Gesta Hammaburgensis ecclesiae pontificum: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mafo (dyskusja | edycje)
m Dodano kategorię "Słowianie zachodni" za pomocą HotCat
Linia 10:
 
* Wstęp adresowany do biskupa [[Liemar]]a
* ''Libri I–III'' - trzy księgi opisujące historię archidiecezji hambursko-bremskiej
** ''Księga I'' - opisująca okres od roku 845 do 940
** ''Księga II'' - opisująca okres od roku 940 do 1045
** ''Księga III'' - opisująca okres od roku 1043 do 1072
* ''Descriptio insularum aquilonis - opis geograficzny północnej Europy
* '' M. Adami epilogus ad liemarum episcopum'' - pisany [[Heksametr daktyliczny|heksametrem]] wiersz dedykowany arcybiskupowi Liemarowi z Bremy
 
== Treść dzieła ==
Linia 21:
Dzieło stanowi jedno z najważniejszych źródeł historycznych dotyczących historii oraz geografii Europy: północnej części obecnych Niemiec, [[Skandynawia|Skandynawii]] oraz północno-zachodnich terenów obecnej [[Polska|Polski]]. Obejmuje okres od 788 roku do 1072 roku.
 
Jest ważnym średniowiecznym materiałem źródłowym dotyczącym czasów [[Wikingowie|Wikingów]]. Opisuje relacje pomiędzy Saksonami, Duńczykami oraz najdalej wysuniętymi na zachód [[Słowianie zachodni|Słowianami zachodnimi]]. Jest również pierwszym źródłem pisanym dotyczącym [[Nordycka kolonizacja Ameryki Północnej|odkrycia Ameryki Północnej przez Normanów]].
 
W księdze II znajduje się wiele informacji o [[Słowianie połabscy|Słowianach połabskich]] - [[Serbołużyczanie|Serbach łużyckich]], [[Wieleci|Wieletach]] oraz [[Obodrzyci|Obodrzytach]]. Część IV zawiera opis południowego wybrzeża [[Bałtyk]]u w tym Pomorza Zachodniego oraz [[Wolin (wyspa)|Wolina]]a{{odn|Leciejewicz|1972|s=11}}.
 
[[Adam z Bremy]] kilkakrotnie wymienia również plemię [[Polanie|Polan]], gdzie za strefę graniczną pomiędzy [[Słowianie połabscy|Słowianami połabskimi]] z plemion [[Wieleci|wieleckich]] oraz [[Wieleci|lucickich]] a [[Pomorzanie|Pomorzanami]] i Polanami uznaje rzekę [[Odra|Odrę]]. Według jego relacji ziemia Polan graniczy z ziemiami pomorskimi, pruskimi, czeskimi i rozciąga się aż po granice państwa ruskiego: „''Trans Oddoram fluvium primi habitant Pomerani, deinde Polani, qui a latere habent hinc Pruzzos, inde Behemos, ab oriente Ruzzos''” czyli w języku polskim ''"Wzdłuż rzeki [[Odra|Odry]] pierwsi żyją [[Pomorzanie]], dalej '''Polanie''', którzy graniczą z [[Prusowie|Prusami]], [[Czesi|Czechami]], a na wschodzie z [[Rusowie|Rusami]]"''{{odn|Georgius Heinricus Pertz|1876|s=73}}{{odn|Henryk Łowmiański|1967|s=171-172}}. W treści użyta jest także nazwa ''"Polanos"'' na określenie Polan żyjących wzdłuż rzeki Odry we fragmencie ''„trans Oddaram sunt Polanos”''. Tekst wymienia także kilkukrotnie Polskę w różnych odmianach ''„Polonia”'' oraz wspominając [[Bolesław Chrobry|Bolesława Chrobrego]] ''„rege Polanorum Bolizlao”'' itp.{{odn|Georgius Heinricus Pertz|1876|s=73}} {{odn|Henryk Łowmiański|1967|s=171-172}}
Linia 35:
* Kolejna edycja Joachima Johannesa Madera pojawiła się w [[Helmstedt]] w 1670 oraz jako [[reprint]] w 1706 wydana przez [[Johann Albert Fabricius|J. A. Fabriciusa]] w [[Hamburg]]u.
 
Pierwsza krytyczna i naukowa analiza dzieła dokonana została przez [[Johann Martin Lappenberg|Johanna Martina Lappenberga]] i ukazała się w roku 1846. W ramach zbioru materiałów źródłowych do historii Niemiec - [[Monumenta Germaniae Historica]] edytowanym przez [[Georg Heinrich Pertz|Georga Heinricha Pertza]] ukazała się w 1876 roku{{odn|Georgius Heinricus Pertz|1876}}.
 
Dzieło opublikowane zostało w 2002 roku w języku angielskim w ramach cyklu materiałów źródłowych do historii cywilizacji zachodniej "Records of Western civilization" w tłumaczeniu [[Francis Tschan|Francisa Tschana]] i [[Timothy Reuter|Timothyego Reutera]]{{odn|Tschan|2002}}.