Żółw skórzasty: Różnice pomiędzy wersjami

|nazwa zwyczajowa = Żółw skórzasty

|nazwa łacińska = ''Dermochelys coriacea''

|TSN = 173843

|zoolog = ([[Domenico Vandelli|Vandelli]], 1761)

|okres istnienia =

|grafika = LeatherbackTurtle.jpg

|opis grafiki =

|typ = [[strunowce]]

|podtyp = [[kręgowce]]

|gromada = [[gady]]

|rząd = [[żółwie]]

|rodzina = [[żółwie skórzaste]]

|rodzaj = ''[[Dermochelys]]''

|gatunek = żółw skórzasty

|synonimy =

|status IUCN = VU

|IUCN id = 6494

|wikispecies = Dermochelys coriacea

|commons = Dermochelys coriacea

|wikisłownik = żółw skórzasty

; '''Opis''' : Żółwie skórzaste mają podobną budowę co [[żółwie morskie]] – mają duże, spłaszczone, okrągłe ciało z dwoma parami bardzo dużych płetw i krótkim ogonem. Podobnie jak innych morskich żółwi, przednie płetwiaste kończyny żółwia skórzastego są specjalnie przystosowane do pływania w otwartym oceanie. Nie posiada pazurów na obu parach kończyn. Płetwy tego żółwia są największe, pośród wszystkich żyjących żółwi. Rozpiętość przednich płetw może dochodzić do 3 metrów<ref name="juszczyk" />. Jako ostatni przedstawiciel rodziny, żółw skórzasty posiada kilka cech odróżniających go od wszystkich innych żółwi. Najbardziej zauważalną z nich jest brak kostnego [[karapaks żółwi|karapaksu]] – zamiast tarczek pancerz żółwia skórzastego pokryty jest grubą [[Skóra (surowiec)|skórą]] z osadzonymi płatami kości. Z karapaksu wystaje siedem wzniesień biegnących przez całą długość karapaksu. Cały grzbiet żółwia jest czarny lub ciemnoszary z licznymi jasnymi plamkami. Jego [[plastron żółwi|plastron]] jest jasnego koloru co kontrastuje z grzbietem i łapami.

; '''Rozmiary''' : Karapaks dorosłego żółwia skórzastego osiąga średnio 1-2 metry długości<ref name="juszczyk">{{Cytuj książkę | nazwisko = Juszczyk | imię = Włodzimierz | tytuł = Gady i płazy | data = 1986 | wydawca = Wiedza Powszechna | miejsce = Warszawa | isbn = 83-214-0464-2 | strony = 299-300 299–300}}</ref>; rekord wynosi 213 cm. Największy znany okaz („żółw z Harlech”) ważył 916 kg – prawdopodobnie jednak był to osobnik anomalny lub błędnie zważony. Największy oprócz niego znany żółw skórzasty ważył 700 kg<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.o2.pl/artykul/kilogramowy-zolw-morze-srodziemne-wyrzucilo-na-brzeg-prawdziwa-bestie-6169368004298881a | tytuł = 700-kilogramowy żółw. Morze Śródziemne wyrzuciło na brzeg prawdziwą bestię | autor = Krzysztof Narewski | data = 2017-09-23 |opublikowany = o2.pl |data dostępu = 2017-10-17 | opublikowany = o2.pl}}</ref>. Najczęściej spotyka się osobniki o masie ciała 300 do 400 kg.

; '''Biotop''' : Całe życie spędzają w morzu, jedynie samice na krótki czas wychodzą na ląd w celu złożenia jaj.

; '''Pokarm''' : Mają delikatne szczęki, więc żywią się miękkimi zwierzętami jak [[krążkopławy|meduzy]], [[skorupiaki]], [[mięczaki]], małe [[ryby]] oraz wodorostami morskimi.

; '''Behawior''' : Często nurkują poniżej 300 m, a czasami schodzą na głębokość 1200 m szukając meduz.

; '''Rozmnażanie''' : Kilka razy w roku samice składają w wygrzebanych przez siebie dołkach od 50 do 160 zapłodnionych jaj o średnicy 50-6550–65 mm ważących 70-9070–90 g<ref name="grzimek">{{Cytuj książkę | nazwisko = Grzimek | imię = Bernhard | tytuł = Grzimek'sGrzimek’s animal life encyclopedia | data = 2003 | wydawca = Gale | miejsce = Detroit | isbn = 0-7876-5783-2 | strony = 101-102 101–102}}</ref>. Łączna liczba jaj składanych przez samicę waha się w granicach od 47 do 263<ref name="grzimeks_student_animal_life_resource_a11">{{Cytuj książkę | nazwisko = Mertz | imię = Leslie A. | nazwisko2 = Evans | imię2 = Arthur B. | nazwisko3 = Schlager | imię3 = Neil | nazwisko4 = Allen | imię4 = Catherine J. | nazwisko5 = Weisblatt | imię5 = Jayne | tytuł = Grzimek'sGrzimek’s student animal life resource | data = 2005 | wydawca = Thomson Gale | miejsce = Detroit, Mich. | isbn = 0787694053 | strony = 46 }}</ref>. Inkubacja jaj trwa 50 do 78 dni, jednak zwykle wylęg odbywa się w przedziale 60-6860–68 dni.

; '''Występowanie'''<ref>{{cytuj stronę | url=http://www.speciesplus.net/#/taxon_concepts/4062/distribution | tytuł=''Dermochelys coriacea'' (Vandelli, 1761) |opublikowany=Species+ |język=en |data dostępu=4 kwietnia 2015 | język=en}}</ref>: Występuje we wszystkich tropikalnych oceanach oraz w [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]]. Spotyka się go również w wodach o niższej temperaturze w okolicach [[Nowa Fundlandia|Nowej Fundlandii]], [[Islandia|Islandii]], [[Norwegia|Norwegii]] i [[Alaska|Alaski]]<ref name="grzimek" />. Jeden okaz znaleziono na [[Morze Bałtyckie|Bałtyku]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Dobrowolska | imię = Hanna | tytuł = Gady | data = 1981 | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | isbn = 83-01-00957-8 | strony = }}</ref> -– w 1966 r. został przypadkowo schwytany w [[więcierz]] zastawiony przez rybaków z [[Rostock]]u. Osobnik ten miał długość całkowitą 215 cm i ważył 450 kG.<ref>(drb): ''Cejlończyk ...w Bałtyku'', w: "Poznaj„Poznaj Świat"Świat” R. XIV, nr 7 (164), lipiec 1966, s. 40. Okaz został przewieziony do ogrodu zoologicznego w Rostocku, gdzie jednak wkrótce zdechł.</ref> Zasięg występowania tego żółwia jest największy wśród wszystkich gadów żyjących obecnie na Ziemi.

; '''Ochrona''' : W Unii Europejskiej wpisany do Załącznikazałącznika IV [[Dyrektywa siedliskowa|Dyrektywydyrektywy Siedliskowejsiedliskowej]], co zobowiązuje wszystkie państwa Unii do zapewnienia mu systemu ścisłej ochrony. Jednocześnie żółw ten znajduje się w aneksie A Rozporządzenia Rady (WE) Nr 338/97 w sprawie handlu dzikimi zwierzętami oraz w załączniku I konwencji CITES.

#* Hanna Dobrowolska, ''Gady'', Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, {{ISBN|83-01-00957-8}}.

#* ''Grzimek'sGrzimek’s Animal Life Encyclopedia, 2nd edition. Volume 7, Reptiles'', Michael Ilutchins, James B. Murphy, Neil Schlager (red.), Farmington Hills, MI: Gale Group, 2003 {{ISBN|0-7876-5783-2}}.