Mięsień podeszwowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Linia 1:
[[Plik:Muscle plantaire.png|thumb|250px|Mięsień zaznaczonopodeszwowy naoznaczony ilustracji.''Muscle plantaire'']]
'''Mięsień podeszwowy''' ([[Łacina{{w języku|la|łac.]] ''musculus plantaris''}}) – jeden z [[mięsień|mięśni]] należący do warstwy powierzchownej tylnej grupy [[goleńMięśnie goleni|mięśni goleni]]{{r|Bochenek2019}}. należącyWykazuje dodużą grupyzmienność, tylneju człowieka występuje w postaci szczątkowej, warstwyu powierzchownej8% ludzi brak go zupełnie{{r|Bochenek2019}}. Jest mięśniem małym, spłaszczonym i wrzecionowatym, położonym w okolicy tylnej kolana, nieco powyżej i przyśrodkowo od głowy bocznej [[mięsień brzuchaty łydki|mięśnia brzuchatego łydki]]. Jego [[ścięgno]] biegnie w dół między mięśniem brzuchatym i [[mięsień płaszczkowaty|płaszczkowatym]]{{r|Bochenek2019}}.
 
Przyczep bliższy ma na powierzchni podkolanowej [[kość udowa|kości udowej]] powyżej kłykcia bocznego i na [[torebka stawowa|torebce stawowej]] [[staw kolanowy|stawu kolanowego]] (rzadko na [[kość strzałkowa|strzałce]]){{r|Bochenek2019}}. Przyczep dalszy znajduje się na [[guz piętowy|guzie piętowym]] lub stanowi połączenie ze ścięgnem piętowym; część włókien przyczepia się na powięzi goleni, a nieraz na [[rozcięgno podeszwowe|rozcięgnie podeszwowym]]{{r|Bochenek2019}}.
'''Przyczep bliższy:'''
* powierzchnia podkolanowa [[kość udowa|kości udowej]] powyżej kłykcia bocznego
* [[torebka stawowa]] [[staw kolanowy|stawu kolanowego]]
* ''rzadko'': na [[kość strzałkowa|strzałce]]
 
Do jego czynności należy napinanie torebki stawu kolanowego, napinanie rozcięgna podeszwowego (jeśli się z nim łączy). Współdziała też w bardzo małym stopniu z [[mięsień trójgłowy łydki|mięśniem trójgłowym łydki]]{{r|Bochenek2019}}.
'''Przyczep dalszy:'''
* [[guz piętowy]] lub połączenie ze ścięgnem piętowym
* część włókien przyczepia się na powięzi goleni, a nieraz na rozcięgnie podeszwowym
 
Unerwiony jest przez [[nerw piszczelowy]] (L<sub>4–5</sub>, S<sub>1</sub>), a unaczyniony przez gałęzie [[tętnica podkolanowa|tętnicy podkolanowej]]{{r|Bochenek2019}}.
'''Ruchy:'''
* napina torebkę stawu kolanowego
* napina [[rozcięgno podeszwowe]] – jeśli się z nim łączy
* współdziała w bardzo małym stopniu z mięśniem trójgłowym
 
Mięsień podeszwowy występuje także u [[małpiatki|małpiatek]], u których pełni ważną rolę jako zginacz goleni. U małp niższych wytwarza rozcięgno podeszwowe. U [[goryl]]a i [[gibbon (rodzaj)|gibbona]] najczęściej go brak{{r|Bochenek2019}}.
'''Unerwienie'''
* [[nerw piszczelowy|n. piszczelowy]] (L<sub>4-5</sub>, S<sub>1</sub>)
 
== Przypisy ==
'''Unaczynienie'''
{{Przypisy|
* gałąź [[tętnica podkolanowa|t. podkolanowej]]
<ref name="Bochenek2019">{{cytuj | autor = Adam Bochenek, Michał Reicher | tytuł = Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie | wydanie = XIII | wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | data = 2019 | isbn = 978-83-200-4323-5 | s = 902–903}}</ref>
 
}}
'''Odmiany:'''
* u człowieka – w postaci szczątkowej (bardzo zmienny) – brak w 8% przypadków
* u [[małpiatka|małpiatek]] – ważna rola jako zginacz goleni
* u [[goryl]]a i [[gibon]]a – najczęściej brak
* u [[małpy niższe|małp niższych]] – wytwarza rozcięgno podeszwowe
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko=Bochenek |imię=Adam|nazwisko2=Reicher|imię2=Michał|tytuł=Anatomia Człowieka|inni=Wiesław Łosiński (red.) |rok=1990 |tom=2|wydanie=6|wydawca=PZWL|miejsce= Gdańsk|isbn=83-200-1556-1| strony = 902–903}}
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Sokołowska-Pituchowa |imię = Janina |tytuł = Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny |data = 2003 |wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL |miejsce = Warszawa |isbn = 83-200-2832-9 |strony = 686–687}}
 
{{mięśnie człowieka|noga}}