Zdarzenie losowe (teoria prawdopodobieństwa): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 1:
'''Zdarzenie losowe -''' to [[Miara (matematyka)|mierzalny]] podzbiór <math>A</math> zbioru [[Przestrzeń zdarzeń elementarnych|zdarzeń elementarnych]] <math>\Omega</math> danego [[Doświadczenie losowe|doświadczenia losowego]] (zawierający pojedyncze elementy - [[Przestrzeń zdarzeń elementarnych|zdarzenia elementarne]] lub dowolną ich liczbę). Zdarzeniem losowym nie będzie podzbiór, który jest niemierzalny, jak np. [[Zbiór Vitalego|zbiór Vitalego,]], [[zbiór Bernsteina]]. Wymóg mierzalności jest konieczny, aby było możliwe przypisanie zdarzeniom [[Prawdopodobieństwo|prawdopodobieństw]] w sposób spójny. Wymóg mierzalności implikuje, że możliwe zdarzenia muszą tworzyć [[Przestrzeń mierzalna|sigma-ciało]] na <math>\Omega</math>.
 
Różne zdarzenia losowe nie są zwykle równie prawdopodobne, ponieważ mogą zawierać różne zbiory wyników, jakie bierze się pod uwagę. Np. dla rzutu 1 kostką mamy <math>\Omega = \{1, 2, 3, 4, 5, 6\}</math>, gdzie liczby określają możliwe do uzyskania liczby oczek. Zdarzeniami losowymi określonymi na <math>\Omega</math> są np.:  <math>A = \{6\}</math> - zdarzenie, że wypadło sześć oczek, <math>B = \{1,2\}</math> - zdarzenie, że wypadły nie więcej niż dwa oczka, <math>C = \{1,3, 5\}</math> - zdarzenie, że wypadła nieparzysta liczba oczek, itp. Zdarzeniom tym przypisane są prawdopodobieństwa <math>P(A) = \frac{1}{6},P(B) = \frac{2}{6},P(C) = \frac{3}{6}</math> , proporcjonalne do liczby zdarzeń elementarnych, tworzących poszczególne zdarzenia losowe. Zauważmy, że <math>A, B, C \subset \Omega</math>.
 
== Definicja ogólna ==
Niech <math>(\Omega,\mathcal{F}, P)</math> będzie [[Przestrzeń probabilistyczna|przestrzenią probabilistyczną]]. '''Zdarzeniami losowymi''' nazywamy dowolne zbiory <math>A, B, ..., X, Y, ...</math> należące do [[przestrzeń mierzalna|σ-ciała]] <math>\mathcal{F}</math> utworzonego na przestrzeni zdarzeń elementarnych <math>\Omega</math>. Samo [[przestrzeń mierzalna|σ-ciało]] <math>\mathcal{F}</math> nazywa się '''zbiorem zdarzeń losowych'''.
 
Zdarzenia losowe są zbiorami, więc podlegają wszelkim prawom, zasadom i działaniom określonym dla zbiorów.
Linia 11:
 
== Podstawowe pojęcia ==
1) [[zdarzenie elementarne|'''[[Zdarzenie elementarne]]''']] - to pojedynczy wynik eksperymentu losowego.
 
Np. a) w rzucie 1 kostką zdarzeniami elementarnymi są możliwe różne liczby oczek, uzyskane w pojedynczym rzucie.
 
b) w rzucie 2 kostkami możliwymi wynikami będą pary uporządkowane liczb, z których pierwsza określa liczbę oczek uzyskaną na 1-szej kostce, a druga - liczbę oczek uzyskaną na 2-giej kostce.
 
2) '''[[Przestrzeń zdarzeń elementarnych]]''' <math>\Omega</math> - to zbiór możliwych wyników eksperymentu losowego.
 
Np. dla rzutu 1 kostką mamy <math>\Omega = \{1, 2, 3, 4, 5, 6\}</math>, gdzie liczby określają możliwe do uzyskania liczby oczek.
 
3) '''Zdarzenia sprzyjające''' '''danemu zdarzeniu''' - to zdarzenia elementarne należące do danego zdarzenia losowego. Np. dla zdarzenia <math>A = \{1,3, 5\}</math> zdarzeniami sprzyjającymi są zdarzenia elementarne <math>\{1\}</math>, <math>\{3\}</math>, <math>\{5\}</math>.
 
4) '''[[Zdarzenie losowe przeciwne|Zdarzenie przeciwne]]''' do danego zdarzenia - to zdarzenia będące dopełnieniem danego zdarzenia do zbioru <math>\Omega</math>.
Linia 28:
 
== Dowolność wyboru σ-ciała ==
Niech eksperyment losowy polega na rzucaniu sześcienną kostką do gry.
 
Wtedy zbiór zdarzeń elementarnych ma postać <math>\Omega=\{1,2,3,4,5,6\}</math>. Jednak σ-ciało nie są z góry określone. Możemy wybrać różne σ-ciała zdarzeń losowych, np.
 
* <math>\mathcal{F}_1=\{\emptyset,\Omega\}</math> - to σ-ciało nazywamy '''zdegenerowanym,''' gdyż zawiera tylko '''[[Zdarzenie losowe niemożliwe|zdarzeniem niemożliwe]]''' <math>\emptyset</math> oraz '''[[Zdarzenie losowe pewne|zdarzenie pewne]]''' <math>\Omega</math>.
 
* <math>\mathcal{F}_2=\left\{\emptyset,\Omega,\{1\},\{2,3,4,5,6\}\right\}</math> - to σ-ciało zawiera oprócz zdarzenia niemożliwego i pewnego także zdarzenia <math>\{1\}</math> oraz <math>\{2,3,4,5,6\}</math>.
 
* <math>\mathcal{F}_3=2^\Omega</math> - to σ-ciało tworzy rodzina wszystkich podzbiorów <math>\Omega</math>, tzn. dowolny podzbiór zbioru <math>\Omega</math> należy do σ-ciała (jest to tzw. [[zbiór potęgowy]]).
 
Linia 54 ⟶ 52:
* {{cytuj książkę|nazwisko=Krysicki|imię=W.|tytuł=Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna w zadaniach|rok=1999|wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN]]|miejsce=Warszawa|imię2=J.|imię3=W.|imię4=K.|imię5=M.|nazwisko2=Bartos|nazwisko3=Dyczka|nazwisko4=Królikowska|nazwisko5=Wasilewski|strony=7|tom=1. Rachunek prawdopodobieństwa|isbn=83-01-05928-1}}
* W. Szlenk, Rachunek prawdopodobieństwa, Warszawa 1975.
 
[[Kategoria:Zdarzenia losowe| ]]