Minimalna deniwelacja względna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
SVG version
WP:SK+ToS+mSK+mSI+Bn, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 1:
{{dopracować|źródła=2016-06}}
[[Plik:DominanzSchartenhoehe.svg|thumb|right|350px|Na rysunku zaznaczono pionową strzałką wybitność szczytu B.]]
'''Minimalna deniwelacja względna''' (w skrócie MDW), inaczej '''wybitność szczytu''' – liczba określająca, na ile [[szczyt (geografia)|szczyt]] wyróżnia się ze swojego otoczenia. Wybitność definiuje się jako różnicę [[wysokość bezwzględna|wysokości]] między danym [[szczyt (geografia)|szczytem]] i najniższą [[warstwica|warstwicą]] o najniższej wartości go okalającą, która nie obejmuje żadnego wyższego szczytu. WysokośćWartość tej [[warstwica|warstwicy]] określa wysokość [[przełęcz]]y zwanej kluczową, oddzielającej dany szczyt od wyższego, kolejnego szczytu na grzbiecie ([[Dział wód|wododziale]]). Spośród przełęczy oddzielających dany szczyt od wyższych sąsiadów przełęczą kluczową jest przełęcz najwyższa. Wybitność szczytu to inaczej jego [[wysokość względna]] nad przełęczą kluczową.
 
Definiując inaczej: przy podnoszącym się poziomie morza przełęcz kluczowa to miejsce, w którym ostatni [[przesmyk]] lądowy zostałby zalany przez wody cieśniny oddzielającej od reszty lądu wyspę, której najwyższym punktem jest dany szczyt.
Linia 12:
Wyróżnia się dwa rodzaje wybitności tzw. „mokrą wybitność” (ang. ''wet prominence'') i „suchą wybitność” (ang. ''dry prominence'')<ref name="helman">Adam Helman, ''The Finest Peaks–Prominence and Other Mountain Measures'', 2005.</ref>. „Mokra wybitność” to wybitność opisana w tym artykule. Zakłada ona, że powierzchnia ziemi obejmuje wszystkie stałe wody, śniegi i lody. Dlatego właśnie „mokra wybitność” najwyższego szczytu na danym lądzie równa jest jego wysokości n.p.m. „Sucha wybitność” ignoruje istnienie zbiorników wodnych, śniegów i lodów zakładając, że powierzchnię ziemi stanowi ich dno. „Sucha wybitność” szczytu jest równa jego „mokrej wybitności”, chyba że jest on najwyższy na danym lądzie lub jest otoczony przez śnieg i lód.
 
„Sucha wybitność” [[Mount Everest]] jest równa „mokrej wybitności” (8850&nbsp;m) powiększonej o głębokość największej głębi ([[Głębia Challengera]] 10&nbsp;911 m), czyli 19&nbsp;761 m. „Sucha wybitność” [[Mauna Kea]] równa się „mokrej wybitności” (4205&nbsp;m) powiększonej o głębokość najwyższej przełęczy (ok. 5125&nbsp;m), czyli około 9330&nbsp;m. Jest to druga co do wielkości „sucha wybitność” po Mount Everest<ref name="helman" />. „Sucha wybitność” [[Aconcagua|Aconcagui]] równa się mokrej wybitności (6962&nbsp;m) plus głębokość najwyższej przełęczy w [[Cieśnina Beringa|Cieśninie Beringa]] (ok. 50&nbsp;m), czyli około 7012&nbsp;m.
 
„Sucha wybitność” stosuje się też do [[góra podwodna|gór podmorskich]].