Strony świata: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
sprzątanie po redirach,, kat. |
|||
Linia 1:
[[Plik:Compass rose browns 00.png|thumb|220px|[[Róża wiatrów]] – kierunki świata ]]
'''Strony świata''', kierunki świata, ściślej: '''główne kierunki geograficzne''', kierunki główne – cztery główne kierunki wyznaczone na powierzchni [[Ziemia|kuli ziemskiej]]. Ich określanie związane jest z właściwościami [[ruch obrotowy Ziemi|ruchu obrotowego Ziemi]]. Odbywa się on wokół [[oś ziemska|osi ziemskiej]]. Punkty przecięcia osi ziemskiej z powierzchnią Ziemi to [[biegun geograficzny|bieguny geograficzne]]: północny i południowy. Połączone są półokręgami noszącymi nazwę [[południk]]ów, które wyznaczają kierunek
Bliskie znaczeniowo są określenia: ''punkty horyzontu'', ''kierunki geograficzne'' i ''strony świata''. Zakres znaczeniowy pojęcia ''strona świata'' jest bliższy pierwszemu ogólnemu znaczeniu słowa ''strona''<ref>{{Cytuj stronę| url = http://sjp.pwn.pl/szukaj/strona| tytuł = Wydawnictwo Naukowe PWN SA. Słownik języka polskiego | opublikowany = Wydawnictwo Naukowe PWN SA| data = cop. 1997–2013| data dostępu = 2013-11-10}}</ref>, zawierającemu w sobie pojęcie ''powierzchni''. Określenie ''strona świata'', zwłaszcza potocznie, jest rozumiane nie tyle jako precyzyjnie wyznaczony ''kierunek'' (linia ze zwrotem), lecz jako większa lub mniejsza ''część powierzchni [[widnokrąg|widnokręgu]]'', która jest bliska danemu kierunkowi bądź część powierzchni Ziemi zawarta między zbliżonymi kierunkami geograficznymi. Mówi się np. o wiatrach ze strony południowej, a nawet ze ''strony południowo-zachodniej''. Takie pojęcie, o znaczeniu przestrzennym, jest również użyteczne, lecz powinno być rozróżniane z pojęciem zdefiniowanym na wstępie artykułu hasłowego. Stąd jednoznaczny termin ''kierunki geograficzne'' (stosowany już w podręcznikach do przyrody).
Linia 6:
== Punkty główne horyzontu ==
Wyróżnia w się cztery '''punkty główne [[horyzont]]u''' (zobacz: [[Układ współrzędnych horyzontalnych|układ horyzontalny]]), zwane też punktami kardynalnymi:
*
*
*
*
== Główne kierunki geograficzne ==
Linia 18:
== Pośrednie kierunki geograficzne ==
Wyróżnia się kierunki pośrednie pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia. '''Kierunki pośrednie''' pierwszego stopnia to:
*
*
*
*
Pełny zestaw obejmuje 32 kierunki i powstał na podstawie skali rumbowej, która dzieli obwód koła na 32 [[rumb]]y. Każdy rumb jest częścią obwodu równą 11°15' (11,25°).
Oprócz wyżej wymienionych określeń, stosowane są przez niektórych autorów polskich już od XIX wieku nazwy typu ''południo-zachód''. Oba człony nazwy, jako należące do tej samej kategorii, mianowicie kierunków, są równorzędne, zatem połączone dywizem. Ponadto taki zapis jest bardziej ekonomiczny.
Linia 77:
{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:
[[Kategoria:Mechanika nieba]]
[[Kategoria:Nawigacja]]
| |||