Potosí: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
CommonsDelinker zamienia link do pliku z Flag_of_potosi.svg na Flag_of_Potosí.svg. Powód: File renamed: Criterion 3 (obvious error).
Bonvol (dyskusja | edycje)
informacja o skali miasta ze źródłami. Czyszczę LZ - Commons ma teraz przynajmniej równie bogatą ofertę zdjęć; podmieniam zdjęcie w infoboksie by ze względu na Wikidata nie było dwa razy to samo
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Linia 3:
|nazwa = Potosí
|nazwa oryginalna =
|zdjęcie = Potosi1Potosi air.jpg
|opis zdjęcia = Widok na miasto Potosí
|herb = Escudo de Potosí.svg
|flaga = Flag of Potosí.svg
Linia 15:
|wysokość = 3967
|rok = 2013
|liczba ludności = 178 731{{formatnum:178731}}
|gęstość zaludnienia = 1514
|numer kierunkowy =
Linia 26:
'''Potosí''' − [[miasto]] w [[Boliwia|Boliwii]] u podnóża [[Andy|Andów]], stolica [[Podział administracyjny Boliwii|departamentu]] [[Potosí (departament)|Potosí]]. Położone na wysokości 3967 m n.p.m. Zamieszkuje je 133,3 tys. osób (2001).
 
Miasto zostało założone w [[1545]]<ref name="unesco">{{cytuj książkę |nazwiskoautor= Praca zbiorowa|imię= |tytuł= Skarby świata : 890 pomników kultury i przyrody z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO|wydanie= I|wydawca= Wydawnictwa Naukowe PWN SA|miejsce= Warszawa|rok= 2010|isbn= 978-83-01-16333-4|strony= 460}}</ref> roku, w okresie „[[gorączka złota|gorączki złota]]” związanej z odkryciem w pobliżu na zboczach ''Cerro de Potosí'' (w [[język keczua|keczua]]: ''Sumaq Urqu'') - zwanej później ''Cerro Rico'' (''Bogata Góra'') - wielkich pokładów [[srebro|srebra]] w [[1544]] roku. Kilkaset tysięcy europejskich amatorów szybkiego wzbogacenia się zjechało tu w parę lat. Założono wiele [[mennica|mennic]]. Do wydobycia kruszcu wykorzystywano niewolników spośród rodowitych mieszkańców. Tysiące z nich zmarło z powodu warunków pracy w tutejszych [[kopalnia]]ch i hutach. W połowie XVII wieku Potosí było najludniejszym miastem amerykańskim<ref name="Makowski1992s38">{{Cytuj książkę | tytuł=Ameryka Łacińska. Przestrzeń i społeczeństwo | autor=Andrzej Dembicz (red.) | miejsce=Warszawa | rok=1992 | isbn=83-85620-00-1 | wydawca=CESLA | rozdział=Przyrodnicze uwarunkowania procesów zaludnienia | autor r = Jerzy Makowski | strony=38}}</ref>. W 1650 Potosí liczyło ok. {{formatnum:160000}} mieszkańców<ref name="Szlajfer1992s49">{{Cytuj książkę | tytuł=Ameryka Łacińska. Przestrzeń i społeczeństwo | autor=Andrzej Dembicz (red.) | miejsce=Warszawa | rok=1992 | isbn=83-85620-00-1 | wydawca=CESLA | rozdział=Rola czynników i uwarunkowań społecznych w procesach zaludniania i zmian ludnościowych | autor r = Henryk Szlajfer | autor r link=Henryk Szlajfer | strony=49}}</ref>. Napływ rabunkowo wydobywanego w Potosi kruszcu zachwiał systemem ekonomicznym całej Europy. Ładunek znajdujący się we wraku statku [[Nuestra Señora de Atocha]] zatopionego w [[1622]] jest typowym przykładem takiego wydobycia. Na jego pokładzie znajdowało się 47 ton srebra oraz 150 tysięcy złotych monet i sztabek. Do dziś w [[język hiszpański|języku hiszpańskim]] istnieje powiedzenie ''vale un Potosi'', czyli „warte fortunę”.

Miasto to jest wspomniane w powieści ''[[Rękopis znaleziony w Saragossie (powieść)|Rękopis znaleziony w Saragossie]]'' autorstwa [[Jan Potocki (1761–1815)|Jana Potockiego]].
 
[[Plik:Potosi air.jpg|left|thumb|250px|Widok na miasto Potosí]]
{{UNESCO infobox
|nazwa = Potosí
Linia 46 ⟶ 47:
|commons =
}}
W [[XVIII wiek]]u wyczerpały<ref name="unesco"/> się złoża srebra i miasto wyludniło się<ref name="Szlajfer1992s49" />. Zyski czerpano jeszcze z pozyskiwania [[cyna|cyny]]. Mimo to miasto zaczęło podupadać ekonomicznie.
 
Miasto zostało wpisane w 1987 na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa UNESCO]]<ref name="unesco"/>.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Miasta partnerskie ==
Linia 57 ⟶ 55:
* {{Flaga|CHN}} [[Lhasa]], [[Chińska Republika Ludowa]]
 
== Zobacz teżPrzypisy ==
== {{Przypisy ==}}
* [[Krzysztof Kolumb]]
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.mypictures.pl/trpl/potosipl.html Zdjęcia miasta]
* [http://www.wsinejdali.pl/ameryka-lacinska/boliwia-galeria.html#potosi-sucre-uyuni Galeria zdjęć z Boliwii]
* [http://archive.is/20130428144827/http://www.world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gpro&lng=en&des=wg&geo=-38&srt=pnan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&geo=253559425]
 
{{Obiekty UNESCO w Boliwii}}