Helena Witkowska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m zamieniam magiczny ISBN na szablon
WP:SK+mSK+ToS, drobne techniczne
Linia 1:
[[Plik:Helena Witkowska.jpg|mały|Helena Witkowska]]
'''Helena''' '''Witkowska''' (ur. 21 maja 1870 w [[Kalisz|Kaliszu]]u, zm. 1 listopada 1938 w [[Kraków|Krakowie]]) – historyk, nauczycielka, twórczyni koncepcji wychowania obywatelskiego i działaczka feministyczna
 
== Życie ==
Linia 6:
 
=== Prace własne ===
* ''HistoriaPogląd zjednoczeniana Włochrozwój dziejowy,'' (Warszawa-Lwów-Kraków 19051901) [http://bcpbc.radombiaman.pl/dlibra/publication/26043/edition/25125/contentdoccontent?refid=desc26854 RadomskaPodlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
 
* ''PoglądO naprawach rozwójpolitycznych dziejowykobiet,'' (WarszawaKraków 19011903) reedycja 2019 w oprac. Ewy Furgal, [http://pbcwww.biamanprzestrzenkobiet.pl/dlibraassets/doccontent?id=26854publikacje/glos-2.pdf PodlaskaFundacja BibliotekaPrzestrzeń CyfrowaKobiet - wersja elektroniczna]
* ''OKomisja prawachedukacji politycznych kobietnarodowej,'' (KrakówWarszawa 19031905) reedycja 2019 w oprac. Ewy Furgal, [http://wwwpbc.przestrzenkobietup.krakow.pl/assetsdlibra/publikacje/glos-2.pdfdoccontent?id=1312 FundacjaPedagogiczna PrzestrzeńBiblioteka KobietCyfrowa - wersja elektroniczna]
* ''KomisjaHistoria edukacjizjednoczenia narodowejWłoch,'' (Warszawa-Lwów-Kraków 1905) [http://pbcbc.up.krakowradom.pl/dlibra/doccontentpublication/26043/edition/25125/content?idref=1312desc PedagogicznaRadomska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* ''Udział Galicji w powstaniach polskich,'' (Kraków 1906)
*''Historia zjednoczenia Włoch,'' (Warszawa-Lwów-Kraków 1905) [http://bc.radom.pl/dlibra/publication/26043/edition/25125/content?ref=desc Radomska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
*''Udział Galicji w powstaniach polskich,'' (Kraków 1906)
* [z Marceliną Kulikowską] ''Z naszych dziejów,'' (Kraków 1906)
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1907) 1, Epoka piastowska. 1, Wiadomości wstępne [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=30173&from=&dirids=1&ver_id=&lp=5&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1907) 1, Epoka piastowska. 2, Ważniejsze wypadki i postacie dziejowe od zaprowadzenia chrześcijaństwa do podziału Polski na dzielnice przez Bolesława Krzywoustego (966-1138) [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=53653&from=&dirids=1&ver_id=&lp=7&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1907) 1, Epoka piastowska. 3, Ustrój państwowy i stosunki społeczne w Polsce piastowskiej [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=53654&from=&dirids=1&ver_id=&lp=4&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1907) 1, Epoka piastowska. 4, Ważniejsze wypadki i postacie dziejowe od podziału Polski na dzielnice do śmierci Kazimierza Wielkiego (1138-1370) [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=53655&from=&dirids=1&ver_id=&lp=10&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską]''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1907) 1, Epoka piastowska.5, Kultura w epoce piastowskiej [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=53656&from=&dirids=1&ver_id=&lp=8&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1907) 2, Epoka jagiellońska. 1, Unie i inkorporacje, [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=30175&from=&dirids=1&ver_id=&lp=3&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1907) 2 Epoka Jagiellońska, 3, Sprawy religijne. Husytyzm i Reformacja, [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=30177&from=&dirids=1&ver_id=&lp=2&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1908) 2 Epoka Jagiellońska, 2, Charakterystyki panujących w Polsce miedzy r. 1370 a 1572,, [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=30176&from=&dirids=1&ver_id=&lp=1&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1908) Sprawy zagraniczne, wojny, zjazdy, stosunki z sąsiednimi państwami, [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=41822&from=&dirids=1&ver_id=&lp=6&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1908) Tworzenie się Rzeczypospolitej szlacheckiej i walka o jej naprawę, [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=41823&from=&dirids=1&ver_id=&lp=9&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* [z Marceliną Kulikowską] ''Czytania historyczne,'' (Warszawa 1908) 3, Czasy królów elekcyjnych, z. 1 : Charakterystyki panujących w Polsce od 1573 do 1795, [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=30174&from=&dirids=1&ver_id=&lp=13&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* ''Z dziejów ludzkości'' (Warszawa 1911)
* ''Dzieje ustroju Polski w zarysie'' (Warszawa 1913) [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=39996&from=publication Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* ''Dni chwały, dni klęski. Obrazy z dziejów ojczystych'' (Kraków-Warszawa 1913)
* ''Tadeusz Kościuszko,'' (Kraków 1915) [https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/11470/edition/11692/content Śląska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* ''Stosunki społeczne w Polsce niepodległej. Wyjątki z dzieł historyków'' (Warszawa 1916) [http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=34310&from=&dirids=1&ver_id=&lp=19&QI= Podlaska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna]
* ''Kultura w Polsce niepodległej, wyjątki z dziel historyków polskich,'' (Warszawa 1917),
* [z Wandą Krzyżanowską] ''Kozaczyzna. Wyjątki z dzieł historyków polskich'' (Warszawa 1918) [http://dlibra.umcs.lublin.pl/Content/29815/B100586.pdf Biblioteka Cyfrowa UMCS - wersja elektroniczna]
* [z Wandą Krzyżanowską] ''Życiorysy znakomitych Polaków z czasów porozbiorowych,'' (Warszawa 1918)
* ''Nauka obywatelstwa, podręcznik dla seminariów nauczycielskich, szkól zawodowych i uniwersytetów powszechnych,'' (Warszawa 1919),
* [wraz z Ludomirem Sawickim] N''auka o Polsce współczesnej. Podręcznik dla VII stopnia szkoły powszechnej'' (Warszawa 1920)
* ''Elementarz obywatelski'' (Warszawa 1920)
* ''Unie, federacje, braterstwo narodów'' (Warszawa 1921)
* ''Obywatel,'' (Warszawa 1922)
* ''Kultura polska. Wyjątki z dzieł historyków polskich'' (Warszawa 1922)
* [z Wandą Krzyżanowską] ''Wodzowie narodu wyjątki z dziel historyków,'' (Warszawa 1923) ,
* ''Nauka obywatelstwa w żeńskich szkołach zawodowych,'' (Kraków 1929),
* [wraz Ludwiką Dobrzyńską-Rybicką] ''Obywatelstwo jako podstawa życia zbiorowego w odrodzonej Polsce'' (Poznań 1931)
 
== Działalność ==
Do 1914 działała w krakowskim środowisku emancypantek. Jedna z czołowych działaczek Towarzystwa Uniwersytetu Ludowego im. Adama Mickiewicza w Krakowie (1899–1914).<ref>W. Jamrożek, ''Idee edukacyjne polskiej socjalnej demokracji w Galicji do 1918,'' Poznań 1994, s. 137–144</ref> .
 
Podczas I wojny światowej była działaczką krakowskiego koła i członkinią Naczelnego Zarządu [[Liga Kobiet Galicji i Śląska|Ligi Kobiet Galicji i Śląska]] (1915–1918). Członkini Lewicowego Koła Kobiet w Krakowie (1916–1917). Od lutego 1917 wraz z Władysławą Weychert-Szymanowską kierowała Wydziałem Oświecenia Narodowego LKGiŚ. Autorka artykułów a następnie redaktorka naczelna (1918–1919) czasopisma Ligi „Na posterunku”<ref>Joanna Dufrat, ''Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej. Od Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego do Ochotniczej Legii Kobiet (1908–1918/1919,'' Toruń 2001, s. 178, 215, 233, 234, 241, 289, 296, 297, 303, 304 {{ISBN|83-7174-980-5}}</ref>. W ramach akcji samokształceniowej podróżowała do licznych kół Ligi a także Komitetów Narodowych z wykładami z historii Polski<ref>Helena Witkowska, ''Z wędrówki po Zagłębiu,'' „Na posterunku” 1918, nr.35, s.6.</ref>.
 
Po zjeździe zjednoczeniowym lig kobiet Galicji i Królestwa Polskiego w grudniu 1918 członkini Zarządu Naczelnego Ligi Kobiet Polskich<ref>Joanna Dufrat, ''Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej ...,'' s. 306</ref>. Od 1925 prezeska stowarzyszenia Służba obywatelska, składającego się z nauczycielek szkół zawodowych żeńskich. Po przewrocie majowym opowiedziała się za sanacją. Od 1928 działaczka [[Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet|Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet]].
 
Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi<ref>Stefania Tatarówna, ''Śp. Helena Witkowska,'' „Lotos” R. 5, z. 12 z grudnia 1938, s. 362</ref>
Linia 54 ⟶ 53:
<references responsive="" />
 
== Bibliografia: ==
 
* Jadwiga Petrażycka-Tomicka, ''W służbie obywatelskiej i służbie społecznej,'' Kraków 1929, [http://obc.opole.pl/Content/6465/313475.pdf wersja elektroniczna]
* Danuta Koźmian, ''Wychowanie obywatelskie w poglądach Heleny Witkowskiej (1870- 1938),'' "Biuletyn Historii Wychowania" 1998, nr 1 2, s. 16-26