospolita Polska|RP]] – ZWYCIĘSTWO – I WOLNOŚĆ – 9.V.1945'''.
 
W 1945 ustanowiono wstążkę posiadającą w linii pionowej barwę po połowie czerwoną i białą. Od 1946 wstążka medalu była szerokości 35 mm i składała się z 3 pasków czerwonych i 2 białych szerokości 7 mm, rozmieszczonych na przemian. Od [[1960]] określono szerokości wstążki na 33 mm.
 
Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 zajmował w [[precedencja polskich odznaczeń|kolejności]] odznaczeń polskich miejsce po [[Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk|"Medalu za Odrę, Nysę, Bałtyk"]].
 
== Odznaczeni ==
Pierwsze nadania medalu odbyły się w dniu [[9 maja]] [[1946]] roku i wtedy medal otrzymali m.in. [[Bolesław Bierut]], marszałek Polski [[Michał Rola-Żymierski]], [[Stanisław Mikołajczyk]], [[Edward Osóbka-Morawski]]. Łącznie do [[1985]] roku nadano ponad 670 tys. medali.
 
{{Kategoria główna|Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945}}