Monaster Przemienienia Pańskiego w Tryhorach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Sprzątam Szablon:Cytuj
drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 41:
}}
[[Plik:Панорама інтер`єру Спасо-Преображенської церкви.jpg|mały|180px|<center>Wnętrze soboru</center>]]
'''Monaster Przemienienia Pańskiego w Tryhorach''' – [[prawosławiePrawosławie|prawosławny]] męski [[klasztor]] w [[Tryhory|Tryhorach]]<ref group="uwaga">Współczesna nazwa ukraińska: Tryhirja (Тригір'я)</ref>, w jurysdykcji [[eparchiaEparchia żytomierska|eparchii żytomierskiej]] [[Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego|Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego]].
 
== Historia ==
Dokładny czas powstania monasteru nie jest znany. Według Urszuli Pawluczuk wspólnota funkcjonowała już w XVI stuleciu<ref>{{cytuj książkę | autor = Pawluczuk U. A.| tytuł = Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej| wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku| rok = 2007| strony = 24| isbn = 978-83-7431-127-4}}</ref>. Według innego źródła klasztor powstał po 1575, lub też ufundowali go w 1613 Mikołaj i Feodor Woroniczowie<ref name="żyt">[http://zhytomyr-eparchy.org/uk/spaso-preobrazhenskiy-trigirskiy-cholovichiy-monastir.html Спасо-Преображенський Тригірський чоловічий монастир]</ref>. Według [[Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego|SgKP]], klasztor został założony w roku 1583<ref>{{SgKP|XII|529|Tryhurya, Tryhory}}</ref>.
 
Monaster należał do Kościoła prawosławnego, podlegając [[prawosławnaPrawosławna metropolia kijowska|bezpośrednio metropolicie kijowskiemu]], do 1723, gdy przyjął [[uniaUnia brzeska|unię]]. Przełożeni klasztoru zaczęli posługiwać się wówczas [[łacinaŁacina|łacińskim]] tytułem superiora. W końcu XVIII w. w monasterze przebywało tylko dziesięciu mnichów, zaś sytuacja ekonomiczna wspólnoty była bardzo trudna<ref name="żyt"/>. Mimo to w 1782 w klasztorze wzniesiono murowany budynek mieszkalny z celami mnichów na miejscu starszego drewnianego obiektu, następnie zbudowano cerkwie Świętych Niewiast Niosących Wonności i św. Barbary<ref name="żyt"/>.
 
Wskutek rozbiorów Polski Tryhory razem z całą ziemią żytomierską znalazły się w granicach [[Imperium Rosyjskie]]go. W ramach stopniowej [[Kościół unicki w Imperium Rosyjskim|likwidacji Kościoła unickiego]] w tym państwie z praktyki liturgicznej klasztoru usunięto elementy pochodzenia łacińskiego (m.in. [[organy]]), zaś w latach 1839–1841 kierowano do niego najbardziej niechętnych przejściu na prawosławie duchownych unickich (Kościół prawosławny na ziemiach litewskich i białoruskich został zlikwidowany na [[synodSynod połocki|synodzie połockim w 1839]])<ref name="żyt"/>. W 1841 monaster w Tryhorach oficjalnie przyłączył się do [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego]]<ref>{{cytuj książkę | autor = Pawluczuk U. A.| tytuł = Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej| wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku| rok = 2007| strony = 30| isbn = 978-83-7431-127-4}}</ref>. W latach 1848–1852 w klasztorze wzniesiono nową cerkiew Objawienia Pańskiego, zaś w 1873 ukończono budowę nowej głównej świątyni wspólnoty – soboru Przemienienia Pańskiego. W 1842 wspólnotę zaliczono do monasterów II klasy, z szesnastoma etatami<ref group="uwaga">Tj. z prawem przyjmowania szesnastu braci w następującej proporcji: przełożony noszący godność archimandryty, sześciu [[hieromnich]]ów, trzech [[hierodiakon]]ów, dwóch mnichów bez święceń duchownych, czterech [[posłusznik]]ów.</ref>. Od 1883 monaster prowadził szkołę parafialną<ref name="żyt"/>. Po 1915 na bieżeństwo do monasteru udały się mniszki [[monasterMonaster Opieki Matki Bożej w Turkowicach|klasztoru w Turkowicach]]<ref>{{cytuj książkę | autor = Pawluczuk U. A.| tytuł = Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej| wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku| rok = 2007| strony = 161| isbn = 978-83-7431-127-4}}</ref>.
 
Po [[rewolucjaRewolucja październikowa|rewolucji październikowej]] wspólnota została poddana prześladowaniom, zaś w 1939 ostatecznie zlikwidowana. Cerkwie Świętych Niewiast Niosących Wonności i Objawienia Pańskiego zostały zniszczone. W 1941 okupacyjne władze hitlerowskie zgodziły się na otwarcie soboru monasterskiego w charakterze cerkwi parafialnej. Funkcję tę obiekt spełniał do 1990; w budynku mieszkalnym dla mnichów mieściła się po wojnie szkoła średnia. Monaster został w 1990 reaktywowany i według danych z 2012 przebywa w nim dziewięciu mnichów i 11 posłuszników<ref name="żyt"/>.
 
Szczególnym kultem otoczona jest w monasterze osiemnastowieczna [[Tryhorska Ikona Matki Bożej]]<ref name="żyt"/>. W 2018 r. Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego rozszerzył ten kult na cały Kościół<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Журнали засідання Священного Синоду Української Православної Церкви від 25 вересня 2018 року - Українська Православна Церква |data = 2018-09-25 |data dostępu = 2018-09-28 |url = http://news.church.ua/2018/09/25/zhurnali-zasidannya-svyashhennogo-sinodu-ukrajinskoji-pravoslavnoji-cerkvi-vid-25-veresnya-2018-roku/ |język = uk}}</ref>.
Linia 63:
{{Przypisy}}
 
{{SORTUJ:Tryhory, Monaster Przemienienia Pańskiego}}
[[Kategoria:Dawne klasztory bazyliańskie na Ukrainie]]
[[Kategoria:Eparchia żytomierska|Monaster]]
[[Kategoria:Klasztory prawosławne na Ukrainie|Tryhory]]
[[Kategoria:Kościół unicki w I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Monastery Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego|Tryhory]]
[[Kategoria:Obwód żytomierski|Tryhory]]