Leszek Moczulski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dr
dr techn.
Linia 40:
W 1978 stronnicy Leszka Moczulskiego utworzyli w ramach ROPCiO [[Zespoły Inicjatywy Obywatelskiej]] (ZINO). W grudniu tego samego roku doszło do ostatecznego rozłamu w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, kiedy to odbyły się odrębne spotkania ogólnopolskie zwolenników obu rzeczników tej organizacji{{odn|Waligóra|2006|s=192}}. W siódmym numerze „Drogi” z czerwca 1979 Leszek Moczulski opublikował tekst ''Rewolucja bez rewolucji'', stanowiący manifest programowy kształtującej się wówczas nowej organizacji{{odn|Waligóra|2006|s=219}}. Nazywał w nim PRL „formą władztwa radzieckiego nad Polską”, postulując stopniową budowę „Trzeciej Rzeczypospolitej” na drodze pokojowej.
 
We wrześniu tego samego roku założył [[Konfederacja Polski Niepodległej|Konfederację Polski Niepodległej]], którą kierował w okresie PRL i następnie w III RP przez ponad 20 lat. Równocześnie współpracował z [[Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża|Wolnymi Związkami Zawodowymi Wybrzeża]], dostarczając prasę i pisząc pozwy do sądu, m.in. w obronie [[Anna Walentynowicz|Anny Walentynowicz]]<ref>{{Cytuj książkę|autor=[[Sławomir Cenckiewicz]]|tytuł=Anna Solidarność. Życie i działalność Anny Walentynowicz na tle epoki (1929–2010)|wydawca=Zysk i S-ka|miejsce=Poznań|data=2010|strony=485|isbn=978-83-7506-516-9}}</ref>. W lutym 1980 był jedną z ośmiu osób, które KPN bez powodzenia usiłowała zarejestrować jako kandydatów w wyborach do Sejmu PRL{{odn|Waligóra|2006|s=75, 127–128}}. W [[sierpień 1980|sierpniu]] tego samego roku przebywał w [[Gdańsk]]u, opracował broszurę ''Walka strajkowa w Polsce – rok 1980'', stanowiącą szeroką instrukcję dla strajkujących robotników. 20 sierpnia 1980 Moczulski został tymczasowo aresztowany, zwolniono go 1 września 1980 po podpisaniu [[Porozumienia sierpniowe|porozumień sierpniowych]] (przewidujących uwolnienie wszystkich więźniów politycznych)<ref>{{Cytuj książkę|autor=[[Antoni Dudek]], [[Maciej Gawlikowski]]|tytuł=Leszek Moczulski – bez wahania|wydawca=Krakowski Instytut Wydawniczy|miejsce=Kraków|data=1993|strony=137–139}}</ref>. Już 23 września 1980 został ponownie aresztowany; od tego czasu przebywał w więzieniu (z kilkoma przerwami) do czasu ogłoszenia amnestii w lipcu 1986. Pretekstem do jego zatrzymania stał się wywiad udzielony zachodnioniemieckiemu dziennikowi „[[Der Spiegel]]”. Wkrótce po aresztowaniu we wrześniu 1980 oświadczenia domagające się uwolnienia Leszka Moczulskiego wydały KPN, KSS KOR, [[Ruch Młodej Polski|RMP]], ROPCiO, a Ruch Wolnych Demokratów wystosował w tej sprawie list do [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych PRL|MSW]]{{odn|Waligóra|2006|s=274, 277–278, 283–287}}. Leszek Moczulski został zwolniony 6 czerwca 1981 (na okres do 9 lipca 1981) po akcjach protestacyjnych zorganizowanych przez [[Komitety Obrony Więzionych za Przekonania]] oraz działaniach prymasa [[Stefan Wyszyński|Stefana Wyszyńskiego]]<ref>{{Cytuj pismo|autor=Ryszard Mozgol|tytuł=Głodem weźmiemy komunę! Strajki głodowe na Śląsku i w Zagłębiu w 1981 roku w obronie więźniów politycznych PRL|czasopismo=Biuletyn IPN|oznaczenie=Nr 5–6|data=2007|strony=74}}</ref>. We wrześniu tego samego roku opracował ''Plan stabilizacji gospodarki''. Ponownego aresztowania przywódcy KPN miał domagać się osobiście [[Leonid Breżniew]] w czasie rozmów ze [[Stanisław Kania|Stanisławem Kanią]] w połowie czerwca i na początku lipca 1981<ref>{{Cytuj książkę|autor=[[Witalij Pawłow]]|tytuł=Byłem rezydentem KGB|wydawca=Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”|miejsce=Warszawa|data=1994|strony=344}}</ref><ref>{{Cytuj książkę|tytuł=Tajne dokumenty Biura Politycznego. PZPR a „Solidarność” 1980–1981|inni=Zbigniew Włodek (oproprac.)|wydawca=Aneks|miejsce=Londyn|data=1992|strony=423–424}}</ref>. 15 czerwca 1981 rozpoczął się tzw. pierwszy proces KPN, początkowo przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie, a po wprowadzeniu [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]] przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Wyrokiem z 8 października 1982 Leszek Moczulski został skazany na karę 7 lat pozbawienia wolności za to, że „działając w celu obalenia przemocą ustroju PRL, osłabienia kraju przez zerwanie jedności sojuszniczej z ZSRR, podjął czynności przygotowawcze do osiągnięcia tego celu przez utworzenie nielegalnego związku pod nazwa Konfederacja Polski Niepodległej (…)”{{odn|Waligóra|2006|s=287}}. Karę tę odbywał w [[Zakład Karny Barczewo|Zakładzie Karnym w Barczewie]] do sierpnia 1984, kiedy to został zwolniony na mocy [[amnestia|amnestii]]. Po zwolnieniu przystąpił do reaktywacji struktur ogólnopolskich KPN. Na drugim kongresie (22 grudnia 1984 w Warszawie) został ponownie wybrany na przewodniczącego rady politycznej. Już 9 marca 1985 ponownie go aresztowano, a 22 kwietnia 1986 skazano na karę 4 lat pozbawienia wolności w tzw. drugim procesie kierownictwa KPN. Zwolniono go na mocy kolejnej amnestii we wrześniu 1986.
[[Plik:134f1081a1fbabba.jpg|thumb|300px|left|Leszek Moczulski w Białym Domu w czasie spotkania z wiceprezydentem USA George’em Bushem (27 kwietnia 1987). Pierwszy z lewej: Marek Ruszczyński]]
 
[[Plik:134f1081a1fbabba.jpg|thumb|300px|left|Leszek Moczulski w Białym Domu w czasie spotkania z wiceprezydentem USA George’em Bushem (27 kwietnia 1987). Pierwszy z lewej: Marek Ruszczyński]]
Po interwencji brytyjskich parlamentarzystów w Warszawie Leszek Moczulski dostał paszport celem leczenia za granicą. W pierwszej połowie 1987 przebywał w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Francja|Francji]], [[Stany Zjednoczone|USA]] i [[Kanada|Kanadzie]]. Spotkał się m.in. z wiceprezydentem USA [[George H.W. Bush|George’em Bushem]], innymi politykami, środowiskami polonijnymi. Wygłosił wykłady na kilku uczelniach, a „[[The Washington Post]]” wydrukował jego artykuł<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.videofact.com/polska/robocze%20today/moczulski.html|tytuł=Leszek Moczulski w USA 1987 r.|opublikowany=videofact.com|data dostępu=5 marca 2014}}</ref>.
 
Linia 53 ⟶ 52:
W 1994 wraz z frakcją parlamentarną KPN organizował pomoc dla [[Czeczenia|Czeczenii]], był współzałożycielem Czeczeńskiego Ośrodka Informacyjnego. Po licznych rozłamach w partii i nieudanym akcesie do [[Akcja Wyborcza Solidarność|AWS]] wycofał się z aktywnej polityki. Bez powodzenia parokrotnie kandydował w kolejnych wyborach (w tym w 2004 do [[Parlament Europejski|PE]] z listy [[Narodowy Komitet Wyborczy Wyborców|Narodowego Komitetu Wyborczego Wyborców]]).
 
W 1992 został umieszczony na tzw. [[Lista Macierewicza|liście Macierewicza]]. Po uchwaleniu [[lustracja|ustawy lustracyjnej]] w 1999 jako pierwszy w Polsce złożył wniosek do sądu o tzw. autolustrację<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.tvn24.pl/0,1546430,wiadomosc.html|tytuł=Leszek Moczulski jednak agentem|opublikowany=tvn24.pl|data=17 kwietnia 2008|data dostępu=5 marca 2014}}</ref>. W 2001 sąd I instancji uznał, że jego oświadczenie lustracyjne zaprzeczające współpracy z SB jest prawdziwe, jednak sąd II instancji uchylił ten wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W 2005 sąd lustracyjny I instancji stwierdził, że Leszek Moczulski w latach 1969–1977 jednak był [[Tajny współpracownik|tajnym współpracownikiem]] [[Służba Bezpieczeństwa (PRL)|SB]] jako TW "''Lech"''<ref>{{Cytuj książkę | autor = | inni = wstęp i oprac. Dominik Sokołowski, Radosław Żydonik (wstęp, wybór i oprac.)| tytuł = Kryptonim „Klan”. Służba Bezpieczeństwa wobec NSZZ „Solidarność” w Gdańsku, t. 2: I Krajowy Zjazd Delegatów | wydawca = IPNInstytut Pamięci Narodowej | miejsce = Gdańsk, -Warszawa | rokdata = 2019 | tom = 2: I Krajowy Zjazd Delegatów | strony = 717 | isbn = 978-83-8098-494-3}}</ref>. Wyrok ten uprawomocnił 12 września 2006 sąd II instancji, odrzucając tezę lidera KPN o fałszowaniu dokumentów. [[Kasacja (Polska)|Kasacja]] Leszka Moczulskiego została ostatecznie oddalona przez [[Sąd Najwyższy (Polska)|Sąd Najwyższy]] 17 kwietnia 2008<ref>{{Cytuj stronę|url=https://archive.is/VCFE |tytuł=Sąd Najwyższy: Moczulski był agentem SB|opublikowany=gazeta.pl|data=17 kwietnia 2008|data dostępu=5 marca 2014}}</ref>. W ustnych motywach tego orzeczenia stwierdzono, że „przekazywane informacje nie muszą być dla SB szczególnie istotne”. Nadto wskazano, iż „(…) nie można mówić, by był on jednocześnie agentem i działaczem opozycji”<ref>{{Cytuj stronę|url=http://wiadomosci.wp.pl/sad-najwyzszy-leszek-moczulski-byl-agentem-sb-6036773704557697a|tytuł=Sąd Najwyższy: Leszek Moczulski był agentem SB|opublikowany=wp.pl|data=17 kwietnia 2008|data dostępu=5 marca 2014}}</ref>. W kwietniu 2011 [[Europejski Trybunał Praw Człowieka]] w Strasburgu orzekł, że proces lustracyjny Leszka Moczulskiego naruszał prawo do rzetelnego procesu gwarantowane postanowieniami [[Europejska konwencja praw człowieka|EKPC]] poprzez ograniczenie prawa do obrony<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/353716,Trybunal-w-Strasburgu-proces-lustracyjny-Moczulskiego-nie-byl-rzetelny|tytuł=Trybunał w Strasburgu: proces lustracyjny Moczulskiego nie był rzetelny|opublikowany=polskieradio.pl|data=19 kwietnia 2011|data dostępu=5 marca 2014}}</ref>. W związku z tym wyrokiem Sąd Najwyższy w 2012 uchylił orzeczenia stwierdzające, że Leszek Moczulski współpracował z SB w latach 1969–1977, a jego sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Warszawie jako sądowi I instancji do ponownego rozpoznania<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/592062,Bedzie-ponowna-lustracja-Leszka-Moczulskiego|tytuł=Będzie ponowna lustracja Leszka Moczulskiego|opublikowany=polskieradio.pl|data=24 kwietnia 2012|data dostępu=5 marca 2014}}</ref>. W czerwcu 2013 rozpoczął się trzeci proces autolustracyjny Leszka Moczulskiego<ref>{{Cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/1,75478,14131432,Moczulski_sie_oczyszcza_w_sadzie.html|tytuł=Moczulski się oczyszcza w sądzie|autor=Bogdan Wróblewski|opublikowany=wyborcza.pl|data=19 czerwca 2013|data dostępu=5 marca 2014}}</ref>. W 2018, kiedy postępowanie nadal nie zostało zakończone w I instancji, Leszek Moczulski cofnął wniosek o autolustrację, motywując to pogarszającym się stanem zdrowia, co skutkowało umorzeniem postępowania. Niezdolność sądów do zlustrowania przewodniczącego KPN przez okres prawie 20 lat w publicystyce określono jako ostateczną klęskę sądowej lustracji w Polsce<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.rp.pl/Publicystyka/307269896-Sprawa-Moczulskiego-Ostateczna-kleska-lustracji.html|tytuł=Sprawa Moczulskiego: Ostateczna klęska lustracji|autor=Maciej Gawlikowski, Mirosław Lewandowski|data=26 lipca 2018|opublikowany=rp.pl|data dostępu=30 marca 2019}}</ref>.
 
W 2005 obronił na [[Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku|Akademii Humanistycznej]] im. [[Aleksander Gieysztor|Aleksandra Gieysztora]] w [[Pułtusk]]u pracę doktorską pt. ''Geopolityka. Dzieje myśli i stan obecny dyscypliny''<ref>{{Ludzie nauki|126147|data dostępu=7 kwietnia 2019}}</ref>, której promotorem był profesor [[Bronisław Geremek]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://archive.fo/20120805185151/http://www.wsh.edu.pl/palio/html.run?_Instance=wsh-postgres&_PageID=1&_CatID=167&_LangID=1&_CheckSum=-1149657278 |tytuł=Informacje na stronie Akademii Humanistycznej|data dostępu=7 kwietnia 2019}}</ref>, uzyskując stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce. Praca doktorska została oparta na publikacji ''Geopolityka. Potęga w czasie i przestrzeni'', stanowiącej podstawową współczesną polską syntezę geopolityki. Habilitował się w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk w 2009, w tym samym roku został honorowym prezesem [[Polskie Towarzystwo Geopolityczne|Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego]].