Język serbski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
jęz. |
→Rozwój literackiego języka serbskiego: Poprawiono literówkę Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej |
||
Linia 28:
Z racji tego, że księgi przepisywane były ręcznie szybko do tekstów zaczęły przenikać słowa i zjawiska [[fonetyka|fonetyczne]] charakterystyczne dla terenów, na których powstawały kopie tych ksiąg. W ten sposób język staro-cerkiewno-słowiański rozszczepił się na odmiany, zwane redakcjami [[język cerkiewnosłowiański|języka cerkiewnosłowiańskiego]]. Rozwinęły się więc redakcje ruska, bułgarska, a od XII w. serbska języka cerkiewnosłowiańskiego, w której powstały najważniejsze teksty serbskiego [[średniowiecze|średniowiecza]] – głównie akty prawne i [[żywoty świętych]]. Wraz z podbojem ziem serbskich przez [[Turcy|Turków]] w [[XIV wiek|XIV]] i [[XV wiek|XV w.]] doszło do zahamowania rozwoju [[piśmiennictwo|piśmiennictwa]] serbskiego, które od tej pory ograniczać się będzie wyłącznie do cerkwi [[prawosławie|prawosławnej]]. W [[XVIII wiek|XVIII w.]] redakcja serbska języka cerkiewnosłowiańskiego została zastąpiona rosyjską, która wraz z językiem ludowym, a od lat 1980. także z tzw. slovenosrpskim, będącym połączeniem elementów [[język rosyjski|języka rosyjskiego]] i ludowego serbskiego, staną się trzema równorzędnie używanymi językami literackimi.
Narodziny współczesnego języka serbskiego wiążą się z osobą [[Vuk Karadžić|Vuka Karadžicia]], reformatora języka i pisowni serbskiej, który zerwał z tradycją cerkiewną i oparł język literacki na jednym z [[dialekt]]ów serbskich. Jak trudnym w praktyce było to zadanie niech świadczy fakt, że próbując tłumaczyć Nowy Testament przy pomocy wyłącznie języka ludowego, w którym brakowało słów potrzebnych do przekładu, często odwoływał się do tradycji cerkiewnej lub po prostu tworzył [[neologizm]]y. Jednak zapoczątkowana w drugim dziesięcioleciu [[XIX wiek|XIX w.]] reforma Vuka
Pierwsze gimnazjum z językiem serbskim powstało w [[1791]] roku w [[Sremski Karlovci|Sremskich
W XIX w. popularna stała się idea jedności Słowian. Jednym z wariantów tej jedności miała być idea jugosłowiańska, czyli kulturalnej i językowej jedności południowych Słowian. W [[1850]] roku w [[Wiedeń|Wiedniu]] podpisano umowę językową między Serbami i Chorwatami, która była początkiem tworzenia się języka, który w dwudziestym wieku zyskał miano serbsko-chorwackiego lub chorwacko-serbskiego. Proces unifikacji języka zakończono w [[1954]] roku w [[Nowy Sad|Nowym Sadzie]] (Serbia), gdzie potwierdzono istnienie wspólnego języka dla Serbów, Chorwatów i Czarnogórców. Ustalono między innymi, że istnieje równoprawność dialektów chorwackich i serbskich oraz alfabetów łacińskiego i cyrylickiego. Po rozpadzie Jugosławii wspólny standard serbsko-chorwacki oficjalnie przestał istnieć, ustępując miejsca serbskiemu, chorwackiemu i bośniackiemu.
| |||